Najwyższa Izba Kontroli (NIK) oceniła, że Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) nie przygotowała i nie przeprowadziła w pełni prawidłowo pierwszego naboru projektów w ramach programu „Ścieżka SMART”. Zastrzeżenia kontrolerów dotyczyły zarówno zasobów kadrowych agencji, jak i organizacji procesu naboru, które nie gwarantowały realizacji konkursu w zakładanych terminach. W efekcie niezbędne było przesuwanie terminów poszczególnych faz naboru, co mogło niekorzystnie wpłynąć na przedsiębiorców składających wnioski.

Program „Ścieżka SMART” jest częścią Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) i ma na celu wspieranie innowacyjności w mikro, małych i średnich przedsiębiorstwach działających na terenie Polski. Pierwszy nabór ogłoszono 7 lutego 2023 roku z pulą środków wynoszącą 4,5 mld zł, a termin składania wniosków, pierwotnie ustalony na 12 kwietnia, przedłużono do 9 maja. Ostatecznie przedsiębiorcy złożyli 1558 wniosków o dofinansowanie na łączną kwotę 15,2 mld zł. PARP rozpatrzyła 1540 z nich, a do 24 kwietnia 2024 roku zawarto 179 umów o łącznej wartości ponad 1,6 mld zł.

Kontrola NIK ujawniła, że proces oceny wniosków znacząco się wydłużył. Pierwotny czas na ocenę wynoszący 90 dni został przedłużony najpierw do 133, a później do 153 dni, co dodatkowo mogło wpłynąć na sytuację przedsiębiorców, którzy przez dłuższy czas pozostawali w niepewności co do wyniku konkursu. NIK wskazała również, że system informatyczny służący do składania wniosków nie był dostępny przez cały czas trwania naboru, co ograniczało przedsiębiorcom możliwość składania aplikacji poza godzinami roboczymi.

Kontrola NIK ujawniła także inne problemy, w tym brak ustanowienia minimalnej liczby punktów wymaganych do zakwalifikowania projektu do dofinansowania. Taki brak mógł osłabić konkurencyjny charakter naboru. Ponadto w skład komisji oceny projektów wchodziły osoby zatrudnione na podstawie umów tymczasowych, co według NIK jest niezgodne z przepisami. Zastrzeżenia budziła również kwestia nagrywania posiedzeń komisji – trzy posiedzenia nie zostały zarejestrowane, mimo wymogu rejestrowania dźwięku i obrazu.

W wyniku kontroli NIK sformułowała szereg zaleceń, m.in. zapewnienie technicznych możliwości składania wniosków przez cały czas trwania konkursu oraz wykluczenie osób zatrudnionych na podstawie umów tymczasowych z komisji oceny projektów. Rekomendowano także wprowadzenie minimalnej liczby punktów do zakwalifikowania projektów oraz poprawę procesów rejestrowania posiedzeń komisji.

PARP przyjęła większość wniosków NIK, jednak nie zgodziła się na realizację zaleceń dotyczących pełnej dostępności systemu informatycznego oraz wykluczenia pracowników tymczasowych z komisji. W odpowiedzi PARP wskazała na potrzebę zmian w przepisach, które jednoznacznie uregulują te kwestie.

O wynikach kontroli NIK poinformowała Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej, który nadzoruje działania PARP.

Źródło: NIK