Do umowy o świadczenie usług zawieranej z asystentem rodziny stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zlecenia. Umowa o świadczenie usług jest co do zasady czynnością odpłatną. Strony mogą się jednak umówić, że świadczenie będzie wykonywane bez wynagrodzenia – taka sytuacja może dotyczyć np. organizacji pozarządowych organizujących pracę z rodziną na podstawie zlecenia zadań przez gminę.
Przepisy nie wymagają by w umowie wskazać wysokość wynagrodzenia. Zgodnie z art. 735 §1 kodeksu cywilnego jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy. W takim przypadku wydaje się, że posiłkowo można byłoby zastosować przepisy dotyczące wynagradzania asystentów rodziny będących pracownikami samorządowymi.
Zgodnie z art. 738 §1 i 2 kodeksu cywilnego przyjmujący zlecenie może powierzyć wykonanie zlecenia osobie trzeciej tylko wtedy, gdy to wynika z umowy lub ze zwyczaju albo gdy jest do tego zmuszony przez okoliczności.
W wypadku takim obowiązany jest zawiadomić niezwłocznie dającego zlecenie o osobie i o miejscu zamieszkania swego zastępcy i w razie zawiadomienia odpowiedzialny jest tylko za brak należytej staranności w wyborze zastępcy. Zastępca odpowiedzialny jest za wykonanie zlecenia także względem dającego zlecenie. Jeżeli przyjmujący zlecenie ponosi odpowiedzialność za czynności swego zastępcy jak za swoje własne czynności, ich odpowiedzialność jest solidarna.
W związku ze specyfiką zadań wykonywanych przez asystenta rodziny wydaje się zasadne, szczegółowe uregulowanie zasad dotyczących powierzenia obowiązków zastępcy, w tym w szczególności wymogu spełniania przez zastępcę warunków do wykonywania obowiązków asystenta. Zgodnie z art. 740 kodeksu cywilnego przyjmujący zlecenie powinien udzielać dającemu zlecenie potrzebnych wiadomości o przebiegu sprawy, a po wykonaniu zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu umowy złożyć mu sprawozdanie.
Warto pamiętać o artykule 742, zgodnie z którym dający zlecenie powinien zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, wraz z odsetkami ustawowymi; powinien również zwolnić przyjmującego zlecenie od zobowiązań, które ten w powyższym celu zaciągnął w imieniu własnym. Orzecznictwo przyjmuje, że powołany przepis ma charakter normy względnie obowiązującej i może być modyfikowany przez strony umowy. W przypadku wydatków asystenta rodziny, które można zaliczyć do poczynionych w celu realizacji powierzonych zadań mogą to być np. koszty podróży do miejsca, w którym prowadzona jest praca z rodziną. Zasadnym jest by strony w umowie porozumiały się co do zakresu i wysokości zwrotu ewentualnych wydatków asystenta rodziny.
Zgodnie z art. 744 w razie odpłatnego zlecenia wynagrodzenie należy się przyjmującemu dopiero po wykonaniu zlecenia, chyba że co innego wynika z umowy lub z przepisów szczególnych. Z uwagi na charakter pracy asystenta, w szczególności na spodziewany długi czas wykonywanych zadań w stosunku do jednej rodzony zasadne jest uzgodnienie w umowie odmiennych warunków wynagradzania takiej osoby. Zgodnie z art. 746 zarówno dający jak i przyjmujący zlecenie mogą je wypowiedzieć w każdym czasie. Nie oznacza to jednak, że nie można umownie wprowadzić okresów wypowiedzenia.
Zgodnie z art. 751 pkt 1 z upływem lat dwóch przedawniają się roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków przysługujące osobom, które stale lub w zakresie działalności przedsiębiorstwa trudnią się czynnościami danego rodzaju; to samo dotyczy roszczeń z tytułu zaliczek udzielonych tym osobom. W większości przypadków roszczenia o wynagrodzenia dla asystenta rodziny będą przedawniały się na podstawie powołanego przepisu.
W wyroku Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 19 listopada 2004 r. V CK 237/2004 źródło: LexPolonica nr 2424313 wskazano, że przeciwieństwem stałego trudnienia się określonymi czynnościami (usługami), o którym mowa w art. 751 pkt 1 k.c. jest wykonywanie czynności danego rodzaju sporadycznie, dorywczo, nieregularnie. Stałe trudnienie się przez określoną osobę czynnościami danego rodzaju dotyczy czynności o charakterze powtarzalnym, których wykonywanie stanowi stałe zajęcie tej osoby, chociażby tylko na przestrzeni ściśle określonego czasu, i przynosi stały, (nie koniecznie wyłączny) dochód.
