Rzecznik Praw Obywatelskich skierował do Sądu Najwyższego kasację ws. kradzieży drewna z lasu. Według niego, sądy niesłusznie nałożyły na obywatela środek karny w postaci nawiązki.
Oskarżony obywatel został uznany winnym zaboru z lasu drewna sosnowego w celu przywłaszczenia. Zgodnie z art. 278 § 1 Kodeksu karnego, kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Kto zaś w celu przywłaszczenia dopuszcza się wyrębu drzewa w lesie, podlega odpowiedzialności jak za kradzież.
Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonemu karę pół roku pozbawienia wolności w zawieszeniu oraz 3 tys. zł grzywny. Ponadto orzekł od oskarżonego 3215,40 zł nawiązki na rzecz pokrzywdzonych Lasów Państwowych.
Wyrok został zaskarżony przez obrońcę. W apelacji wskazał on m.in. na obrazę przepisów prawa materialnego w postaci art. 290 § 2 k.k. - poprzez mylne uznanie, że były podstawy do nałożenia nawiązki.
W 2020 r. zaskarżony wyrok utrzymał Sąd Okręgowy, nie uwzględniając apelacji obrońcy. Sąd Okręgowy stwierdził, że zasadnie orzeczono nawiązkę, gdyż art. 290 § 2 k.k. dotyczy nie tylko wyrębu drzewa, ale również przypadków jego kradzieży kwalifikowanych z art. 278 § 1 k.k. - jeśli dokonano kradzieży drzewa wyrąbanego lub powalonego.
Z rozstrzygnięciem tym nie zgadza się Rzecznik Praw Obywatelskich. Według niego Sąd Okręgowy niewłaściwie przeprowadził kontrolę apelacyjną oraz nieprawidłowo rozważył i ustosunkował się w części motywacyjnej uzasadnienia zaskarżonego wyroku do podniesionego w apelacji obrońcy zarzutu naruszenia przepisu prawa materialnego, tj. art. 290 § 2 k.k. Orzeczenie nawiązki na podstawie tego przepisu nie było według RPO możliwe, bowiem oskarżony został skazany za kradzież drewna sosnowego, a nie za wyrąb drzewa albo za kradzież drzewa wyrąbanego lub powalonego. Art. 290 § 2 stanowi bowiem, że w razie skazania za wyrąb drzewa albo za kradzież drzewa wyrąbanego lub powalonego, sąd orzeka na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w wysokości podwójnej wartości drzewa.
Z opisu czynu wynikało, że oskarżonego uznano za winnego zaboru w celu przywłaszczenia drewna sosnowego. Dokonana przez niego kradzież dotyczyła nie drzewa w rozumieniu art. 290 § 2 k.k., a wyrobionego już drewna sosnowego. Skoro zaś oskarżony dopuścił się zaboru drewna sosnowego, już pociętego na kawałki i składowanego na stosie, a więc drewna powstałego z przerobienia drzew wyrąbanych na materiał użytkowy przeznaczony do sprzedaży, brak było podstaw do orzeczenia wobec niego nawiązki w wysokości podwójnej wartości przedmiotu przestępstwa. Jak podkreśla się w orzecznictwie - pod pojęciem „drzewa” w rozumieniu art. 290 § 2 k.k. trzeba przyjmować drzewo w stanie surowym, czyli takim, w jakim pozostało w lesie po wyrąbaniu lub powaleniu, a więc w żaden sposób nieprzerobionego.
W konsekwencji Rzecznik skierował do Sądu Najwyższego kasację na korzyść obywatela w zakresie, w jakim sąd II instancji utrzymał orzeczenie Sądu Rejonowego o nawiązce.
Źródło: bip.brpo.gov.pl
