Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej jednostki (art. 165 ustawy o finansach publicznych).
Natomiast zgromadzenie związku międzygminnego w Statucie, który podlegał badaniu przez organ nadzoru w § 32 ust. 1 określiło, budżet Związku jako wszystkie dochody i wydatki spodziewane w danym roku.
Dokonało tego niezgodnie z art. 165 ustawy o finansach publicznych, poprzez zawężenie budżetu związku jedynie do dochodów i wydatków, pomijając przychody i rozchody jednostki. Natomiast w ustępie 2 tego też paragrafu określono, iż "budżet winien być rozpatrzony i uchwalony przez Zgromadzenie do 31 grudnia roku poprzedzającego rok budżetowy".
W art. 182 ustawy o finansach publicznych wprowadzono zasadę, iż uchwałę budżetową organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego uchwala przed rozpoczęciem roku budżetowego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach - nie później niż do dnia 31 marca roku budżetowego.
Cytowany przepis ustawy o finansach publicznych wskazuje na to, że ustawodawca dopuszcza możliwość, w szczególnych przypadkach, uchwalenia budżetu jednostki samorządu terytorialnego w terminie do dnia 31 marca roku budżetowego. A zatem, wprowadzenie przez Zgromadzenie Związku regulacji, iż budżet winien być rozpatrzony i uchwalony przez Zgromadzenie do 31 grudnia roku poprzedzającego rok budżetowy, zostało uczynione poprzez dokonanie nieuprawnionej modyfikacji postanowień ustawy o finansach publicznych.
Podobne uwagi organ nadzoru odniósł do treści § 33 kwestionowanego Statutu, w którym to Zgromadzenie Związku zobowiązało Zarząd do złożenia Zgromadzeniu sprawozdania z wykonania budżetu oraz informacji o wszelkich innych dochodach i wydatkach Związku w terminie 4 miesięcy po upływie roku budżetowego.
Ustawa o finansach publicznych wprost określa terminy złożenia sprawozdania z wykonania budżetu jednostki, zarówno rocznego sprawozdania (art. 199 ust. 1 pkt 1 - do dnia 20 marca roku następnego po roku budżetowym), jak i informacji o przebiegu wykonania budżetu za pierwsze półrocze (art. 198 ust. 1 - w terminie do dnia 31 sierpnia). A zatem, Zgromadzenie Związku, określając inny termin złożenia sprawozdania z wykonania budżetu, niż to wynika z ustawy o finansach publicznych, dokonało nieuprawnionej modyfikacji postanowień cytowanej ustawy, co stanowi istotne naruszenie prawa.
Zdaniem organu nadzoru niedopuszczalne jest takie działanie organu realizujące delegację ustawową, które polega na powtarzaniu bądź modyfikacji wiążących norm o charakterze powszechnie, obowiązującym. Narusza bowiem powszechnie obowiązujący porządek prawny w stopniu istotnym nie tylko regulowanie przez gminę raz jeszcze tego, co zostało już umieszczone w źródle powszechnie obowiązującego prawa, lecz także modyfikowanie przepisu ustawowego przez akt wykonawczy niższego rzędu, co możliwe jest tylko w granicach wyraźnie przewidzianego upoważnienia ustawowego.
Źródło: Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podlaskiego z dnia 4 lutego 2009 r. NK.II.AŁ.0911-18/09
