Nie będzie zadań zleconych bez pokrycia finansowego. A administracja rządowa i samorządowa powinny się wspierać.
Takie deklaracje padły z ust premier Beaty Szydło, której przemówienie otworzyło pierwsze po wyborach parlamentarnych plenarne posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Spotkanie odbyło się 26 stycznia br. w Sali Kolumnowej im. Anny Walentynowicz w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Związek Powiatów Polskich reprezentowali na nim: Ludwik Węgrzyn, prezes Zarządu ZPP, starosta bocheński; Edmund Kaczmarek, członek Zarządu ZPP, starosta jędrzejowski oraz Rudolf Borusiewicz, dyrektor biura ZPP.
Rodzina 500+
W wystąpieniu premier nawiązała do swojej samorządowej przeszłości, która powoduje, że czuje ona problemy samorządu. Zapewniła też wyraźnie, że rząd nie będzie zlecał samorządom zadań bez pokrycia finansowego. – Jak pamiętam realnym problemem samorządów są zadania zlecane bez odpowiedniego zaplecza finansowego. Taka praktyka nie może mieć miejsca. Dlatego pragnę zapewnić, że rząd nie będzie cedował zadań bez odpowiedniego wyposażenia samorządów w środki finansowe – deklarowała. Premier zaznaczyła ponadto, że priorytetem jest realizacja programu Rodzina 500+. – Ten program jest nasz wspólny – mówiła.
- Przed nami dużo pracy, wspólnych wyzwań, wszyscy zdajemy sobie sprawę, że programy rozwojowe, tempo rozwoju polskiego państwa, to wszystko wymaga współpracy, wzajemnego wspierania się i też realizowania dobrych praktyk, które w wielu miejscach są wzorami, z których powinniśmy czerpać. Najważniejszym wyzwaniem, które w tej chwili jest przed nami, jest realizacja sztandarowego programu, który przygotował rząd, czyli Rodzina 500 + – głosiła Beata Szydło.
Pani premier zaznaczała też, że należy koncentrować się na decyzjach merytorycznych. – Na pewno współpraca z samorządem jest dla mnie niezwykle istotna – zapewniała. – Administracja rządowa i samorządowa powinny się wspierać – mówiła.
Tylko jasne strony – komentarze
- Obecność premier Beaty Szydło na posiedzeniu KWRiST było wyrazem docenienia samorządów i należy oceniać je pozytywnie. Jednakże samo wystąpienie było relatywnie krótkie i ukierunkowane na propagandę programu Rodzina 500+. Pokazywało tylko dobre strony. Premier nie powiedziała jednak nic o tym, jakie problemy spotkają samorządy. Nie było na przykład ani słowa o zadłużeniu JST czy art. 243 ustawy o finansach publicznych – komentuje w rozmowie z Dziennikiem Warto Wiedzieć prezes ZPP Ludwik Węgrzyn.
Sceptycznie do deklaracji dotyczącej zabezpieczenia finansowego zadań JST nastawiony jest Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich, który co prawda traktuje jako ważną, jednakże uważa, że szanse na jej spełnienie są niewielkie.
11 nominowanych
W drugiej części spotkania Mariusz Błaszczak, minister spraw wewnętrznych i administracji wręczył nominacje nowym członkom strony rządowej komisji. Piszemy o tym w artykule pt.: KWRiST w nowym składzie.
Porządek obrad
Trzecia część posiedzenia poświęcona była opiniowaniu projektów aktów prawnych przygotowanych przez rząd. Zgodnie z porządkiem obrad było ich 33, w tym 22 z nich zaopiniowano pozytywnie, 3 zostały zdjęte, 3 odesłane na zespoły z upoważnieniem do wydania wiążących opinii a 5 aktów już obowiązuje.
Edukacja nie taka prosta
Do tych już obowiązujących należy rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2016. Jak jednak wyraźnie zaznaczył Marek Olszewski, wójt gminy Lubicz, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP, projekt tego aktu ma negatywną opinię strony samorządowej. – System finansowania polskiej edukacji powinien być gruntownie zmieniony – tłumaczył. W odpowiedzi Teresa Wargocka, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej zapewniła, że resort edukacji widzi potrzebę podjęcia prac w 2016 r. na temat subwencjonowania edukacji w Polsce.
Komisja zajmowała m.in. projektem nowelizacji Karty Nauczyciela. Strona samorządowa wyraziła negatywną opinię, ale tylko co do godzin karcianych oraz pensum. Jak podawał Marek Olszewski, likwidacja samych godzin karcianych jest bez sensu. Ucierpią na tym uczniowie, bo samorządy nie będą miały pieniędzy na organizowanie dodatkowych zajęć. Dlatego potrzebne są jeszcze zmiany w innych przepisach Karty Nauczyciela. Minister Wargocka twierdziła, że likwidacja godzin karcianych musi się odbyć z uwagi na to, że zdarzały się sytuacje, gdy nauczyciele poświadczali pracę, która się nie odbyła. Są zatem źródłem nadużyć. – Kwestia finansowa jest bardzo ważna, nie mniej jednak w roku szkolnym 2015 - 2016 nie ma możliwości, aby finansować dodatkowe zajęcia dla uczniów – odpowiadała wiceminister. Należy natomiast podjąć prace nad dodatkiem motywacyjnym dla nauczycieli.
Koszty pomocy w wychowaniu dzieci
Ożywioną dyskusję wzbudził projekt ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci przygotowany przez Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej, czyli program Rodzina 500+. Strona samorządowa podkreślała, że realizacja tego zadania musi być zabezpieczona finansowo.
- Aby można było go uruchomić potrzebna jest decyzja administracyjna, ponieważ my jako samorządy nie mamy zabezpieczonych w budżetach środków na to zadanie – podawał Krzysztof Żuk, prezydent miasta Lublina, reprezentujący Unię Metropolii Polskich, współprzewodniczący KWRiST. – Chcemy jak najlepiej wywiązać się z tego zadania. Dlatego potrzebujemy pomocy rządowej. W ubiegłym roku uruchamiany był program nieodpłatnej pomocy prawnej, podstawą jego realizacji były promesy, które upoważniały do podjęcia konkretnych działań – zauważał Andrzej Porawski. Dyrektor Porawski prosił o jak najszybsze przesłanie projektów rozporządzeń wykonawczych, co pozwoli jak najlepsze przygotowanie się do wykonania nowego zadania. Wnioskował także o wprowadzenie vacatio legis dla ustawy, gdyż samorządy związane są procedurami zamówień publicznych oraz naborów, co w przypadku zatrudniania nowych pracowników na duże znaczenie. – To nie są uwagi oznaczające negatywne stanowisko do projektu, a jedynie mają one na celu umożliwienie nam dobrego startu w wykonywaniu zadania – zapewniał Andrzej Porawski. Przedstawiciele resortu pracy, wiceministrowie: Stanisław Szwed i Bartosz Marczuk zapewnili, że bardzo poważnie traktują współpracę z samorządami, jednakże wprowadzenie vacatio legis jak na razie nie wchodzi w grę i zadania ma być realizowane zgodnie z planem, czyli od 1 kwietnia br. Bartosz Marczuk wspomniał o tym, że wiceministrowie jeździli po kraju i wsłuchiwali się w głos samorządu, co świadczy o ich pełnej otwartości i gotowości do współpracy. – Sprawa nie jest podobna do nieodpłatnej pomocy prawnej – zauważała z kolei Hanna Majszczyk, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. – Tam była promesa, ale była też ustawa, a tu jej jeszcze nie ma. Nie mniej jednak będziemy spotykać się z resortem pracy i próbować rozwiązać ten problem – komentowała.
Dodatkowe ustalenia
W sprawach rożnych strona samorządowa przedstawiła nazwiska osób, które mają zostać oddelegowane do Rady ds. Zdrowia Publicznego. Wśród nich znalazł się Andrzej Płonka, członek Zarządu ZPP, starosta bielski. Wskazano także przedstawicieli, którzy z ramienia KWRiST będą członkami Komitetu Monitorującego Program Operacyjny „Rybactwo i Morze”. Są to: Edmund Kaczmarek, członek Zarządu ZPP, starosta jędrzejowski oraz Edward Trojanowski ze Związku Gmin Wiejskich RP.
Komisja upoważniła ponadto Zespół ds. społeczeństwa informacyjnego do wyrażenia wiążącej opinii do projektu zarządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie Komitetu Rady Ministrów do spraw Cyfryzacji.
Postanowiono także, że odpowiednie zespoły robocze Komisji zajmą się opiniowaniem projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu usług i sieci telekomunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw oraz projektu rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie warunków niezbędnych do wydania decyzji o udostępnieniu kanału technologicznego przez zarządców dróg publicznych oraz opłat za udostępnianie kanałów technologicznych i projektu rozporządzenia Ministra Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie inwentaryzacji infrastruktury i usług telekomunikacyjnych.
Pełna lista dokumentów, które zostały pozytywnie rozpatrzone zgodnie z porządkiem obrad:
- Program Rozwoju Innowacji Województwa Lubuskiego,
- Program Rozwoju Powiatu Lwóweckiego na lata 2015 – 2020,
- Program Rozwoju Transportu Województwa Lubuskiego,
- projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie finansowego wsparcia na tworzenie lokali socjalnych, mieszkań chronionych i lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy niestanowiących lokali socjalnych,
- projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie numeru ewidencyjnego ośrodka szkolenia kierowców i innego podmiotu prowadzącego szkolenie, wzorów dokumentów i pieczęci związanych z utworzeniem i działalnością ośrodka szkolenia kierowców oraz wysokości opłaty za wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców i opłaty za wydanie poświadczenia potwierdzającego spełnianie dodatkowych wymagań przez ośrodek szkolenia kierowców,
- projekt rozporządzenia Ministrów Infrastruktury i Budownictwa oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji zmieniającego rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów,
- projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach,
- projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie określenia wzoru łańcucha z wizerunkiem orła i sposobu jego noszenia przez kierownika urzędu stanu cywilnego,
- projekt Strategii rozwoju turystyki w województwie wielkopolskim do 2020 roku,
- projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie udzielania dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe,
- projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie wypoczynku dla dzieci i młodzieży,
- projekt ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela,
- projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie określenia wysokości limitów środków dostępnych w ramach schematów pomocy technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 ,
- projekt ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci,
- projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy,
- projekt rozporządzenia w sprawie uproszczonego wzoru oferty i uproszczonego wzoru sprawozdania z realizacji zadania publicznego,
- projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie nadania statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej Miastu Miłomłyn oraz sołectwom: Bagieńsko i Tarda położonym na obszarze gminy Miłomłyn,
- projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie nadania statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej Osiedlu Uzdrowiskowemu Miasta Lidzbark Warmiński i sołectwom: Medyny i Łabno położonym na obszarze gminy Lidzbark Warmiński,
- projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie nadania statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej sołectwom: Czarny Dunajec i Piekielnik położonym na obszarze gminy Czarny Dunajec,
- projekt zarządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie zniesienia Międzyresortowego Zespołu Koordynacyjnego Narodowego Programu Zdrowia,
- projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi,
- projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych.
Z porządku obrad zdjęto:
- projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie rejestru historycznych zanieczyszczeń powierzchni ziemi,
- projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi,
- projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie wzorów sprawozdań o odebranych i zebranych odpadach komunalnych, odebranych nieczystościach ciekłych oraz realizacji zadań z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi.
Strona samorządowa nie opiniowała:
- projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzoru wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej oraz sposobu uiszczenia opłaty za wniosek wspólny,
- projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzoru wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej oraz sposobu uiszczenia opłaty za wniosek,
- projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzoru wniosku o wydanie interpretacji ogólnej oraz sposobu uiszczenia opłaty za wniosek,
- projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do dokonywania niektórych czynności w zakresie interpretacji indywidualnych.
Rozporządzenia te zostały bowiem już wydane. Podobnie jak i projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2016. Ten, jak już pisaliśmy jednakże mimo wydania posiada negatywną opinię strony samorządowej.
Na zespoły z upoważnieniem do wydania wiążącej opinii trafią:
- projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskania uprawnień przez egzaminatorów oraz dokumentów stosowanych w tych sprawach,
- projekt ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług ,
- projekt ustawy o zasadach rozliczeń w podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków europejskich przez jednostki samorządu terytorialnego oraz o zmianie ustawy o finansach publicznych.
Ostatni raz w Kancelarii Premiera
Kolejne posiedzenie plenarne planowane jest na 24 lutego i tym razem, podobnie jak przed zmianą władzy będzie to środa (26 stycznia był wtorkiem). Od tej pory spotkania rządu i samorządu będą odbywały się w siedzibie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.