W środę 22 październik br. odbyło się dodatkowe posiedzenie Zespół ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Tematem przewodnim były planowane przez Rząd zmiany w zakresie realizacji usług publicznych na rzecz osób niepełnosprawnych.

W pierwszej kolejności omówiono przedłożone do zaopiniowania przez stronę rządową projekty aktów prawnych:

• projekt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie środowiskowych domów samopomocy – po wyjaśnieniach złożonych przez przedstawicieli resortu po ostatnim posiedzeniu zespołu 17 października projekt został zaopiniowany pozytywnie;
• projekt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Projekt został zaopiniowany negatywnie. Strona samorządowa wskazała po raz kolejny, że wejście w życie nowelizacji spowoduje, że mniejsza liczba osób uprawnionych będzie mogła otrzymać wsparcie. Zatem zamiana spowoduje pogorszenie dostępu do dofinansowania. Zwrócono uwagę, że już dzisiaj środki przekazywane w ramach algorytmu nie wystarczają na rozpatrzenie wszystkich wniosków składanych przez osoby niepełnosprawne;
• projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy. Projekty został wstępnie zaopiniowany pozytywnie. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej ma odpowiedzieć na wszystkie uwagi zgłoszone przez stronę samorządową na piśmie. Z uwagi na fakt, iż rozporządzenie zostało przedłożone do zaopiniowania dzień przed posiedzeniem, strona rządowa zobowiązała się do rozważenia uwag do projektu, które spłyną również po posiedzeniu zespołu;
• projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ustalenia wykazu świadczeń opieki zdrowotnej wymagających uprzedniej zgody dyrektora oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Po wyjaśnieniach złożonych przez przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia projekt został zaopiniowany pozytywnie;
• projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej. Projekt został zaopiniowany pozytywnie. Ministerstwo w osobnej korespondencji odpowie pisemnie na zgłoszone zastrzeżenia do projektu.

Następną sprawą jaka była omawiana podczas posiedzenie Zespołu była kwestia planu finansowego PFRON na 2015 r. Strona samorządowa zwróciła uwagę przede wszystkim na zmniejszenie, w porównaniu do 2014 r., środków na realizację programów zatwierdzanych przez Radę Nadzorczą Funduszu. Zdecydowana większość środków w ramach tej pozycji budżetowej ma zasilać program „Aktywny Samorząd”.

Przedstawiciel PFRON wyjaśnił, że zaplanowana kwota zabezpiecza przede wszystkim realizację zadania w zakresie wsparcia niepełnosprawnych studentów. Co do pozostałych zadań, wskazano, że PFRON czeka na wyniki kontroli NIK, ale pierwsze zastrzeżenia jakie pojawiły się w toku kontroli dotyczyły dublowania się ustawowych zadań samorządów z zadaniami programu. Jako przykład podano przeznaczenie środków na dostosowanie pojazdu do potrzeb osoby niepełnosprawnej, gdy takie zadanie wpisuje się w likwidacje barier technicznych.

Strona samorządowa zwróciła również uwagą na dysproporcję pomiędzy środkami Funduszu przekazywanymi na rehabilitację zawodową (głównie do pracodawców) a rehabilitacją społeczną. Wskazano również, że punktem wyjścia jest zmiana systemu orzeczniczego, która powinna doprowadzić do tego, że strumień pomocy będzie kierowany na osoby, które rzeczywiście będą potrzebowały wsparcia.

Omówiono również kwestię finansowania zadań oświatowych i postulatów zgłaszanych przez osoby niepełnosprawne, aby środki na edukację osób niepełnosprawnych (obecnie w ramach subwencji oświatowej) były przeznaczane wyłączeni na ten cel. Przedstawiciele ZPP oświadczyli, że nie będzie zgody ze strony samorządów na zmianę wysokości, zasad otrzymywania i wydatkowania środków na realizację przez samorządy zadań edukacyjnych.

Wskazano również, że nie można godzić się na sytuację, w której zmiany systemowe są podejmowane pod naciskiem niewielkiej grupy osób reprezentujących niektóre środowiska osób niepełnosprawnych, bez rozważenia skutków dla całego systemu finansów publicznych oraz bez wzięcia pod uwagę zasad sprawiedliwości społecznej. Jako przykład wskazano wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r. w sprawie świadczeń pielęgnacyjnych. W tej sprawie środowisko samorządowe będzie popierało działania rządu przeciwstawiające się podejmowaniu nieprzemyślanych rozwiązań.