Poszerzona zostaje grupa wiekowa objęta programem bezpłatnych szczepień przeciw HPV. Od 1 września 2024 roku programem zostaną objęte dzieci w wieku od ukończenia 9. roku życia do ukończenia 14. roku życia.
Obecnie bezpłatne szczepienia przeciw HPV przysługują dzieciom od ukończenia 11. roku życia do ukończenia 14. roku życia w schemacie dwudawkowym.
Trwają prace nad zwiększeniem dostępności do szczepień w POZ i uproszczeniem zasad realizacji programu dla świadczeniodawców.
W ramach programu bezpłatnie dostępne są dwie szczepionki przeciw HPV: 2-walentna szczepionka Cervarix i 9-walentna szczepionka Gardasil 9.
Dla osób urodzonych w 2010 roku szczepienie musi rozpocząć się przed ukończeniem 14 roku życia, ale może być zakończone po ukończeniu 14. roku życia (z zachowaniem dwudawkowego schematu szczepienia).
Dodatkowo szczepionka Cervarix dostępna jest bezpłatnie w ramach refundacji osobom w wieku od ukończenia 9. roku życia do ukończenia 18. roku życia oraz w ramach 50% refundacji osobom dorosłym.
Dlaczego warto się szczepić przeciw HPV?
Szczepionka chroni przed zakażeniem HPV, czyli ludzkim wirusem brodawczaka, przenoszonego głównie drogą płciową.
Szczepiąc nastolatkę i nastolatka możemy zapobiec wystąpieniu w przyszłości stanów nowotworowych, w których przyczyną są wirusy HPV. Do tych nowotworów należą: rak szyjki macicy, pochwy, odbytu, prącia. Szczepionki mogą dodatkowo chronić przed rozwojem kłykcin kończystych – zmian powstających na błonach śluzowych narządów płciowych.
Szczepionki przeciw HPV są stosowane w 125 krajach, w tym Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii jako jeden z podstawowych elementów profilaktyki raka szyjki macicy oraz innych nowotworów wywoływanych przez wirusy HPV. Dotychczas na świecie podano ponad 72 mln dawek szczepionki.
Po 10 latach programów szczepień przeciw HPV, kraje oceniające ich efektywność odnotowały 90% redukcję infekcji wirusem HPV oraz 90% zmniejszenie zachorowalności na brodawki narządów płciowych. Ponadto aż o 85% zmniejszyła się liczba patologii wysokiego stopnia szyjki macicy.
Szczepienia przeciwko HPV to jeden z najprostszych i najskuteczniejszych sposobów zapobiegania nowotworom związanym z HPV. Szczepienie HPV zapewnia długotrwałą ochronę przed zakażeniem HPV i chorobami wywołanymi wirusem brodawczaka ludzkiego.
Szczepienie to inwestycja w zdrowie – efekty widać po latach.
Szczepienie przeciw HPV jest wymieniane w Programie Szczepień Ochronnych jako szczepienie zalecane. Nie jest więc obowiązkowe.
Czy szczepienia przeciw HPV są też zalecane chłopcom?
Zakażenia HPV dotyczą obu płci. Nowotwory złośliwe i choroby związane z zakażeniem HPV u mężczyzn obejmują: raka prącia, raka odbytu, a także brodawki narządów płciowych (kłykciny kończyste).
Szczepienia, którym poddadzą się teraz chłopcy będą w przyszłości chronić również pośrednio kobiety, które w ten sposób unikną od nich zakażenia wirusem HPV. Zaszczepieni mężczyźni, którzy nie będą nosicielami wirusa HPV, przerywają łańcuch zakażenia. To zmniejsza liczbę przypadków raka szyjki macicy oraz innych nowotworów wywołanych przez HPV wśród kobiet.
Jak powstaje i jak działa szczepionka przeciw HPV?
Szczepionki przeciw HPV należą do preparatów oczyszczonych, wirusopodobnych cząstek VLP składających się z głównego białka kapsydu L1 wybranych typów wirusa. Białka wchodzące w skład szczepionek otrzymano drogą rekombinacji genetycznej.
Szczepionkę podajemy w postaci domięśniowej iniekcji, w mięsień naramienny. Szczepionka mobilizuje układ odpornościowy do wytworzenia przeciwciał i uruchamia mechanizmy organizmu służące zapewnieniu długotrwałej odporności.
Przeciwciała, które powstają po szczepieniu chronią przed zakażeniem HPV. W sytuacji kontaktu z prawdziwym HPV opłaszczają go i uniemożliwiają mu wniknięcie do komórek nabłonka. W ten sposób nie dochodzi do zakażenia prawdziwym HPV.
Źródło: MZ