Przepisy projektu ustawy kompleksowo normują zagadnienia z dotyczące systemu powiadamiania ratunkowego. System będzie oparty na centrach powiadamiania ratunkowego, a jego specyfika – wzorem wielu państw Unii Europejskiej – polega na rozdzieleniu funkcji odbioru zgłoszeń od funkcji dysponowania odpowiednich do sytuacji służb ratowniczych.

Podstawowym zadaniem systemu powiadamiania ratunkowego jest obsługa zgłoszeń alarmowych kierowanych do numerów 112, 997, 998 i 999 w sposób zapewniający dzwoniącym łatwy i skuteczny dostęp ww. numerów oraz umożliwienie - Policji, Państwowej Straży Pożarnej oraz jednostkom Państwowego Ratownictwa Medycznego – odpowiednio szybkiego zaangażowania zasobów ratowniczych.

Wskazano organy właściwe w sprawach powiadamiania ratunkowego, ich zadania oraz organizację systemu. Przewidziano regulację dotyczącą wymogów, jakie muszą spełnić operatorzy numerów alarmowych, określono zasady ich szkolenia oraz sposób finansowania systemu.

Centra Powiadamiania Ratunkowego (CPR) będą działać według modelu operatorskiego. Użycie odpowiednich do sytuacji zasobów ratowniczych będzie należało do podmiotów, które zajmują się ochroną przynajmniej jednej z następujących wartości: życie, zdrowie, bezpieczeństwo i porządek publiczny, mienie lub środowisko.

Planowanie, organizowanie systemu powiadamiania ratunkowego, nadzór oraz koordynacja jego funkcjonowania na terenie kraju będzie należało do ministra do spraw administracji publicznej. Minister odpowiadał będzie ponadto za upowszechnianie wiedzy i informacji o numerach alarmowych.

Do zadań wojewody będzie należało utworzenie CPR w strukturze urzędu wojewódzkiego. Będzie on mógł, w drodze porozumienia, powierzyć organizowanie i prowadzenie CPR staroście lub prezydentowi miasta na prawach powiatu, służbie, inspekcji lub straży wchodzącej w skład zespolonej administracji wojewódzkiej.

CPR współpracować będzie z Policją, Państwową Strażą Pożarną, dysponentami zespołów ratownictwa medycznego oraz - fakultatywnie - z innymi podmiotami, do których zadań należy ochrona życia, zdrowia, bezpieczeństwa i porządku publicznego, mienia lub środowiska (np. straże miejskie, pogotowia energetyczne, pogotowie gazowe).

Wszystkie centra pracować będą według tych samych procedur. Z punktu widzenia obywatela nie będzie miało znaczenia, czy jego zgłoszenie alarmowe odebrane zostanie w CPR właściwym względem miejsca położenia (pobytu), czy też w jakimkolwiek innym, bowiem działania służb ratowniczych w związku z jego zgłoszeniem będę podjęte dokładnie w taki sam sposób i w takim samym czasie.

Taki sposób reakcji na zgłoszenie alarmowe wynika także z wprowadzanej ustawą zasady „wzajemnej zastępowalności", którą należy rozumieć w ten sposób, że system teleinformatyczny, o ile z jakichkolwiek względów (np. miejscowej awarii lub przeciążenia systemu) nie będzie mógł skierować połączenia do CPR właściwego względem miejsca położenia (pobytu) dzwoniącego na numer alarmowy, automatycznie skieruje je do innego CPR, co skutkować będzie uruchomieniem właściwych zasobów ratowniczych.

W projekcie ustawy przewiduje się także możliwość obsługi zgłoszeń alarmowych kierowanych do innych numerów alarmowych podmiotów, do których zadań należy ochrona przynajmniej jednej z następujących wartości: życie, zdrowie, bezpieczeństwo i porządek publiczny, mienie lub środowisko albo numerów 991, 992, 993, 994, 996 lub 987.

Przepisy projektowanej ustawy wskazują, że podmiot zamierzający wystąpić z wnioskiem o włączenie swojego numeru do systemu powiadamiania ratunkowego, będzie musiał uprzednio uzgodnić z dostawcami publicznie dostępnych usług telefonicznych warunki techniczne obsługi użytkowanego numeru oraz własnego stanowiska kierowania, w sposób umożliwiający współpracę z systemem powiadamiania ratunkowego (uzgodnienie to jest warunkiem włączenia tego podmiotu do systemu powiadamiania ratunkowego). Rozpatrywanie wniosku podmiotu o włączenie jego numeru do systemu powiadamiania ratunkowego będzie dokonywane w drodze czynności materialno-technicznych.

W CPR obsługiwane będą również zgłoszenia alarmowe przekazane za pośrednictwem zewnętrznych systemów monitoringu (np. system eCall), z wyłączeniem systemów sygnalizacji pożarowej, które w dalszym ciągu obsługiwane będą przez Państwową Straż Pożarną.

Przewidziano także możliwość przekazywania zgłoszenia przy wykorzystaniu „środków komunikacji, które umożliwiają niezwłoczne przekazanie tej informacji" do CPR.

Podstawowe zadania stawiane CPR sprowadzają się do realizacji obsługi zgłoszenia alarmowego w systemie powiadamiania ratunkowego od momentu wpłynięcia zgłoszenia, przez jego szczegółową kwalifikację, aż po monitorowanie statusu zgłoszenia przekazanego do właściwych podmiotów. CPR prowadzić będą ewidencję danych dotyczących treści zgłoszeń alarmowych, w tym nagrań rozmów telefonicznych obejmujących całość zgłoszenia alarmowego, danych osób zgłaszających oraz innych osób wskazanych w trakcie przyjmowania zgłoszenia przez okres 3 lat.

Centra będą obsługiwały wszelkie zgłoszenia alarmowe, w tym pochodzące od osób obcojęzycznych oraz od osób niepełnosprawnych. Należy wskazać, że jednym z ustawowych wymagań stawianych operatorom numerów alarmowych jest konieczność posługiwania się co najmniej jednym językiem obcym w stopniu komunikatywnym.

CPR będzie wspomagane przez system teleinformatyczny. Komunikacja pomiędzy wszystkimi komponentami systemu powiadamiania ratunkowego oraz dyspozytorniami Policji, PSP i Państwowego Ratownictwa Medycznego ma odbywać się z wykorzystaniem dedykowanej, niezawodnej Ogólnopolskiej Sieci Teleinformatycznej na potrzeby obsługi numeru alarmowego 112.

Z systemem teleinformatycznym współpracować będą:

• Platforma Lokalizacyjno-Informacyjna Centralna Baza Danych (PLI CBD) – system przekazujący w czasie rzeczywistym informację o danych adresowych oraz pozycji geograficznej osoby dokonującej zgłoszenia alarmowego,
• Centralny punkt systemu powiadamiania ratunkowego (CP SPR) – umożliwiający wymianę danych z systemami zewnętrznymi, w tym dostęp do zasobów PLI CBD,
• System Wspomagania Dowodzenia Policji – umożliwiający efektywne dysponowanie zasobami Policji,
• System Wspomagania Decyzji PSP – umożliwiający efektywne dysponowanie zasobami PSP,
• System Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego – umożliwiający efektywne dysponowanie zespołami ratownictwa medycznego,
• Uniwersalny Moduł Mapowy – zapewniający dostęp do baz teleadresowych, danych geograficznych oraz szczegółowych wektorowych podkładów mapowych.

Policja, PSP oraz dysponenci zespołów ratownictwa medycznego zobowiązani będą zapewnić warunki techniczne i organizacyjne, umożliwiające przyjęcie zgłoszeń kierowanych do nich z CPR za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, który będzie połączony z systemami teleinformatycznymi ww. służb za pomocą interfejsu komunikacyjnego.

Obowiązkiem dostawców publicznie dostępnych usług telefonicznych będzie kierowanie zgłoszeń alarmowych do właściwego terytorialnie wojewódzkiego centrum albo centrum powiadamiania ratunkowego.

Szkolenia operatorów numerów alarmowych będą należały do wojewody lub innego podmiotu posiadającego odpowiednie zaplecze merytoryczne i logistyczne do przeprowadzenia szkoleń i egzaminowania operatorów.

System będzie finansowany z budżetu państwa, w tym m.in. obsługa zgłoszeń alarmowych, utrzymanie, rozbudowa i modyfikacje systemu teleinformatycznego i centralnego punktu systemu powiadamiania ratunkowego, połączenia centrów z publiczną siecią telekomunikacyjną, szkolenie operatorów.

Źródło: KPRM