W Polsce rozpoczęły się pierwsze nabory w ramach Funduszu Wsparcia Technologii Krytycznych – nowego instrumentu finansowania powstałego w odpowiedzi na unijną strategię STEP (Strategic Technologies for Europe Platform). Fundusz został powołany w 2025 roku i stanowi element Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). Jego celem jest zwiększenie konkurencyjności i odporności polskiej gospodarki przez rozwój przełomowych technologii w sektorach uznanych za strategiczne.
Łączny budżet Funduszu na rok 2025 wynosi 1,84 miliarda złotych. Środki te mają trafić do przedsiębiorstw i jednostek naukowych z całej Polski, które planują projekty w obszarach kluczowych dla przyszłości krajowej gospodarki. Nowe podejście do finansowania innowacji zakłada nie tylko wspieranie badań i inwestycji, ale także tworzenie podwalin pod niezależność technologiczną kraju i całej Unii Europejskiej w obliczu globalnych wyzwań.
Nowe podejście, strategiczne cele
Fundusz skoncentrowany jest na trzech głównych sektorach technologicznych: technologiach cyfrowych i tzw. deep tech, czystych technologiach i rozwiązaniach zasobooszczędnych oraz biotechnologiach – w tym na lekach i substancjach aktywnych uznanych za kluczowe dla zdrowia publicznego w UE. O wsparcie mogą ubiegać się również podmioty rozwijające technologie o podwójnym zastosowaniu – cywilnym i wojskowym.
Uruchomienie Funduszu Wsparcia Technologii Krytycznych ma stanowić odpowiedź na współczesne wyzwania, takie jak zmiany klimatyczne, kryzysy geopolityczne oraz zaburzenia w dostępie do kluczowych surowców i komponentów. W zamyśle twórców, jest to krok w kierunku zwiększenia suwerenności technologicznej Unii i zdolności Polski do samodzielnego rozwijania i wdrażania zaawansowanych technologii.
Konkursy i zasady wsparcia
Konkursy prowadzone w ramach funduszu podzielono na dwie zasadnicze ścieżki. Pierwsza obejmuje projekty badawczo-rozwojowe i jest nadzorowana przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Druga to ścieżka inwestycyjna koordynowana przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Pierwsze nabory już wystartowały – dotyczą m.in. rozwoju technologii w dziedzinie biotechnologii, a kolejne planowane są w ramach rocznego harmonogramu dostępnego na rządowym portalu nowoczesnagospodarka.gov.pl
Fundusz skupia się na finansowaniu projektów, które wprowadzają na rynek europejski co najmniej dwa z trzech kryteriów: innowacyjność, przełomowość lub najwyższy poziom nowoczesności. W szczególności premiowane będą rozwiązania mające znaczący potencjał gospodarczy oraz zwiększające strategiczną niezależność technologiczną Polski i całej Unii Europejskiej.
Inwestycja w przyszłość i odporność
Technologie krytyczne, zgodnie z definicją przyjętą w Funduszu, to te, które umożliwiają uniezależnienie się od dostawców spoza UE w kluczowych obszarach, a także mają potencjał do wzmacniania lokalnych i europejskich łańcuchów wartości. W tym kontekście wsparcie projektów wpisuje się również w cele zielonej i cyfrowej transformacji – dwóch strategicznych kierunków rozwoju gospodarczego UE.
Fundusz nie tylko ma przyspieszyć wdrażanie innowacji, ale również zbudować trwałe fundamenty dla bardziej zrównoważonego i odpornego rozwoju gospodarczego w Polsce. Przez aktywizację sektora B+R oraz inwestycji w technologie przełomowe, rząd liczy na zwiększenie udziału Polski w europejskim i globalnym wyścigu technologicznym.
Zapowiedziany przełom
Uruchomienie Funduszu Wsparcia Technologii Krytycznych ma być nie tylko początkiem nowej ścieżki wsparcia dla innowatorów, ale również impulsem do szerokiej mobilizacji nauki i biznesu wokół projektów o znaczeniu strategicznym. Władze liczą, że dzięki skierowaniu środków na najbardziej perspektywiczne obszary, uda się pobudzić rozwój technologii, które będą napędzać polską gospodarkę w nadchodzących dekadach.
Więcej informacji pod likiem: www.nowoczesnagospodarka.gov.pl/strony/dowiedz-sie-wiecej-o-programie/nabory-wnioskow/
Źródło: MFiPR
