25 października br. odbyło się pierwsze czytanie nowelizacji ustawy - Prawo oświatowe, która zakłada m.in. wzmocnienie roli kuratorów oświaty, doprecyzowuje zasady organizowania w szkołach zajęć przez organizacje społeczne i wprowadza zmiany w edukacji domowej (druk 2710).
Podczas tegoż posiedzenia odbyło się także pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe (druk nr 458) dotyczącego zapewnienia wszystkim rodzicom możliwości współdecydowania o rodzajach treści oraz sposobie prowadzenia zajęć dodatkowych, organizowanych w szkołach lub placówkach oświatowych, do których uczęszczają ich dzieci przez stowarzyszenia i inne organizacje, których celem statutowym jest działalność wychowawcza albo rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły lub placówki.
Komisja zdecydowała jednak, że bazowym projektem będzie druk 2710, tym samym odrzucając rozwiązania zaproponowane przez Prezydenta.
Podczas posiedzenia najwięcej emocji wzbudziły zmiany dotyczące edukacji domowej. Duże grono rodziców, edukatorów domowych, przybyłych na Komisję przedstawiło swoje zastrzeżenia do proponowanych w projekcie rozwiązań. Dyskusja i tak okazała się mniej ostra niż ta grupa zakładała (jak sami stwierdzili), ponieważ już na początku Komisji poseł wnioskodawca przekazał, że pojawią się poprawki zmierzające do rezygnacji z: posiadania przez jednostkę oświatową warunków lokalowych; 50% limitu udziału uczniów w edukacji domowej w ogólnej liczbie uczniów danej jednostki; konieczności zapewnienia dziecku po cofnięciu mu zezwolenia na edukację domowa możliwości spełniania obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki w jednostce której dyrektor wydał zezwolenie. Dodatkowo wydłużono czas na złożenie wniosku o dwa miesiące (z proponowanych pierwotnie 1 września do 21 września na 1 lipca do 21 września) a także poszerzono rejonizację o sąsiednie województwa (pierwotnie zakładano, że edukacja domowa mogłaby dotyczyć tylko jednostek oświatowych znajdujących się na terenie województwa w którym dziecko zamieszkuje). Wydaje się jednak biorąc pod uwagę jakie emocje społeczne wzbudziły te zmiany, że temat edukacji domowej mógł być tylko "zasłoną dymną" i elementem który miał spowodować, że o projekcie będzie się mówiło tylko w kontekście tych zmian, natomiast pozostałe - jeszcze istotniejsze jak np. wzmacnianie organu nadzoru pedagogicznego zostaną w przestrzeni publicznej odstawione na dalszy plan. Taka koncepcja znajduje także potwierdzenie w fakcie, wycofania się przez wnioskodawców jeszcze przed początkiem rozpatrywania projektu z większości kontrowersyjnych rozwiązań dot. edukacji domowej. Padło na komisji jednak kilka wartych uwagi stwierdzeń. Po krótce można przypomnieć że edukacja domowa, wiąże się z tym, że rodzice decydują się uczyć swoje dzieci de facto sami, poza systemem edukacji, poza szkołą. Dziecko takie musi jednak formalnie zostać zapisane do jednostki oświatowej i ma prawo: uczestniczenia w zajęciach dodatkowych; dostępu do podręczników, materiałów i pomocy dydaktycznych; uczestniczenia w konsultacjach. Jednostka oświatowa otrzymuje także na takie dziecko subwencję oświatową (0,8 standardu finansowego A). W 70% uczniów edukacji domowej szkoła macierzysta ma status niepublicznej. Natomiast na Komisji padały z ust rodziców dzieci w edukacji pozaszkolnej głosy, że muszą oni zapewniać swoim dzieciom zajęcia dodatkowe a także że należałoby rozważyć aby rodzice także otrzymywali jakąś część subwencji oświatowej. Na spotkaniu w tym temacie nie zabrała głosu żadna osoba która wypowiedziałaby się w imieniu organu prowadzącego szkołę, której główny zakres działalności obejmuje edukację domową (głównie szkoły niepubliczne). A to w przypadku takich jednostek dochodzi to nadużyć, o których podczas Komisji także była mowa i które projektowane zmiany miałyby zniwelować.
W pozostałym zakresie projekt niemalże pozostał po rozpatrzeniu w pierwotnej wersji (poza poprawkami dotyczącymi uwzględnienia rady rodziców w art. 63 ust. 12 i ust. 22). Z procesem legislacyjnym i sprawozdaniem Komisji można zapoznać się tutaj: https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=2710
Poprawki dotyczące rezygnacji z pozytywnych opinii kuratora oświaty czyli wyrażenia przez niego zgody na jakiekolwiek działania podejmowane przez organ prowadzący czy dyrektora zostały przez Komisję odrzucone.
II czytanie projektu jeszcze się nie odbyło. Stało się to niemałym zaskoczeniem, ponieważ zakładano że na posiedzeniu Sejmu które odbyło się 26-27 października br. ustawa zostanie uchwalona.
