Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 15 kwietnia br. uruchomi czwarty już nabór wniosków dla osób fizycznych w popularnym programie „Mój Prąd”. Wsparcie dotyczyć będzie nie tylko domowych mikroinstalacji fotowoltaicznych (PV), ale także magazynów energii i ciepła, które zwiększają autokonsumpcję energii elektrycznej wytworzonej z własnych paneli PV.
Dotację będzie można także uzyskać na zintegrowane z urządzeniami inteligentne systemy zarządzania energią. Maksymalne dofinansowanie na mikroinstalacje wraz z magazynami energii może sięgnąć nawet ponad 20 tys. złotych. Te propozycje będą skierowane do prosumentów rozliczających się z wyprodukowanej energii elektrycznej w nowym systemie net-billing.
Zarówno „Polityka Energetyczna Polski do roku 2040”, jaki i „Krajowy Plan na rzecz Energii i Klimatu na lata 2021-2030” zakładają silny i systematyczny rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce, w tym fotowoltaiki, która jest technologią całkowicie bezemisyjną. Temu celowi służyły dotychczasowe trzy nabory w prowadzonym przez NFOŚiGW programie priorytetowym „Mój Prąd”, którego łączny budżet wyniósł do tej pory ponad 1,8 mld zł. W ramach wspomnianych trzech edycji wpłynęło aż 444 tys. wniosków od osób indywidualnych chcących produkować prąd ze słońca.
Już teraz funkcjonuje w Polsce ponad 866 tys. przyłączonych do sieci domowych mikroinstalacji fotowoltaicznych. Wpłynęło to bardzo korzystnie na ekonomiczny rozwój branży fotowoltaicznej, a także na dalszą popularyzację wśród polskiego społeczeństwa energetyki prosumenckiej oraz idei ochrony klimatu poprzez ograniczanie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Według ocen ekspertów, w ubiegłym roku 1,5 proc. energii elektrycznej wyprodukowanej w Polsce pochodziło z fotowoltaiki. Szacuje się, że dzięki już przeprowadzonym naborom w programie „Mój Prąd” następować będzie redukcja emisji dwutlenku węgla (CO2) na poziomie 1,84 mln ton w ciągu roku. Teraz przyszedł czas na kolejne kroki w rozwoju energetyki prosumenckiej.
Kto i na co otrzyma dofinansowanie z NFOŚiGW?
Czwarty nabór wniosków w programie „Mój Prąd” rozpocznie się 15 kwietnia 2022 r. i będzie prowadzony w trybie ciągłym. Kluczowym celem programu, który ma być realizowany do roku 2023, jest zwiększenie w Polsce produkcji energii elektrycznej z mikroinstalacji fotowoltaicznych, wzrost autokonsumpcji wytworzonej energii poprzez jej magazynowanie, a także zwiększenie efektywności zarządzania energią elektryczną. W rezultacie ma nastąpić zmniejszenie emisji dwutlenku węgla (CO2) o 910 000 ton w ciągu roku, a wskaźnik dodatkowej zdolności wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych powinien wynieść co najmniej 1200 MW. Przedsięwzięcia prowadzone w ramach programu muszą przyczyniać się do realizacji krajowego celu w zakresie udziału OZE w wytwarzaniu i konsumpcji energii oraz powinny zapewnić poszanowanie środowiska i ochronę krajobrazu.
Program w nowej odsłonie nadal adresowany będzie do osób fizycznych mających zawartą umowę kompleksową lub umowy sprzedaży z Operatorem Sieci Dystrybucyjnej (OSD), ale obecnie – poza dofinansowaniem do mikroinstalacji fotowoltaicznej – będzie można również uzyskać dofinansowanie do nowych komponentów, sprzyjających upowszechnianiu w kraju bezpiecznej, przemyślanej i dzięki temu efektywnej energetyki rozproszonej. Wsparcie w formie bezzwrotnej dotacji obejmie urządzenia do magazynowania energii elektrycznej oraz ciepła bezpośrednio u prosumenta, dzięki którym sieć elektroenergetyczna przestanie być „wirtualnym magazynem energii”. Dodatkowo będzie można uzyskać dofinansowanie do urządzeń umożliwiających racjonalne zarządzanie wytworzoną energią elektryczną. Reasumując, do dofinansowania z NFOŚiGW kwalifikowane będą następujące koszty: zakup, transport i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznych (panele z niezbędnym oprzyrządowaniem) oraz zakup, transport i montaż urządzeń służących magazynowaniu energii elektrycznej/ciepła i/lub zarządzania wytworzoną energią.
Program priorytetowy o pełnej nazwie „Mój Prąd” Część 1) Program Mój Prąd na lata 2021-2023 będzie finansowany ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ 2014-2020) Działanie 11.1 Program Mój Prąd. Środki pochodzą z instrumentu REACT-UE (Wsparcie na rzecz odbudowy służącej spójności oraz terytoriom Europy – dodatkowe środki dla programów polityki spójności na przeciwdziałanie skutkom kryzysu wywołanego pandemią Covid-19).
Budżet na realizację czwartej edycji programu „Mój Prąd” ma wynieść około 350 mln zł. Po pierwszej fazie wdrożeniowej nastąpi jednak weryfikacja oczekiwań rynku – po to, aby reagować proporcjonalnie do potrzeb i dostępnej alokacji środków. Nabór będzie prowadzony przez NFOŚiGW od 15 kwietnia br. do wyczerpania przygotowanej puli pieniędzy. Okres kwalifikowalności kosztów liczony ma być od 1 lutego 2020 r. O dofinansowanie nowych, dodatkowych komponentów (magazynów energii/ciepła i systemów zarządzania energią) będą mogli ubiegać się również dotychczasowi beneficjenci, którzy skorzystali z dotacji we wcześniejszych odsłonach programu.
Net-billing: nowy system rozliczeń dla prosumentów
Co istotne, czwarta edycja programu „Mój Prąd” będzie przeznaczona dla osób fizycznych, których mikroinstalacja fotowoltaiczna zostanie podłączona do nowego systemu rozliczeń net-billing, a także dla prosumentów w dotychczasowym systemie opustów (tzw. net metering) – jednak pod warunkiem przejścia na nowy system rozliczeń, potwierdzonego przez OSD. System net-billing to rozwiązanie oparte na wartościowym rozliczeniu energii wyprodukowanej przez prosumenta w oparciu o wartość energii ustaloną docelowo według ceny z Rynku Dnia Następnego (RDN).
Program ma na celu promowanie nowego systemu rozliczania się prosumentów, czyli net-billingu. Dlatego też nabór wniosków rozpocznie się 15 kwietnia 2022 r., aby umożliwić wdrożenie nowego systemu rozliczeń również w okresie przejściowym. Dodatkowo finansowaniem zostaną objęci wnioskodawcy, którzy z własnej inicjatywy postanowią z już funkcjonującą fotowoltaiką przejść na system rozliczania net-billing. Ten nowy system ma motywować do zwiększania konsumpcji energii wyprodukowanej przez prosumenta i magazynowania jej nadwyżek. Wprowadzenie net-billingu, który jest zgodny z prawnymi uregulowaniami Unii Europejskiej, zapewni dalszy rozwój energetyki obywatelskiej w Polsce i jednocześnie poprawi bezpieczeństwo pracy sieci elektroenergetycznych, a co najważniejsze – ugruntuje proces samowystarczalności energetycznej polskich gospodarstw domowych.
Dotychczasowi prosumenci, jak również ci, którzy do 31 marca 2022 r. złożą kompletne i poprawne zgłoszenie do Operatora Sieci Dystrybucyjnej o przyłączenie mikroinstalacji do sieci, pozostaną w systemie opustów. Będą mogli z niego korzystać przez kolejne 15 lat.
„Mój Prąd” – kluczowy element wsparcia OZE
Warto podkreślić, że tak jak w poprzednich edycjach programu „Mój Prąd”, możliwe będzie połączenie dofinansowania z ulgą termomodernizacyjną, o ile koszty przedstawione do rozliczenia zostaną pomniejszone o kwotę przyznanej dotacji z NFOŚiGW. Wysokość ulgi będzie zależała od zakresu rzeczowego inwestycji. W przypadku wcześniejszego skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej, prosument powinien doliczyć dofinansowanie do podstawy opodatkowania za 2022 r. w zeznaniu podatkowym składanym w przyszłym roku.
Źródło: NFOŚIGW