Na ostatnim posiedzeniu Komitetu Monitorującego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020, jego członkowie przyjęli kryteria wyboru projektów wodociągowo-kanalizacyjnych. Układ wskaźników (krajowe i regionalne) i ich charakter podobny jest do tych, które znamy dla projektów drogowych. Sprzeciw przedstawicieli gmin wiejskich wzbudził miernik powiązania przedsięwzięć wodociągowo-kanalizacyjnych z inwestycjami budowy sieci szerokopasmowej. Samorządowcom i ministertwu rolnictwa udało się jednak dojść do kompromisu, którego efektem jest obniżenie wagi tego kryterium.
Kontrowersyjne powiązanie z budową sieci szerokopasmowych
Kontrowersje wzbudziło, znane z uwarunkowań dofinansowania przedsięwzięć drogowych, kryterium nr 3 „Operacja jest powiązana z inwestycjami dotyczącymi tworzenia pasywnej infrastruktury szerokopasmowej lub na obszarze realizacji operacji istnieje funkcjonująca sieć szkieletowa.” Za spełnienie tego miernika resort zaproponował 1 punkt. Początkowo samorządowcy wnioskowali o usunięcie tego wskaźnika. Wydaje się ono nieco wydumane i jest bardzo trudne do spełnienia. A obniża szanse pozyskania dofinansowania na rozwój w gminie podstawowej infrastruktury technicznej, jaką jest sieć wodociągowa i sieć kanalizacyjna. Z kolei zarówno przedstawiciele ministerstwa rolnictwa, jak i resortu rozwoju argumentowali, że ten miernik jest konieczny, musi być zastosowany, ponieważ wynika to z Umowy Partnerstwa. Dlatego na wniosek przedstawicieli resortu został zawarty kompromis. Samorządowcy wycofali wniosek o usunięcie kryterium, ale obniżono o połowę jego wagę – z jednego do pół punktu.
Doprecyzować „obszar wód powierzchniowych”
Maksymalnie 5 punktów projekt może uzyskać przy spełnieniu kryterium nr 4, tj. jeśli przedsięwzięcie realizowane będzie - jak proponowało ministerstwo - „na obszarze, na którym jednolita część wód powierzchniowych jest zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych wynikających z programu wodno-środowiskowego kraju”. Na wniosek przedstawicieli samorządów gminnych doprecyzowano, iż chodzi o obszar gminy, na którym ten zagrożony teren wód się znajduje.
Dochód podatkowy gminy i bezrobocie w powiecie
Dwa mierniki dotyczą sytuacji ekonomicznej na obszarze gminy i powiatu, gdzie ma być realizowane dofinansowane przedsięwzięcie. Kryterium nr 1 jest dochód podatkowy gminy na jednego mieszkańca. Jeśli wynosi połowę średniej krajowej lub mniej, projekt może liczyć na maksymalną liczbę punktów (5). Im wyższy dochód, tym mnie punktów. Kryterium nr 2 jest poziom bezrobocia w powiecie. Jeśli w ostatnim roku było co najmniej równe średniemu w kraju, wniosek dostanie 2 punkty.
Zakres przedsięwzięcia i wskaźniki wyposażenia gminy w infrastrukturę
Jeśli projekt będzie obejmował łącznie zakres wodociągowy i zakres kanalizacyjny, to otrzyma 1,5 punktu. Podwyższono pierwotnie zaproponowaną wagę wskaźnika o pół punkta. W przypadku inwestycji wodociągowej, im większy wskaźnik zwodociągowania gminy, tym mniej punktów za wniosek. Jeśli inwestycja wodociągowa realizowana będzie na terenie gminy, której wskaźnik zwodociągowania wynosi do 50 proc., wniosek otrzyma maks punktów (6). Jeśli inwestycja ściekowa wykonana będzie w gminie skanalizowanej tylko w 20 proc., wniosek otrzyma maksymalną liczbę punktów (6). Im wyższy stopień skanalizowania gminy, tym mniej punktów dla wniosku. Odwrotnie w przypadku porównania inwestycji kanalizacyjnej do stopnia zwodociągowania gminy. Im ten wskaźnik niższy, tym niższa punktacja dla projektu. Punkty rosną wraz ze stopniem zwodociągowania. Jeśli inwestycja kanalizacyjna będzie realizowana w gminie w 75 proc. zwodociągowanej, wniosek otrzyma za ten warunek maksimum punktów (2).
