Przepis art. 106 ust. 5 ustawy, służy eliminacji lub zmianie decyzji ostatecznej i jest normą lex specialis w stosunku do uregulowań zawartych w kodeksie postępowania administracyjnego. Postępowanie w sprawie uchylenia lub zmiany decyzji na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy jest postępowaniem w nowej sprawie. Nie jest to kontynuowanie, czy rozpatrywanie na nowo sprawy administracyjnej rozstrzygniętej już ostateczną decyzją, przyznającą określone uprawnienia do świadczeń z pomocy społecznej. Wyrok WSA w Łodzi z 4 lutego 2015 r. sygn. II SA/Łd 959/14.
W uzasadnieniu sąd wskazał, że omawiany przepis budzi wiele kontrowersji i powoduje, iż stanowisko judykatury i doktryny nie jest jednolite. Kwestią sporną jest bowiem rozstrzygnięcie, czy decyzja wydana w oparciu o tę normę prawną jest decyzją konstytutywną, czy deklaratoryjną. Konstytutywny charakter decyzji z art. 106 ust. 5 ustawy przesądza bowiem, że tego rodzaju decyzja może wywierać tylko skutki ex nunc, tj. na przyszłość. Pojawiają się wprawdzie i takie orzeczenia, gdzie sąd staje na stanowisku, że decyzja wydana na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy ma mieszany charakter, konstytutywno-deklaratoryjny i wówczas byłaby możliwość zmiany decyzji z mocą wsteczną – ex tunc (tak chociażby w wyroku NSA z dnia 11 marca 2010 r., sygn.akt I OSK 1554/09 - http://orzeczenia.nsa.gov.pl). W rozstrzyganej sprawie Sąd podzielił jednak dominujący w judykaturze i doktrynie pogląd, iż decyzja wydana na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy ma charakter konstytutywny.
Dalej podniesiono w uzasadnieniu, że na gruncie Kodeksu postępowania administracyjnego wzruszenie decyzji tworzących prawa nabyte dla stron może nastąpić na podstawie art. 155 k.p.a. czy art. 161 k.p.a., poprzez wydanie decyzji o charakterze konstytutywnym, stąd też decyzja wydawana na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy, która jako lex specialis, zmienia lub uchyla pierwotną decyzję przyznającą prawo do określonych świadczeń, ma charakter decyzji konstytutywnej. Stwierdzenie przez organ administracyjny ziszczenia się przesłanek określonych w art. 106 ust. 5 ustawy wiąże się więc z wydaniem decyzji uchylającej lub zmieniającej decyzję pierwotną ze skutkiem ex nunc. Oznacza to, iż decyzja wydana w oparciu o art. 106 ust. 5 ustawy wywołuje jedynie skutek na przyszłość. Pozbawienie strony przyznanego jej decyzją prawa z mocą wsteczną może nastąpić jedynie wyjątkowo i tylko wówczas, gdy wyraźnie przepis prawa to przewiduje, a takim przepisem nie jest art. 106 ust. 5 ustawy.
Orzeczenie jest nieprawomocne.
Źródło: CBOSA
