Posiedzenia konwentów powiatów są okazją do dyskusji na problemami, którym sprostać muszą samorządy. Jak się okazuje, mogą też pomóc w promocji regionu. O tym, jak funkcjonuje Konwent Powiatów Województwa Śląskiego Dziennikowi Warto Widzieć opowiada jego przewodniczący, Andrzej Płonka, starosta bielski (Bielsko-Biała).
Dziennik Warto Wiedzieć: Jak często spotykają się starostowie na obradach Konwentu?
Andrzej Płonka: Nie licząc okresu wakacyjnego (urlopowego) spotykamy się średnio co drugi miesiąc.
DWW: Gdzie odbywają się te spotkania?
AP: Przyjęliśmy zasadę, że za każdym razem na terenie innego powiatu. Dzięki temu mamy możliwość bezpośrednio poznać powiat który jest gospodarzem miejsca. Poznajemy specyfikę tego powiatu, jego mocne i słabsze strony. Zauważyłem, że starosta, który jest gospodarzem miejsca Konwentu zwykle dobrze promuje swój region.
DWW: Jakie tematy trafiają do porządku obrad?
AP: Nie chcemy, aby problematyka była przypadkowa, czy przygotowywana „na siłę”. Przed każdym Konwentem rozsyłana jest ankieta dotycząca najważniejszych spraw czy bolączek z którymi borykają się powiaty. Na tej podstawie ustalam tematykę i porządek obrad. Oczywiście będąc wiceprezesem Związku Powiatów Polskich podnoszę inne ważne dla powiatów zagadnienia.
DWW: Co było np. przedmiotem ostatnich obrad?
AP: W Bobolicach na terenie Powiatu myszkowskiego wiodącym tematem rozmów były zagadnienia dotyczące planu transportowego, wzbogacenia terenów inwestycyjnych i wsparcia Szkół Mistrzostwa Sportowego. W tym względzie starostowie podkreślali konieczność podejmowania wspólnych działań. Padła propozycja utworzenia zespołu, który miałby zajmować się problematyką transportową na szczeblu powiatowym i wojewódzkim. Poruszaliśmy także kwestie związane z uzbrojeniem terenów inwestycyjnych i możliwości wykorzystania środków w nowej perspektywie UE. Na te działania w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 przewidziano 30 mln euro. Ważnym tematem jest kontraktowanie szpitali i udzielenie środków finansowych na dostosowanie do wymagań Unii Europejskiej w 2017 roku.
DWW: Tematyką dotyczącą planów transportowych zajmuje się teraz wiele konwentów powiatów.
AP: Tak, ponieważ termin obowiązywania nowej ustawy jest bliski. Na naszym Konwencie zastanawiamy się, jak ma wyglądać transport publiczny. Można np. utworzyć zespół roboczy z przedstawicielami gmin, aby zbudować plan transportowy dla województwa śląskiego. Nie jest dobrą sytuacja, kiedy na danych liniach transportowych brak jest koordynacji między przewoźnikami. Kiedyś istniała funkcja koordynatora, który ustalał rozkład jazdy. Dziś tego nikt nie robi. Należy przy tym pamiętać, że zmiany nadejdą z początkiem roku 2017 i do tego czasu trzeba określić szczegóły planu funkcjonowania transportu. Plan transportowy na szczeblu regionu został przyjęty przez Sejmik Województwa Śląskiego w sierpniu 2015 roku. Przygotowanie go wynika z ustawy o transporcie zbiorowym i obowiązek ten obejmuje też m.in. powiaty. Ostatecznie uczestnicy Konwentu doszli do wniosku, że w tym kontekście ważne jest powołanie zespołu i skoordynowanie działań, by transport publiczny działał skutecznie. W kontekście planu transportowego, należy pokreślić fakt istnienia kolei śląskich, wokół których można zbudować oś tego planu. Istotną kwestią jest ustalenie, w jakiej formie utworzyć zespół roboczy, aby dyskusje przyniosły efekt. Starostowie podkreślali również, że obecnie transport nie jest dobrze zorganizowany, gdyż w dużej mierze opiera się na przejazdach przeładowanymi busami. Istotna jest zatem forma skoordynowania transportu samochodowego między powiatami. Rozkłady jazdy muszą być ustalane na nowo i muszą być kontrolowane, aby nie było takiej sytuacji jak teraz, że każdy jeździ kiedy chce.
DWW: Dobrze funkcjonujący transport to przede wszystkim drogi - dobre drogi.
AP: Zgadzam się, stad Konwent Starostów Województwa Śląskiego miesiąc temu przyjął stanowisko w sprawie warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej na zadania typu „Budowa lub modernizacja dróg lokalnych” w ramach priorytetu „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020. Konwent Powiatów mając na uwadze potrzebę sprawnego i efektywnego wykorzystania środków unijnych wnosi o zmianę kwot i stawek wsparcia dla beneficjentów środków w ramach działania „Budowa lub modernizacja dróg lokalnych” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020. Sugerujemy zniesienie ograniczenia wysokości kosztów kwalifikowanych do 1 mln euro oraz zwiększenie kwoty dofinansowania dla powiatów do 6 mln zł. Starostowie w specjalnym stanowisku upomnieli się także o środki finansowe na naprawy dróg po powodziach w 2010 roku. Wnioski w tej sprawie zostały już zweryfikowane i zatwierdzone, a mimo tego powiaty wciąż oczekują na odszkodowania ze środków powodziowych za lata ubiegłe…
DWW: Zajmowaliście także stanowisko w sprawie renegocjacji kontraktów na lecznictwo zamknięte.
AP: Nasz Konwent apeluje o wprowadzenie zmian w regulacji przekazywania środków za świadczenia zdrowotne wykonane ponad limit określony w umowie na lecznictwo zamknięte. Dotychczasowa praktyka w tym zakresie prowadzona przez NFZ to proponowanie przez płatnika zawarcia ugód albo aneksowanie umów niekorzystnych dla szpitali dopiero po zakończeniu rozliczania rocznego umów.
Podczas obrad w Goczałkowicach główną tematyką Konwentu były zagadnienia dotyczące kontraktowania świadczeń zdrowotnych przez podmioty działalności leczniczej na lata następne, określenie mapy potrzeb zdrowotnych oraz programy prozdrowotne i kryteria pozyskiwania środków na ten cel przez powiaty.
Apelowaliśmy także o niezwłoczne przeprowadzanie zmian legislacyjnych, które jednoznacznie określą zasady wydawania kart zgonu oraz finansowania tego zadania i które będą uwzględniać obowiązujący stan prawny w zakresie organizacji systemu ochrony zdrowia w Polsce.
DWW: Wystąpiliście również do Prezesa i Rady Nadzorczej Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
AP: Tak, w tym przypadku chodzi nam o zmianę zasad przyznawania pomocy jednostkom samorządowym, gdyż ostatnie zmiany są mało korzystne dla samorządów i może się zdarzyć, że samorządy przestaną wnioskować o te środki. Pan Marszałek jest przychylny naszemu stanowisku.
DWW: Jak wyglądają przygotowania do nieodpłatnej pomocy prawnej w powiecie bielskim?
AP: Jesteśmy w trakcie organizacji tego przedsięwzięcia. Od nowego roku będziemy gotowi. Na terenie powiatu będzie funkcjonowało sześć punktów udzielających bezpłatnych pomocy prawnych, ustalamy taki harmonogram, aby każdy mieszkaniec będzie miał łatwy dostęp do takiego miejsca. Poprawnie w tym względzie przebiega współpraca z gminami, które udostępniają nam pomieszczenia wraz z dostępem do Internetu. Dodatkowo taki punkt powstanie w Starostwie Powiatowym w Bielsku-Białej przy ul Piastowska 40. Będzie on czynny pięć razy w tygodniu po cztery godziny dziennie. Będziemy monitorować funkcjonowanie tych punktów, tak aby dostosować je optymalnie do społecznego zapotrzebowania.
DWW: Jacy goście zapraszani są na Konwenty Województwa Śląskiego?
AP: Przede wszystkim merytoryczni, decyzyjni. W głównej mierze zależy to od tematyki. Na naszych Konwentach występował Marszałek Województwa, wojewodowie, dyrektorzy konkretnych wydziałów Urzędu Wojewódzkiego, bywali ministrowie.
DWW: Co starostom i innym osobom, które uczestniczą w spotkaniach Konwentu dają takie obrady?
AP: Sądząc po bardzo dobrej frekwencji są przydatne. To czas i miejsce na merytoryczną wymianę poglądów, to sposobność na zgłoszenie konkretnych potrzeb, wymianę doświadczeń, spojrzenie z innej perspektywy. Zaproszonym gościom, jak już mówiłem ministrom czy wojewodom - jednym, mocniejszym głosem upominamy się o korzystne zmiany poprawiające funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego. To przecież my starostowie będąc tak blisko mieszkańców znamy ich oczekiwania, a z drugiej strony jako urzędnicy znamy mechanizmy i tryby jak tym oczekiwaniom sprostać. Nie wszystko oczywiście jest możliwe do szybkiej realizacji, ale nawet wtedy trzeba o tym jasno mówić zarówno tzw. władzy jaki i naszym mieszkańcom.
DWW: Konwent Województwa jedną ze swoich inicjatyw wyszedł poza granice województwa śląskiego.
AP: Tak była to inicjatywa bez precedensu. W Zawoi odbył się Konwent Powiatów czterech województw: dolnośląskiego, małopolskiego, mazowieckiego i śląskiego.
Omawialiśmy m.in. temat wykorzystania wyników projektu Dobry Klimat dla Powiatów w pozyskiwaniu środków unijnych w nowym okresie budżetowania oraz o kreowaniu gospodarki niskoemisyjnej jako elemencie zrównoważonego rozwoju powiatu, o finansowaniu rozwiązań proekologicznych - w tym związanych z ochroną klimatu i adaptacją do jego zmian w perspektywie unijnej 2014-2020, a także o badaniu śladu węglowego jako narzędzie oceny wpływu powiatu na klimat.
DWW: Bardzo dziękuję za rozmowę.
AP: Również dziękuję, a korzystając z okazji że zbliżają się tak oczekiwane święta, wszystkim Czytelnikom Dziennika Warto Wiedzieć życzę, aby błogosławieństwo Bożej Dzieciny napełniło każdego wielką radością, nawet w chwilach trudnych, a radość z przyjścia Pana wzbudzi w sercach Boży pokój i miłość. Niech Nowonarodzony Jezus przyniesie zdrowie i powodzenie na każdy dzień Nowego 2016 Roku.
