Temat wyposażenie szkół w komputery i dostęp do szybkiego internetu pojawił się na edukacyjnej wokandzie spraw bieżących za sprawą kontrowersji wokół olbrzymich nakładów (dotychczasowych i problemów z ich efektywnym wykorzystaniem) z funduszy unijnych na opracowanie tzw. e-podręczników do kształcenia ogólnego i zawodowego.

W tym kontekście podstawowym problemem, podnoszonym przez dyrektorów szkół i przedstawicieli korporacji samorządowych, jest nieprzegotowanie infrastrukturalne większości publicznych szkół do wykorzystania elektronicznych pomocy edukacyjnych, na których opracowanie przewidziano dziesiątki milionów złotych.

Przedstawiciele samorządów, a także przedstawiciele związków zawodowych nauczycieli domagali się od rządu informacji na temat harmonogramu, źródeł i kwot przeznaczonych na ten cel. Doczekali się dzięki departamentowi zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym w resorcie rozwoju. Na ostatnim posiedzeniu komitetu monitorującego program operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój, dyrektor Piotr Krasuski przedstawił dane. 

Stan na dziś: nie jest źle?

Średnio w kraju 83 proc. podstawówek, gimnazjów i liceów wyposażonych jest w komputery do użytku uczniów z dostępem do internetu. Nie ma w tym zakresie znaczących różnic regionalnych. Nie padły natomiast Informacje co do jakości tego sprzętu (do którego dyrektorzy szkół mają często zastrzeżenia). Natomiast zdecydowanie gorzej jest w szkołach zawodowych. Średnia krajowa wynosi 57 proc. i są różnice regionalne (od 66 do 50 proc.). 

Skąd pieniądze, na co i kto może skorzystać?

Odpowiedź co do źródła finansowania jest oczywista: jeśli chodzi o projekty modernizacyjne, to przede wszystkim fundusze unijne, w tym zarówno program krajowe (Polska Cyfrowa oraz Wiedza Edukacja Rozwój), jak i regionalne. Odbiorcami finansowania mogą być: placówki systemu oświaty (w tym szkoły każdego typu oraz publiczne i niepubliczne, a także placówki wsparcia). Oprócz tego odbiorcami finansowania mogą być również bezpośrednio (szkolenia) nauczyciele i pośrednio (głównie e-podręczniki) uczniowie. Pieniądze można przeznaczyć na doprowadzenie internetu do szkół, wyposażenie w urządzenia oraz budowę sieci (zaprojektowanie, zakup i instalację.

Programy regionalne i program krajowy Polska Cyfrowa przewidują wyposażenie w sprzęt 2805 placówek, na co z samego EFS przeznaczonych ma zostać od 392 do 561 mln zł. Finansowanie ma być skierowane na tzw. białe plamy, czyli obszary, gdzie występują adresy IP z dostępem do internetu poniżej 30 Mb/s. Co oznacza objęcie niemal całego kraju, w tym obowiązkowo wszystkich szkół publicznych na danym terenie. Białe plamy określane będą każdorazowo przed ogłoszeniem konkursu. Lista opracowywana jest przez Urząd Komunikacji Elektronicznej i podlega konsultacjom społecznym Natomiast rządowy plan wyposażenia szkół w internet zakłada dostarczenie tzw. szybkiego internetu do 32,5 tys. placówek. Ministerstwo Cyfryzacji bada obecnie zapotrzebowanie samorządów.

Ministerstwo założyło, że w wyniku interwencji EFS średnio w kraju 9 proc. szkół zostanie wyposażonych w sprzęt (bo 83 proc. ma dostęp). A w przypadku placówek kształcenia zawodowego doposażonych ma być ponad 2 tys. tj. 43 proc.

• Na co pieniędze dla szkół ogólnych?
  Maksymalna wartość dofinansowania uzależniona jest od liczby uczniów i wynosi od 140 do 200 tys. zł. Po wykonaniu podstawowej diagnozy i po inwentaryzacji posiadanego wyposażenia dyrektor będzie mógł zakupić wyposażenie zgodne z katalogiem i osiągnąć poziom funkcjonalności, o których mowa w "Wytycznych w zakresie realizacji przedsięwzięć z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego w obszarze edukacji na lata 2014-2020". Przykłady wyposażenia: komputer, drukarka, sieciowe urządzenie wielofunkcyjne, cyfrowe urządzenie zapisujące obraz lub dźwięk z oprzyrządowaniem i statywem. Przez pół roku finansowane będzie także administrowanie zakupionym sprzętem (potem szkoła będzie musiała ponosić koszty sama). 
   
• Na co dla zawodowych?
  Przede wszystkim na wyposażanie pracowni szkolnych, które będzie musiało być zgodne z katalogiem, o którym mowa w Wytycznych. Katalog obejmuje 190 zawodów. Tu również zakupów będzie można dokonać na podstawie diagnozy i po inwentaryzacji posiadanego wyposażenia.