Państwo opierające się w swoim działaniu wyłącznie o podział resortowy nie jest w stanie zapewnić trwałego rozwoju i dostarczyć swoim obywatelom oczekiwanych przez nich usług publicznych.
Potwierdzenia tego faktu dostarcza miniony ustrój Polski. Dlatego planowane zmiany prawne powinny respektować istotną rolę samorządu terytorialnego.
W stanowisku podjętym 1 czerwca br. w Ossie Zgromadzenie Ogólne Związku Powiatów Polskich wyraża niepokój obserwowanym ostatnio kierunkom zmian kompetencyjnych. Jakie one są?
W sferze oświaty – możliwość kształtowania sieci szkolnej uzależniono od woli kuratora oświaty. W sferze ochrony zdrowia – planuje się ograniczenie uprawnień właścicielskich jednostek samorządu terytorialnego wobec swoich własnych jednostek. W sferze gospodarowania wodami – odbiera się kompetencje samorządowi terytorialnemu centralizując je w podmiocie rządowym. A w sferze administracyjnej – planuje się pozbawienie powiatów zadań związanych z nadzorem nad stacjami kontroli pojazdów.
- Dla każdej z tych zmian rozpatrywanych z osobna można znaleźć argumenty za nią przemawiające – mówi Ludwik Węgrzyn, prezes Zarządu Związku Powiatów Polskich, starosta bocheński. - W całości stanowią one jednak swoiste votum nieufności wobec samorządu terytorialnego jako takiego. Dlatego apelujemy o większą wiarę w mądrość lokalnych wspólnot - dodaje.
Samodzielność ustrojowa i kompetencyjna musi iść w parze z samodzielność finansowa. Tak jednak nie jest. Dlatego od wielu już lat korporacje samorządowe wzywają do przeprowadzenia gruntownej reformy systemu dochodów jednostek samorządu terytorialnego. W sposób szczególny potrzeba zmian w sposobie finansowania powiatów, którym nie zagwarantowano ani właściwego poziomu dochodów własnych, ani też władztwa podatkowego.
- Nowy system dochodów jest koniecznością zwłaszcza wobec zapowiedzianej perspektywy podniesienia kwoty wolnej w PIT – wskazuje Ludwik Węgrzyn. - Zmiana ta w sposób znaczący wpłynie na obniżenie dochodów poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Co więcej, nie będzie to w żaden sposób zrekompensowane zwiększonymi dochodami z podatków pośrednich, gdyż samorząd nie uczestniczy bezpośrednio w tych dochodach – dodaje prezes ZPP.
Dlatego w ocenie Związku już teraz należy rozpocząć prace nad nowym systemem dochodów, obejmującym również sprawiedliwy system równoważący sytuację poszczególnych jednostek. A to dlatego, że zmniejszenie jego dochodów będzie równoznaczne z ograniczeniem ilości i jakości usług publicznych świadczonych mieszkańcom.
Z pełną treścią stanowiska Zgromadzenia Ogólnego ZPP można zapoznać się TUTAJ.
