Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego jest dokumentem uprawniającym do korzystania ze świadczeń zdrowotnych podczas pobytu w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej lub EFTA (Szwajcaria, Norwegia, Islandia, Liechtenstein).

Na EKUZ znajdują się następujące informacje:

• imię i nazwisko,
• data urodzenia,
• PESEL,
• numer identyfi kacyjny instytucji, która wydała kartę,
• numer identyfi kacyjny karty,
• data ważności karty.

Każde państwo członkowskie wydaje kartę we własnym języku urzędowym, zawierającą ten sam zestaw danych.

Prawo do EKUZ

Prawo do otrzymania Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego mają osoby ubezpieczone w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz:

• osoby objęte decyzją wójta (burmistrza, prezydenta) gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy;
• nieubezpieczone kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium RP;
• osoby posiadające miejsce zamieszkania na terytorium RP, które nie ukończyły 18. roku życia;
• osoby bezrobotne zarejestrowane w Urzędzie Pracy;
• osoby uprawnione z państw EFTA posługujące się poświadczeniami wydanymi na podstawie formularzy E109 albo E121.

Każda osoba ubezpieczona, także członek rodziny, otrzymuje własną kartę. Gdy za granicę wyjeżdża czteroosobowa rodzina, każdy jej członek, także dziecko, powinien zaopatrzyć się w EKUZ.

Karta jest wydawana osobom wyjeżdżającym czasowo do innego państwa członkowskiego, np.:

• w celach turystycznych,
• w celu odwiedzenia rodziny lub znajomych,
• w celu podjęcia studiów,
• pracownikom oddelegowanym do pracy za granicę przez polskiego pracodawcę,
• w celu poszukiwania pracy – do momentu podjęcia zatrudnienia.

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego nie przysługuje osobom, które przestały podlegać polskiemu ustawodawstwu, np. w związku z podjęciem pracy w innym państwie członkowskim oraz osobom, których ubezpieczenie w NFZ wygasło.

Uwaga: Osoby ubezpieczone, które posługują się dokumentem potwierdzającym prawo do świadczeń (np. EKUZ), a utraciły do nich prawo, są zobowiązane do pokrycia kosztów leczenia, za które zapłacił Fundusz.

Jak otrzymać EKUZ?

Aby otrzymać EKUZ, należy złożyć wypełniony wniosek wraz z załącznikami w oddziale wojewódzkim lub delegaturze Funduszu. Wniosek można pobrać ze strony internetowej lub otrzymać w oddziale NFZ.

Wniosek należy złożyć w oddziale Funduszu:

• osobiście,
• pocztą,
• za pomocą elektronicznej skrzynki podawczej,
• za pomocą formularza na stronie www.ekuz.nfz.gov.pl/wypoczynek/wniosek-ekuz,
• pocztą elektroniczną (przy zachowaniu obowiązku osobistego odbioru karty),
• faksem.

Do wniosku trzeba załączyć dokument potwierdzający ubezpieczenie zdrowotne w NFZ.

Dokumenty należy dostarczyć w oryginałach bądź poświadczonych kopiach. Dokumenty ze zdjęciem (np. legitymację ubezpieczeniową lub studencką) wystarczy okazać do wglądu. Więcej informacji znajduje się na stronie www.ekuz.nfz.gov.pl.

Ważność karty

Ważność EKUZ liczona jest od dnia złożenia wniosku o jej wydanie w oddziale wojewódzkim NFZ.

W związku z wyjazdem turystycznym Karta wydawana jest na:

• 5 lat – osobom pobierającym świadczenia emerytalne;
• 6 miesięcy – osobom ubezpieczonym:
  • zatrudnionym,
  • prowadzącym pozarolniczą i rolniczą działalność gospodarczą,
  • pobierającym rentę,
  • studentom zgłoszonym do ubezpieczenia zdrowotnego przez uczelnię,
  • członkom rodzin (w przypadku członka rodziny w wieku powyżej 18 lat - po przedstawieniu dokumentu potwierdzającego prawo do świadczeń);
• 2 miesiące:
  • osobom bezrobotnym zarejestrowanym w Urzędzie Pracy,
  • niewymienione wcześniej osobom ubezpieczonym.

Kartę EKUZ ważną do 6 miesięcy mogą otrzymać:

• kobiety w okresie ciąży lub porodu, posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• dzieci i młodzież do 18 roku życia (okres ważności karty kończy się z dniem ukończenia przez te osoby 18 roku życia).

Kartę EKUZ ważną do 90 dni mogą otrzymać:

• osoby, które spełniają kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej i otrzymały decyzję np. wójta, burmistrza (uprawnione na podstawie art. 54 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej fi nansowanych ze środków publicznych).

Kartę EKUZ ważną do 42 dni od dnia porodu mogą otrzymać:

• kobiety w okresie połogu, posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Osoba wyjeżdżająca do pracy otrzymuje Kartę tylko na okres do momentu podjęcia pracy.

Prawo do świadczeń z EKUZ

EKUZ uprawnia do korzystania z niezbędnych świadczeń zdrowotnych w innym państwie członkowskim w zakresie, który umożliwi kontynuowanie zaplanowanego pobytu w tym państwie. Zakres niezbędnych świadczeń każdorazowo ustala lekarz. Karta uprawnia do świadczeń tylko w tych placówkach, które działają w ramach powszechnego systemu ochrony zdrowia. Jeżeli w ramach niego pobierane są opłaty od ubezpieczonych, EKUZ nie zwalnia z poniesienia tych kosztów.

Za leczenie prywatne pacjent musi zapłacić we własnym zakresie.

Jeżeli osoba uprawniona do świadczeń zdrowotnych potrzebuje opieki medycznej podczas pobytu za granicą, a nie posiada Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego, powinna skontaktować się z właściwym oddziałem NFZ – telefonicznie, faksem lub za pośrednictwem osoby pozostającej w Polsce.

Oddział wystawi wówczas papierowy Certyfi kat zastępujący Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, który może zostać dostarczony pocztą lub faksem. Posiadaczom Certyfi katu zastępującego Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego przysługuje taki sam zakres uprawnień, jak w przypadku EKUZ.

EKUZ nie daje żadnych uprawnień, jeżeli celem podróży jest planowane leczenie.

Uwaga: EKUZ nie jest dowodem ubezpieczenia w Narodowym Funduszu Zdrowia uprawniającym do świadczeń zdrowotnych na terytorium Polski. Oznacza to, że osoba ubezpieczona w NFZ może posługiwać się EKUZ wyłącznie w innych państwach członkowskich.

Zakres świadczeń udzielanych osobom uprawnionym z innych krajów W czasie pobytu w Polsce, obcokrajowiec legitymujący się EKUZ lub certyfi katem ją zastępującym, ma prawo do świadczeń zdrowotnych, które są niezbędne z medycznego punktu widzenia. Ich celem jest umożliwienie kontynuowania pobytu tak, by chory nie musiał w celu leczenia wracać do macierzystego kraju. Zakres tych niezbędnych świadczeń każdorazowo ustala lekarz.

Świadczenia udzielane są na takich samych zasadach, jak ubezpieczonemu w NFZ. Lekarz powinien potraktować uprawnionego w taki sposób, jak osobę ubezpieczoną, czasowo przebywającą w jego rejonie, którą przyjmuje po raz pierwszy.

Źródło: Vademecum 2012, NFZ