Departament Finansów Samorządu Terytorialnego w Ministerstwie Finansów opracował wstępne propozycje kierunków zmian w systemie finansowania JST.
Proponowane kierunki zmian:
- Wprowadzenie dodatkowych, indywidualnych oddziałów PIT/CIT pokrywających potrzeby wydatkowe samorządów
Obecnie JST posiadają określone ustawowo udziały w podatkach dochodowych. W nowym systemie otrzymałyby udziały indywidualne. Będą to udziały dodatkowe, ponad te dotychczasowe. - Kategoryzacja jednostek samorządu terytorialnego
W celu bardziej precyzyjnego finansowania proponuje się podział na:- województwa
- powiaty
- miasta na prawach powiatu
- cztery grupy gmin wyodrębnione wg. poziomu dochodów z tytuły udziału w podatkach dochodowych per capita.
- Modyfikacja stabilizującej reguły dochodowej
Ma dążyć do wzmocnienia poziomu rekompensowania ubytków podatkowych poprzez aktualizację, podwyższenie kwoty referencyjnej dla poszczególnych kategorii JST. - Nowy system wyrównawczy, uwzględniający nie tylko dysproporcje dochodowe, ale również zróżnicowanie potrzeb wydatkowych JST
Wprowadzono by jednolite kryteria identyfikacji samorządów najbogatszych i najbiedniejszych, nie tylko pod względem dysproporcji dochodowych, ale również zróżnicowania potrzeb wydatkowych. - Ograniczenie wpłat tzw. janosikowego
Zamożne JST nie będą co do zasady dokonywały wpłat do budżetu państwa. Będzie to zmniejszać różnice między samorządami, ale nie zmieniać ich kolejności na poziomie dochodów. - Założenie w zakresie skutków finansowych proponowanych kierunków zmian
Każda JST będzie dysponować istotnie zwiększonymi środkami w stosunku do systemu obecnego.
Dodatkowe propozycje: - Wprowadzenie dobrowolnych odpisów podatników PIT na rzecz gmin
- Propozycje dot. kwestii struktury administracyjnej JST
Wzmocnione zachęty np. w postaci dodatkowych środków bieżących powinny być adresowane wyłącznie do jednostek słabszych ekonomicznie, które w nowym systemie podlegają subwencjonowaniu
