Samobójstwa są poważnym problemem zdrowia publicznego. Każdego roku ponad 700 000 ludzi odbiera sobie życie. Jest to czwarta najczęstsza przyczyna zgonów wśród osób w wieku 15–29 lat. Każda śmierć jest nie tylko sama w sobie tragiczna, ale ma także głębokie i niszczycielskie skutki dla rodzin i całych społeczności.
Samobójstwo może być powiązane z wieloma, złożonymi i przecinającymi się czynnikami i wyzwaniami społecznymi, gospodarczymi, kulturowymi i psychologicznymi, w tym odmową podstawowych praw człowieka i dostępu do zasobów, a także stresującymi wydarzeniami życiowymi, takimi jak utrata środków do życia, presja w pracy lub nauce, rozpad związków i dyskryminacja, między innymi.
Zmniejszenie światowego wskaźnika samobójstw o jedną trzecią do 2030 r. jest celem zarówno zrównoważonego rozwoju ONZ, jak i globalnego planu działania WHO w zakresie zdrowia psychicznego. Aby osiągnąć cel na rok 2030, konieczne są pilne działania, a kraje zobowiązały się do podjęcia konkretnych działań w tym kierunku.
Samobójstwa i próby samobójcze są uznawane za przestępstwo w prawie co najmniej 23 krajach na całym świecie, a w niektórych z nich próby samobójcze są nadal aktywnie karane. Kryminalizacja samobójstwa utrwala atmosferę sprzyjającą obwinianiu osób podejmujących próbę samobójczą i zniechęcającą osoby do szukania pomocy w odpowiednim czasie ze względu na obawę przed konsekwencjami prawnymi i napiętnowaniem.
Kluczowe zalecenia skupiają się na opracowaniu krajowych strategii zapobiegania samobójstwom; budżetowanie szkoleń „po dekryminalizacji” dla osób udzielających pomocy pierwszej linii; ustanowienie usług w zakresie zdrowia psychicznego zorientowanych na prawa społeczności; formułowanie nowych przepisów i polityk związanych ze zdrowiem psychicznym, które promują wysokiej jakości opiekę i prawa osób z problemami psychicznymi
i niepełnosprawnością psychospołeczną.
Istnieją przytłaczające dowody na to, że media mogą odegrać znaczącą rolę we wzmacnianiu lub osłabianiu wysiłków na rzecz zapobiegania samobójstwom. Na przykład dowody wskazują, że osoby bezbronne (takie jak osoby, które w przeszłości miały próby lub myśli samobójcze, lub osoby, które doświadczyły samobójstwa) są w grupie zwiększonego ryzyka angażowania się w zachowania naśladowcze w następstwie doniesień medialnych
o samobójstwie – szczególnie jeśli są one szeroko relacjonowane, wybitny, sensacyjny, wyraźnie opisuje sposób samobójstwa, sprawia, że samobójstwo wydaje się normalne lub utrwala szeroko rozpowszechnione mity na temat samobójstwa.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) udostępniła dwa zasoby mające na celu wzmocnienie wysiłków w zakresie zapobiegania samobójstwom: Zapobieganie samobójstwom: źródło informacji dla pracowników mediów (aktualizacja z 2023 r.) oraz dokument polityczny dotyczący zdrowotnych aspektów dekryminalizacji samobójstw i prób samobójczych.
Źródło: WHO
