Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej przedstawił projekt ustawy o współdziałaniu w samorządzie terytorialnym na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego oraz o zmianie niektórych ustaw. Celem projektu jest m.in. zwiększenie partycypacji społecznej. Projektodawca wskazuje, że ma to nastąpić w taki sposób aby nie powodować paraliżu decyzyjnego, czy uczynić z narzędzi uczestnictwa cel sam w sobie, a nie narzędzie do skutecznego wyrażania potrzeb. W artykule przedstawimy propozycje zawarte w projekcie dotyczące zwiększenia partycypacji społecznej, a ocenę proponowanych rozwiązań pozostawiamy czytelnikom.

 Stowarzyszenia aktywności lokalnej
W projekcie proponuje się możliwość powoływania stowarzyszeń aktywności lokalnej. Stowarzyszenie aktywności lokalnej ma być stowarzyszeniem utworzonym w celu niezarobkowego prowadzenia działań służących zaspokajaniu zbiorowych potrzeb lokalnej wspólnoty samorządowej, w szczególności poprzez realizację inicjatywy lub inicjatyw lokalnych, o których mowa w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Stowarzyszenie ma działać co do zasady na warunkach stowarzyszenia zwykłego. Stowarzyszenie będzie mogło we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane. W stosunkach zewnętrznych stowarzyszenie ma reprezentować przedstawiciel wskazany w regulaminie.
Stowarzyszenie aktywności lokalnej będzie mogło otrzymywać:

1. dotacje celowe na dofinansowanie inwestycji objętych inicjatywą lokalną, o której mowa w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
2. darowizny pieniężne i niepieniężne od osób fizycznych niebędących członkami danego stowarzyszenia inicjatywy lokalnej;
3. darowizny od osób prawnych innych niż jednostki samorządu terytorialnego.

Komitet aktywności lokalnej
Kolejną proponowaną formą aktywizacji mieszkańców jest komitet aktywności lokalnej - dobrowolne i samorządne zrzeszenie utworzone w celu niezarobkowego zrealizowania przedsięwzięcia służącego zaspokojeniu zbiorowych potrzeb lokalnej wspólnoty samorządowej, polegającego na realizacji inwestycji i remontów, a w szczególności na budowie, rozbudowie i remoncie obiektów, o których mowa w art. 19b ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Do komitetów aktywności lokalnej mają mieć również zastosowanie odpowiednio przepisy dotyczące stowarzyszeń aktywności lokalnej. Komitet aktywności lokalnej ma ulegać rozwiązaniu z mocy prawa po zrealizowaniu celu, dla którego został powołany.

Powiatowe konferencje rozwoju gospodarczego
W powiatach będą mogły być tworzone powiatowe konferencje rozwoju gospodarczego, których zadaniem ma być stworzenie płaszczyzny współpracy między lokalną administracją samorządową a podmiotami gospodarczymi. Celem jest wspieranie rozwoju gospodarczego.
Uprawnionymi do udziału w powiatowej konferencji rozwoju gospodarczego mają być:

1. przedstawiciel każdej izby gospodarczej zrzeszającej co najmniej 30 przedsiębiorców mających siedzibę na terenie danego powiatu;
2. przedstawiciel każdej izby rzemieślniczej zrzeszającej co najmniej 30 rzemieślników prowadzących działalność na terenie danego powiatu;
3. przedstawiciel właściwej powiatowej rady izby rolniczej;
4. przedstawiciel każdego przedsiębiorcy zlokalizowanego na terenie powiatu i zatrudniającego co najmniej 250 pracowników;
5. dwóch przedstawicieli podmiotów gospodarczych niezrzeszonych w podmiotach wymienionych w pkt 1-3 i niespełniających warunków określonych w pkt 4 – jeżeli zostali wybrani na otwartym zebraniu tych podmiotów, a informacja o zebraniu będzie publicznie dostępna co najmniej na dwa tygodnie przed wyznaczonym terminem spotkania.

Informacja o utworzeniu powiatowej konferencji rozwoju gospodarczego ma być składana staroście. Zadaniem konferencji ma być opiniowanie:

1. projektów uchwał budżetowych powiatu i gmin wchodzących w jego skład (ale zmian budżetów już nie);
2. projektów uchwał w sprawach podatków i opłat lokalnych opracowywane przez gminy wchodzące w skład powiatu;
3. projektów studium kierunków i uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego opracowywane przez gminy wchodzące w skład powiatu;
4. projektów strategii rozwoju powiatu i gmin wchodzących w jego skład.

Brak wyrażenia opinii przez powiatową konferencję rozwoju gospodarczego w terminie dwóch tygodni od dnia otrzymania projektu uchwały będzie uznawane za wyrażenie opinii pozytywnej.

Jeśli powiat ma siedzibę na terenie miasta na prawach powiatu możliwe będzie jedynie utworzenie powiatowej konferencji rozwoju gospodarczego obejmującej teren powiatu i miasta na prawach powiatu.