Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpiła do Ministra Zdrowia w sprawie terminu opublikowania wykazu leków refundowanych. Rzecznik zwróciła uwagę, że praktyką resortu zdrowia stało się, że wykazy leków refundowanych są publikowane z naruszeniem zasady czternastodniowego okresu vacatio legis.
Z informacji przekazanych Rzecznikowi Praw Obywatelskich przez przedstawicieli samorządu aptekarskiego wynika, że pomimo wcześniejszych wystąpień kierowanych do Ministra Zdrowia, nadal nie jest przestrzegany ustawowy nakaz zachowania odpowiedniego okresu dostosowawczego między opublikowaniem a wejściem w życie aktu normatywnego zawierającego powszechnie obowiązujące przepisy.
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia tego samego dnia, a wspomniany wykaz zaczął obowiązywać w dniu 1 stycznia 2014 r. Na skutek niezachowania wymaganego prawem vacatio legis, farmaceuci mieli jedynie 8 dni, wliczając w to Święta Bożego Narodzenia, na dostosowanie cen leków w aptece do cen wynikających z wykazu.
Tak krótki okres, w trakcie którego należało zmienić ceny kilkuset, a nawet kilku tysięcy leków, spowodował dezorganizację pracy aptek oraz konieczność wykonywania obowiązków służbowych w godzinach nadliczbowych i dniach wolnych od pracy.
Zdaniem samorządu aptekarskiego, wielu negatywnych dla farmaceutów konsekwencji można było uniknąć, gdyby wykaz leków refundowanych został ogłoszony z odpowiednim wyprzedzeniem, czyli co najmniej czternaście dni przed 1 stycznia 2014 r. Rzecznik Praw Obywatelskich ustaliła ponadto, że obwieszczenia w sprawie wykazu leków refundowanych ustalonego na dzień 1 marca 2014 r., 1 maja 2014 r. oraz 1 lipca 2014 r. ukazały się w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia na tydzień lub na kilka dni przed terminem wejścia w życie tych wykazów. Prowadzi to do niepokojącego wniosku, że praktyką resortu zdrowia stało się, że wykazy leków refundowanych są publikowane z naruszeniem zasady czternastodniowego okresu vacatio legis. Ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych przewiduje wyjątki od tej zasady, jednak pozwala na skorzystanie z nich jedynie w uzasadnionych przypadkach.
Rzecznik Praw Obywatelskich zwróciła się z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie oraz wyjaśnienie powodów, dla których okres vacatio legis wykazów leków refundowanych obowiązujących w 2014 r. został znacznie skrócony, przez co nie odpowiada wymogom określonym w ustawie o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych.
Źródło: RPO