W myśl art. 4 ustawy o pomocy społecznej osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.

Brak współdziałania z pracownikami ośrodka pomocy społecznej i rezygnacja z aktywnych form poszukiwania zatrudnienia mogą stanowić samodzielną przesłankę do odmowy przyznania świadczenia (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 sierpnia 2008 r., I OSK 1416/2007).

Usprawiedliwieniem tegoż twierdzenia Sądu Administracyjnego jest art. 11 ust 2 ustawy o pomocy społecznej.

W świetle tegoż przepisu brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub wykonywania prac społecznie użytecznych, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia.

Przepis art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej stanowi swego rodzaju instrument umożliwiający egzekwowanie ogólnego nakazu współdziałania, który zawarty został w art. 4 ustawy i stanowi nakaz powinnego zachowania.