Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa (tzw. ustawa o sygnalistach). Jest to projekt, który był już procedowany, dlatego procedura została skrócona.

Projekt umieszczono w serwisie rządowego procesu legislacyjnego 12 stycznia.

Projekt w obecnej formie skierowano od razu do Komitetu Stałego Rady Ministrów. Ustawa o sygnalistach ma bowiem transponować dyrektywę unijną z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, a termin na to minął 17 grudnia. Ponadto, większa część procesu legislacyjnego odbyła się w poprzedniej rządowej kadencji. Dlatego, jak tłumaczy w piśmie skierowanym do Komitetu, Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk,, pomija się teraz etap uzgodnień, opiniowania i konsultacji publicznych oraz rozpatrzenia przez Komitet do Spraw Europejskich.

Projekt ustawy kierowany do rozpatrzenia przez Stały Komitet Rady Ministrów w stosunku do projektu skierowanego w poprzedniej kadencji na ostatni etap prac nad projektem (tj. potwierdzenie przez Stały Komitet Rady Ministrów) zawiera, zgodnie z pismem przewodnim, zmiany dotyczące:

1. zastąpienia Państwowej Inspekcji Pracy, mającej pełnić rolę organu przyjmującego zgłoszenia zewnętrzne oraz udzielającego zgłaszającym wsparcia – Rzecznikiem Praw Obywatelskich (tj. przywrócono w tym zakresie wersję projektu opracowaną po uzgodnieniach międzyresortowych, opiniowaniu i konsultacjach publicznych oraz kierowaną do rozpatrzenia przez Komitet do spraw Europejskich);
2. usunięcia w projektowanym art. 6 zastrzeżenia, iż zgłaszający podlega ochronie określonej w ustawie pod warunkiem, iż będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego informacja dotyczy interesu publicznego;
3. usunięcia propozycji przepisu, zgodnie z którym zgłoszenia przestępstwa dokonuje się Policji, natomiast w zakresie określonych w projekcie naruszeń zgłoszenia można dokonać także do prokuratury;
4. wprowadzenia możliwości (w miejsce obowiązku) wydawania zgłaszającemu, przez organ publiczny właściwy do podjęcia działań następczych, zaświadczenia o podleganiu ochronie przewidzianej w ustawie. W konsekwencji także usunięcia proponowanych w poprzedniej wersji projektu przepisów obligujących ww. organ do odebrania od zgłaszającego oświadczenia złożonego pod rygorem odpowiedzialności za fałszywe zeznania, że informacja o naruszeniu prawa była prawdziwa w momencie dokonania zgłoszenia;
5. modyfikacji terminu wejścia w życie projektowanej ustawy - proponuje się, aby ustawa weszła w życie po upływie 1 miesiąca od dnia ogłoszenia, natomiast realizacja obowiązku utworzenia wewnętrznych i zewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń ma nastąpić w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy.

Ustawa ma uregulować warunki objęcia ochroną osób zgłaszających lub publicznie ujawniających informacje o naruszeniach prawa; środki ochrony osób zgłaszających lub publicznie ujawniających informacje o naruszeniach prawa; zasady ustalania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych; zasady zgłaszania naruszeń prawa organowi publicznemu; zasady publicznego ujawnienia naruszenia prawa; zadania Rzecznika Praw Obywatelskich związane ze zgłaszaniem naruszeń prawa oraz zadania organów publicznych związane ze zgłaszaniem naruszeń prawa i podejmowaniem działań następczych.

Najprawdopodobniej projekt ustawy zostanie skierowany do parlamentu jeszcze tej zimy.