Łącznie na III edycję Funduszy norweskich i EOG państwa-darczyńcy, czyli Norwegia, Islandia i Lichtenstein, przeznaczyły kwotę ponad 2,8 mld euro. Wsparcie przyznano 15 państwom. Polska z alokacją 809,3 mln euro, podobnie jak w poprzednich latach, pozostanie największym beneficjentem tych pieniędzy.
W wyniku negocjacji osiągnięto kompromis polityczny w zakresie wszystkich obszarów wsparcia III edycji Funduszy norweskich i EOG w Polsce. Znalazły się wśród nich m. in.: środowisko i zmiany klimatu, innowacyjność, rozwój miast, nauka, kultura, społeczeństwo obywatelskie, zdrowie publiczne i wymiar sprawiedliwości.
Programy w poszczególnych obszarach, będą wdrażane przez polskie instytucje publiczne. Podobnie jak w poprzednich edycjach, obszar „społeczeństwo obywatelskie”, zarządzany będzie przez darczyńców, za pośrednictwem Biura Mechanizmów Finansowych w Brukseli.
Ważnym elementem Funduszy i norweskich i EOG pozostanie wzmacnianie relacji dwustronnych z państwami-darczyńcami. Cel ten realizowany będzie poprzez specjalnie wydzielony Fundusz Współpracy Dwustronnej.
Podpisanie umów pomiędzy Polską a państwami-darczyńcami w sprawie wdrażania Funduszy norweskich i EOG, nastąpi do końca 2017 r. Umożliwi ono podjęcie prac zmierzających do uruchomienia poszczególnych programów.
Fundusze norweskie i EOG
Fundusze norweskie i EOG są formą bezzwrotnej pomocy przyznawanej przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię kilkunastu państwom członkowskim UE. Za ich wdrażanie w Polsce odpowiada Ministerstwo Rozwoju. W zamian za udzielaną pomoc finansową, państwa-darczyńcy korzystają z dostępu do rynku wewnętrznego UE mimo, że nie są jej członkami.
Głównym celem funduszy norweskich i funduszy EOG jest przyczynianie się do zmniejszania różnic ekonomicznych i społecznych w obrębie EOG oraz wzmacnianie stosunków dwustronnych pomiędzy państwami-darczyńcami a państwem-beneficjentem.
Pierwsza edycja funduszy przewidziana była na lata 2004-2009. Wówczas dla Polski przeznaczono kwotę ponad 528 mln euro. Zrealizowano 413 projektów i programów.
Obecnie finalizowana jest druga edycja funduszy, w której dofinansowano ok. 1400 projektów. Łączna suma środków na lata 2009-2014 dla Polski to 578,1 mln euro. W ramach drugiej edycji zrealizowano m.in. takie projekty jak:
- Wielkopolska Onkologia – poprawa oraz dostosowanie diagnostyki i terapii nowotworów do trendów demograficzno-epidemiologicznych;
- prace konserwatorskie i roboty budowlane w zespole kościoła NMP w Muzeum Zamkowym w Malborku;
- Strefa Muz i Myśli Stanisława Augusta – remont i konserwacja XVIII-wiecznej Starej Pomarańczarni z Teatrem Stanisławowskim w Łazienkach Królewskich w Warszawie;
- Ochrona siedlisk foki szarej oraz morświna na obszarze Słowińskiego Parku Narodowego;
- Rozwój metapopulacji żubra w północno-wschodniej Polsce;Przebudowa kotła K1 celem dostosowania do spalania biomasy w EC Siekierki w Warszawie.
Szczegółowe informacje na temat funkcjonowania funduszy norweskich i EOG znajdują się na stronie www.eog.gov.pl