Za portalem PrawoSocjalne.pl publikujemy opinie na temat tego jak i kiedy można wstrzymać świadczenia pieniężnych z pomocy społecznej.

Tekst pochodzi z poradnika Pomoc społeczna. Procedura i tryb przyznawania świadczeń Stanisława Niteckiego, Wydawnictwo Gaskor.

„Postępowanie w omawianych sprawach uruchamiane jest z urzędu przez organ administracji publicznej wtedy, gdy zaistnieje przesłanka to uzasadniająca. Katalog przesłanek uzasadniających wstrzymanie świadczenia pieniężnego jest zamknięty.

Kwestią wymagającą analizy jest podstawa prawna podejmowanych decyzji. Jak zostało to zaznaczone, Kodeks postępowania administracyjnego (k.p.a.) nie zna takiej formy weryfikacji decyzji administracyjnej. W tej sytuacji wydaje się, że niezbędne będzie wykorzystanie takiej instytucji, która to umożliwi. Na gruncie k.p.a. ustawodawca przewiduje możliwość zmiany decyzji ostatecznej np. w art. 163. Jak zostało to powyżej zaakcentowane, wstrzymanie świadczenia pieniężnego nie jest jego pozbawieniem, lecz jedynie czasowym zaprzestaniem jego realizacji. W tej sytuacji wydaje się, że wstrzymanie to można uznać za rodzaj zmiany decyzji administracyjnej w części dotyczącej jej realizacji. Zaproponowana wykładnia daje nam podstawę prawną podjęcia takiej decyzji – jest nią art. 163 k.p.a. oraz art. 11 ust. 2 u.p.s. Podjęcie realizacji przysługującego świadczenia będzie następowało na podstawie analogicznej podstawy prawnej, choć w tym zakresie można opowiedzieć się za poglądem, że będzie to zwykłe postępowanie administracyjne, a decyzję wydaje się na podstawie art. 104 k.p.a.

Postępowanie w omawianych sprawach uruchamiane jest z urzędu przez organ administracji publicznej wtedy, gdy zaistnieje przesłanka to uzasadniająca. Przedmiotowe decyzje podejmowane są w warunkach uznania administracyjnego z wykorzystaniem pojęć niedookreślonych, co oznacza, że organy administracji w tym zakresie dysponują dużą władzą dyskrecjonalną.

Katalog przesłanek uzasadniających wstrzymanie świadczenia pieniężnego jest zamknięty.

Przesłanki uzasadniające uruchomienie omawianego trybu weryfikacji ostatecznej decyzji administracyjnej wymienione są w art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej (u.p.s.).

Zgodnie z tym przepisem z wstrzymaniem świadczenia pieniężnego będziemy mieli do czynienia wtedy, gdy wystąpi: brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym lub asystentem rodziny w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymanie postanowień zawartego kontraktu socjalnego, nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy przez osobę bezrobotną lub wykonywania prac społecznie użytecznych, o których mowa w przepisach u.p.z., nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną. Istota wymienionych przesłanek była już przedmiotem analizy w ramach omawiania fakultatywnych przesłanek weryfikacji ostatecznej decyzji administracyjnej, a rozważania te mogą być tu w całości uwzględnione.

Katalog przesłanek uzasadniających wstrzymanie świadczenia pieniężnego jest zamknięty i organ administracji nie może go samodzielnie rozszerzyć.

Tylko ustawodawca dysponuje możliwością korekt w tym zakresie. W ramach interpretacji poszczególnych przesłanek organy administracji, z uwagi na ich restrykcyjny charakter, jak również powszechne wykorzystanie pojęć niedookreślonych, będą zobligowane do zastosowania zawężającej ich wykładni.

Wymienione przesłanki charakteryzują się tym, że każda z nich nastawiona jest na umożliwienie osobie lub rodzinie przezwyciężenia trudnej sytuacji życiowej i stworzenie warunków pozwalających na samodzielne funkcjonowanie, tzn. bez konieczności korzystania ze świadczeń pomocy społecznej. Zachowania wyczerpujące znamiona wymienionych przesłanek świadczą o braku chęci przezwyciężenia trudnej sytuacji oraz samodzielnego funkcjonowania i dlatego wstrzymanie świadczenia pieniężnego będzie dodatkowym instrumentem, za pomocą którego organ będzie się starał nakłonić stronę do zmiany swojego postępowania."

Źródło: Tekst pochodzi z poradnika Pomoc społeczna. Procedura i tryb przyznawania świadczeń Stanisława Niteckiego, Wydawnictwo Gaskor/ PrawoSocjalne.pl