Prezydent RP 1 grudnia br. podpisał nowelizację ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Akt prawny z 7 listopada 2025 r. wprowadza reformę w zakresie gromadzenia i zarządzania danymi o zasobach medycznych w Polsce. Kluczowym elementem zmian będzie zastąpienie obecnego Systemu Ewidencji Zasobów Ochrony Zdrowia (SEZOZ) nowym, znacznie bardziej zaawansowanym Systemem Ewidencji Potencjału Świadczeniodawcy (EPS). Ma on ruszyć 1 stycznia 2027 r.
Nowy system, nowe możliwości
Dotychczasowy SEZOZ skupiał się głównie na zbieraniu danych dotyczących wyposażenia medycznego, środków ochrony osobistej oraz – w czasie pandemii – informacji o łóżkach covidowych i ich wykorzystaniu. EPS ma być narzędziem znacznie szerszym, którego zadaniem będzie nie tylko monitorowanie zasobów, ale przede wszystkim wsparcie procesów decyzyjnych w całym systemie ochrony zdrowia.
Reforma obejmie także przepisy ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, tak aby możliwa była pełna integracja danych dotyczących zasobów medycznych wykorzystywanych w sytuacjach kryzysowych i obronnych. To właśnie EPS stanie się bazą, z której korzystać będą instytucje odpowiedzialne za reagowanie na katastrofy, klęski żywiołowe czy zagrożenia militarne.
Jakie dane trafią do EPS?
Nowy system będzie gromadził szczegółowe informacje o wszystkich świadczeniodawcach – od danych identyfikacyjnych po liczbę lokalizacji, w których prowadzona jest działalność lecznicza. Ale to dopiero początek katalogu.
Do EPS trafią również:
- informacje o liczbie łóżek szpitalnych,
- dane o zatrudnionym personelu medycznym wraz z miejscem wykonywania zawodu,
- dane o infrastrukturze medycznej – stanie technicznym, instalacjach, wyposażeniu i strukturze organizacyjnej,
- informacje o wyrobach medycznych, środkach ochrony indywidualnej, zapasach gazów medycznych oraz krwi i jej składników,
- dane o przerwach w udzielaniu świadczeń oraz czasowym zaprzestaniu działalności.
To znaczące rozszerzenie w stosunku do dotychczasowych obowiązków sprawozdawczych podmiotów leczniczych.
Komu i czemu ma służyć EPS?
Nowy system będzie kluczowym narzędziem zarówno w codziennym zarządzaniu ochroną zdrowia, jak i w sytuacjach wyjątkowych. Dane z EPS mają wspierać:
- planowanie dostępności świadczeń,
- działania związane z obronnością,
- zarządzanie kryzysowe,
- likwidację skutków katastrof i klęsk żywiołowych.
Odbiorcami zagregowanych danych będą m.in.: Ministerstwo Obrony Narodowej, MSWiA, NFZ, ZUS, sanepid, wojewodowie czy służby ratownictwa medycznego. Informacje pozostaną chronione – nie będą dostępne w trybie ustawy o otwartych danych.
Integracja z innymi systemami
EPS ma komunikować się z kluczowymi rejestrami. NFZ będzie przekazywać dane o wyrobach medycznych, natomiast administrator systemu e-krew – informacje o zapasach krwi i składników krwi.
Obowiązki usługodawców będą zróżnicowane:
- podmioty udzielające świadczeń stacjonarnych i całodobowych przekażą pełny zestaw danych,
- podmioty ambulatoryjne – informacje wyłącznie o wyrobach medycznych i środkach ochrony indywidualnej.
Bezpieczeństwo danych i administracja systemu
Administratorem EPS będzie jednostka podległa Ministrowi Zdrowia zajmująca się systemami informacyjnymi, a sam minister pozostanie administratorem danych. Informacje przetwarzane w systemie zostaną objęte tajemnicą prawnie chronioną. Dzięki temu mają być wykorzystywane wyłącznie do realizacji ustawowych zadań związanych z ochroną zdrowia, bezpieczeństwem i obronnością.
Kiedy nowe przepisy zaczną obowiązywać?
Ustawa przewiduje, że System Ewidencji Potencjału Świadczeniodawcy zacznie funkcjonować 1 stycznia 2027 roku. Do tego czasu administracja publiczna i świadczeniodawcy będą przygotowywać się do zmian organizacyjnych i technologicznych.