Zarząd Związku Miast Polskich przyjął stanowisko w sprawie uwzględnienia w Regionalnych Planów Operacyjnych zastosowania mechanizmu "Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność". Możliwość jego wykorzystania przewidują przepisy wprowadzające unjjną politykę spójności oraz projekt Umowy Partnerstwa pomiędzy Polską z Unią Europejską. W opinii zarządu ZMP, rozszerzenie stosowania tego mechanizmu z obszarów wiejskich także na obszary miejskie umożliwi lepszą koordynację procesu rozwoju lokalnego.
Na czym to polega
Mechanizm RLKS (ang. skrót CLLD) wzorowany jest na tzw. podejściu LEADER, zakładającym uczestniczenie nie tylko władz, ale i mieszkańców – poprzez przedstawicieli lokalnych organizacji społecznych i przedsiębiorców – w budowaniu lokalnych strategii rozwoju oraz wyborze i finansowaniu małych przedsięwzięć. Jest to mechanizm dobrze już znany, stosowany w Polsce z powodzeniem w perspektywie 2017-2013 i wczesniej poprzez sieć ponad trzystu Lokalnych Grup Działania. Wykorzystanie mechanizmu RLKS obligatoryjne jest tylko w ramach finansowania z Europejskiego Funduszu Rolnego i Rozwoju Obszarów Wiejskich. Natomiast w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego jego zastosowanie pozostawiono w kompetencji władz regionalnych. Rozporządzenia funduszy strukturalnych obecnej perspektywy 2014-2020, przewidują, iż będzie to możliwe nie tylko na obszarach wejskich i najmniejszych miasteczej, jak dotychczas, ale również obszarach miast i ich otoczenia funkcjonalnego, jako lokalnych i subregionalnych centrów rozwoju.
Lepsza koordynacja
Z tego względu miasta ZMP oczekują od władz regionalnych, iż umożliwia łączenie budowanych aktualnie strategii miejskich obszarów funkcjonalnych z koncepcją lokalnych strategii rozwoju (jako narzędzia RLKS) w jeden spójny dokument rozwojowy, co umożliwi lepsze koordynowanie rozwoju i zapewni w nim udział przedstawicielom organizacji społecznych.
W przyjętym 24 stycznia stanowisku ZMP, czytamy m.in.: (…) Rosnąca kompleksowość problemów lokalnych i skala wyzwań, przed jakimi stoją w najbliższej dekadzie społeczności lokalne i ponadlokalne, wymaga zastosowania na szeroką skalę nowych narzędzi włączania obywateli, organizacji pozarządowych i przedsiębiorców we współdecydowanie. Jako przedstawiciele miast polskich widzimy to bardzo wyraźnie. Jednocześnie dostrzegamy, że za słuszną chęcią współdecydowania w niewystarczającym stopniu idą w parze: wiedza o uwarunkowaniach prawnych i faktycznych oraz chęć ponoszenia współodpowiedzialności. Te umiejętności i kompetencje można wykształcić tylko w praktyce. W warunkach polskich jednym z najskuteczniejszych mechanizmów instytucjonalnego włączania lokalnych interesariuszy (organizacji pozarządowych i przedsiębiorców) do współdecydowania o kierunkach rozwoju i alokacji środków na przedsięwzięcia rozwojowe jest podejście LEADER, stosowane w ramach PROW na obszarach wiejskich od roku 2004. Jednocześnie należy podkreślić, że jest to mechanizm szczegółowo przetestowany - w tej chwili działa ponad 2400 Lokalnych Grup Działania w Europie, w tym 336 w Polsce.
W zamyśle ZMP, realizacja mechanizmu RLKS zakładające realizację tzw. projekty parasolowych, pozwalałaby lokalnie, przy udziale przedstawicieli trzech sektorów, podejmować decyzje o alokacji pieniędzy i wspierać niewielkie przedsięwzięcia społeczne oraz przedsięwzięcia podmiotów gospodarczych. Stosowanie narzędzia RLKS w miastach pozwoliłoby m.in. na wdrażanie przedsięwzięć rewitalizacyjnych na obszarach zdegradowanych i problemowych, na lepszą współpracę z organizacjami pozarządowymi, czy też na włączanie do wspólnych działań społeczności miejskich i podmiejskich, które często w naturalny sposób się antagonizują, zamiast współpracować w obliczu wspólnych problemów. Takie działania będą w naturalny sposób wspierały zaangażowanie obywateli, które dzisiaj jest widoczne m.in. w funkcjonowaniu budżetów partycypacyjnych.
Apel do władz regionów
Zarząd ZMP apeluje do zarządów wszystkich województwo o włączenie mechanizmu RLKS - wzorem dwóch województw (podlaskiego i kujawsko-pomorskiego) - do systemu planowania i realizacji przedsięwzięć rozwojowych w swoich regionach. Czy to w ramach odrębnej osi programowej, czy też w innysposób. "Zwiększenie aktywności i zaangażowania obywatelskiego we współzarządzanie jest jednym z kluczowych warunków pozwalających na poradzenie sobie z nadchodzącymi problemami i wyzwaniami. Tego ostatniego celu nie zrealizujemy na obszarach naszych województw wyłącznie w ramach realizacji podejścia RLKS ze środków PROW 2014-2020, a więc tylko na obszarach wiejskich. Niezbędne jest włączenie ośrodków miejskich, a do tego celu potrzebujemy podejścia wielofunduszowego w ramach RLKS, z wykorzystaniem środków EFS i EFRR oraz praktycznej integracji planowania strategicznego w obszarach funkcjonalnych (na obszarach objętych lokalnymi strategiami rozwoju, na dzisiaj tylko przy wdrażaniu PROW)."
Źródło: zmp.poznan.pl
