Do sejmowej komisji rolnictwa trafił rządowy projekt ustawy o spółdzielniach rolników (druk nr 1425). W ubiegłym roku projekt był opiniowany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Uzyskał negatywną opinię ze względu na rozwiązania naruszające bazę dochodową jednostek samorządu terytorialnego wskutek proponowanych zwolnień podatkowych oraz brak oszacowania skutków finansowych w ramach oceny skutków regulacji.
Projekt z druku 1425 (można zapoznać się z nim tutaj.) jest nieco zmodyfikowanym, jednak w zasadniczej części tym samym, wcześniej opiniowanym projektem resortu rolnictwa.
Został skierowany do Sejmu mimo wcześniejszej negatywnej opinii strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Poprawa warunków gospodarowania rolników - jak najbardziej, ale czemu kosztem samorządów?
Inicjatywa regulacji zrzeszania się przedsiębiorców rolnych, jako forma propagowania trwałej kooperacji rolników, jest z pewnością inicjatywą cenną. Projekt przewiduje jednak przyznanie rolnikom szeregu zwolnień w podatku od nieruchomości, w podatkach dochodowych od osób fizycznych i prawnych, w podatku od spadków i darowizn. Zastosowanie tych rozwiązań będzie pociągało konsekwencje dla budżetów samorządowych. A nadal ministerstwo rolnictwa nie przedstawiło szacunków jak wysokie o będą skutki.
W ocenie skutków regulacji napisano, iż w odniesieniu do proponowanego zwolnienia z podatku od nieruchomości budynków lub budowli lub ich części i zajętych pod nie gruntów stanowiących własność spółdzielni rolników lub ich związku bądź będących w ich użytkowaniu wieczystym i wykorzystywanych na prowadzenie przez spółdzielnie, należy podkreślić, że "brak jest dostępnych danych, w tym Ministerstwa Finansów, określających m.in. wielkość utraconych przez jednostki samorządu terytorialnego dochodów z tytułu poszczególnych tytułów zwolnień z podatku od nieruchomości, w tym grup producentów rolnych z podatku od nieruchomości. Nie ma również możliwości pozyskania przykładowych danych w tym zakresie bezpośrednio od jednostek samorządu terytorialnego. Uwzględniając powyższe, brak jest danych umożliwiających określenie potencjalnych utraconych dochodów jednostek samorządu terytorialnego z powyższego tytułu." . Autorzy projektu dodali, że należy zwrócić uwagę, iż zgodnie z danymi Ministerstwa Finansów zawartymi w publikacji „Preferencje podatkowe w Polsce” (Nr 4) globalne wpływy z podatku od nieruchomości w 2012 r. wyniosły 17,6 mld zł. Tym samym przeciętne wpływy z podatku od nieruchomości przypadające na jedną gminę w Polsce wynosiły 7,1 mln zł. Jednocześnie wartość preferencji podatkowych w podatku od nieruchomości wyniosła w 2012 r. 7,8 mld zł (przeciętnie 3,1 mln zł w przeliczeniu na jedną gminę w Polsce).
Z kolei zakładając, że w ciągu dziesięciu lat powstanie ok. 150 spółdzielni rolników i będą uzyskiwać dochody na poziomie aktualnie funkcjonujących spółdzielni, to według Krajowej Rady Spółdzielczej, utracone dochody budżetu państwa z tytułu zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych w okresie 10 lat wyniosą ok. 26 mln zł.
Opinia negatywna
W opinii korporacji samorządowych, zastosowane preferencyjnych rozwiązań, ułatwiających działalność przedsiębiorcom rolnym, poza pozbawianiem jednostek samorządu terytorialnego potencjalnego dochodu z tytułu wpływu z podatków, stanowi zaburzenie zrównoważonego charakteru pomocy publicznej, jaką państwo może świadczyć wobec przedsiębiorców oraz zasady równego traktowania, uprzywilejowując jedną z grup przedsiębiorców względem pozostałych. Dlatego organizacje samorządowe podtrzymują swoją negatywną opinię do projektu.