Wyrok NSA  z dnia 14 grudnia 2010 r. sygn. I OSK 1281/10

W myśl art. 72 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej zapewnia się opiekę i wychowanie w rodzinie zastępczej. Opieka ta powinna być sprawowana osobiście. Osobiste sprawowanie opieki nad dzieckiem umieszczonym w rodzinie zastępczej jest warunkiem uzasadniającym przyznanie rodzinie zastępczej prawa do pomocy o jakiej mowa w ustawie. Niespełnienie tego warunku stanowi negatywną przesłankę w zakresie prawa do pomocy pieniężnej.

Przewidziana w ustawie o pomocy społecznej pomoc pieniężna dla rodziny zastępczej ma na celu częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej.

Koszty te niewątpliwie determinowane są tym, czy dziecko korzysta z opieki i wychowania (utrzymania ) w rodzinie zastępczej, czy też w związku z czasowym pobytem dziecka poza rodziną zastępczą, rodzina nie może osobiście sprawować opieki i wychowywać dziecko powierzone jej pieczy.
W czasie pobytu dziecka poza rodziną zastępczą, w miejscu w którym dziecko ma zapewnioną opiekę i wychowanie rodzina zastępcza nie ponosi kosztów utrzymania dziecka. Niezasadne byłoby zatem przyznawanie jej pomocy społecznej mającej na celu zrekompensowanie kosztów utrzymania związanych ze sprawowaniem osobistej opieki i wychowania małoletniego.

Podnoszona przez skarżących okoliczność, że dziecko przez 2 dni w tygodniu pozostaje pod stałą opieką rodziny zastępczej, pozostaje bez wpływu na wynik sprawy.

W art. 72 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem jest wyłączone w sytuacji gdy dziecko okresowo przebywa m. In. w placówce zapewniającej opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania.

Źródło: Orzeczenia NSA