Biedne te izby obrachunkowe. Wszystko robią prawidłowo. A nawet jeśli coś przepuszczą, to nie ich wina, bo nie mają wystarczająych możliwości. A na dodatek, ci straszni samorządowy nie przestrzegają zaleceń, kombinują jak ukryć dług i manipulują danymi. Taki wniosek płynie z podsumowania sprawozdania NIK z kontroli wykonywania zadań przez RIO. Środowe posiedzenie sejmowej komisji kontroli państwowej poświęcone będzie kontrolowaniu zadłużenia samorządów. Raporty złożą dwie instytucje: Najwyższa Izba Kontroli oraz w imieniu Regionalnych Izb Obrachunkowych – przewodnicząca ich krajowej rady.
W porządku posiedzenia nie zostało odnotowane o którą konkretnie kontrolę NIK chodzi. Na stronie internetowej izby można znaleźć ostatnie sprawozdanie, podpisane przez prezesa w kwietniu br., dotyczące planowej kontroli za lata 2012-2014, przeprowadzonej w ubiegłym roku od września do grudnia. Materiał można znaleźć TUTAJ.
Kontrola została przeprowadzona przez siedem delegatur, które skontrolowały łącznie osiem izb obrachunkowych. Jak informuje NIK w komunikacie, izby w Białymstoku, Bydgoszczy, Kielcach, Szczecinie objęto kontrolą głównie ze względu na dużą liczbę nadmiernie zadłużonych gmin i powiatów. Natomiast RIO w Rzeszowie wybrano z powodu dużej liczby JST niespełniających wymogu posiadania nadwyżki operacyjnej. Z kolei RIO w Opolu została wybrana ze względu na jedno z najbardziej zadłużonych województw. Oprócz tych jednostek, kontrole przeprowadzono także w RIO w Łodzi i w Poznaniu.
Izby kontrolują prawidłowo, samorządy nie stosują zaleceń, ukrywają dług i manipulują danymi
Generalny wniosek z kontroli, jaki znalazł się w komunikacie NIK brzmi „Regionalne izby obrachunkowe prawidłowo wykonywały zadania ustawowe w zakresie przeciwdziałania nadmiernemu narastaniu długu w jednostkach samorządu terytorialnego. W ocenie NIK regionalne izby obrachunkowe nie dysponują jednak odpowiednimi instrumentami do skutecznego przeciwdziałania nadmiernemu zadłużaniu się jednostek samorządu terytorialnego. Organy samorządu, mimo narastania zadłużenia, nie stosowały się do wniosków wynikających z raportów o stanie gospodarki finansowej i wystąpień pokontrolnych RIO, a rzeczywiste zadłużenie ukrywały w zobowiązaniach komunalnych osób prawnych. Niekorzystny wpływ na skuteczne wykonywanie zadań regionalnych izb obrachunkowych ma sporządzanie oceny stanu zadłużenia na podstawie sprawozdań i dokumentów jednostek samorządu terytorialnego, których rzetelność może być zweryfikowana dopiero w toku kontroli. Skuteczne wykonywanie zadań utrudnia też podatność na manipulacje wskaźników zadłużenia, ustalonych w ustawie o finansach publicznych.”
Zachęcając do lektury całego raportu NIK, ocenę adekwatności powyższej opinii do rzeczywistego stanu rzeczy, pozostawiamy naszym Czytelnikom.
Jarosław Komża
