Każdy pacjent korzystający ze świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych jest przyporządkowany do oddziału wojewódzkiego NFZ. Przynależność do konkretnego oddziału zależy od miejsca zamieszkania i zgłoszenia. Czasowa zmiana miejsca pobytu nie pociąga za sobą konieczności jednoczesnej zmiany oddziału Funduszu. Jeżeli jednak osoba zmienia miejsce zamieszkania na stałe, powinna powiadomić o tym płatnika składki, który dokona stosownej zmiany.

Płatnikami składek są m.in.:

• dla rolników i ich domowników – KRUS,
• dla pracowników – pracodawca,
• dla bezrobotnych – urząd pracy,
• dla emerytów i rencistów – najczęściej ZUS lub KRUS,
• dla uczniów i studentów, którzy:
  • nie są nie są zgłoszeni jako członkowie rodziny lub,
  • nie podlegają ubezpieczeniu z innego tytułu i ukończyli 26 lat,
    szkoła lub uczelnia wyższa.

Wymienione instytucje zgłaszają do ubezpieczenia zdrowotnego osoby podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz członków ich rodzin.

Osoby, które na przykład:

• prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą,
• ubezpieczyły się dobrowolnie,
• są uprawnione do świadczeń alimentacyjnych na podstawie ugody sądowej lub prawomocnego orzeczenia sądu,
  zgłaszają się do ubezpieczenia zdrowotnego samodzielnie. Wszelkich zgłoszeń oraz aktualizacji dokonują w ZUS.

Dane dotyczące zgłoszeń oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne ZUS i KRUS przekazują do Narodowego Funduszu Zdrowia.

Źródło: Vademecum 2012, NFZ