Ustawodawca w redakcji art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej posługuje się pojęciami: "zmienia" i "uchyla", co oznacza, że zarówno zmiana decyzji pierwotnej przyznającej świadczenie, jak i jej uchylenie mają charakter konstytutywny, bo tworzy, zmienia lub uchyla stosunki prawne, przy czym ta zmiana konkretnej sytuacji prawnej następuje z mocy samej decyzji.
Należy uznać, że akt konstytutywny, kreujący określone prawa i obowiązki, pozostaje zawsze w związku z zaistnieniem przesłanek faktycznych, stanowiących podstawę powstania określonych skutków prawnych. W takiej sytuacji decyzja konstytutywna może działać zarówno z mocą na przyszłość, jak i z mocą wsteczną.
Zaskarżoną decyzją ustalono odpłatność dla pensjonariusza domu pomocy społecznej, przy czym decyzja organu I instancji wydana została w trybie zmiany decyzji ustalającej przedmiotową odpłatność - na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy. Zgodnie z tym przepisem decyzję administracyjną zmienia się lub uchyla na niekorzyść strony bez jej zgody w przypadku m.in. zmiany sytuacji dochodowej strony. Z treści przywołanego przepisu wynika, że zmiana sytuacji dochodowej strony stanowi obligatoryjną przesłankę weryfikacji decyzji.
Zmiana decyzji na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy. dotycząca wysokości opłaty za pobyt w DPS może więc mieć skutek wsteczny, tj. wywołać skutek z datą wcześniejszą, aniżeli data wydania decyzji zmieniającej.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 9 czerwca 2022 r., sygn. II SA/Po 1008/21
Źródło: CBOSA