10 sierpnia 2021 r. odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji Zdrowia, którego przedmiotem było między innymi pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw. Cudzysłowy w tytule są oczywiście nieprzypadkowe – bo rzeczywistość jest dużo mniej optymistyczna.
Ministerstwo Zdrowia: 7% PKB, wyrok TK na szarym końcu
Wiceminister zdrowia Sławomir Gadomski przedstawiał projekt jako „projekt 7% PKB”. Wskazywał, że w trakcie pandemii nakłady na ochronę zdrowia znacznie przewyższyły poziom referencyjny. Podkreślał, że projekt przewiduje też wydłużenie okresu obecnego funkcjonowania sieci szpitali o kolejne pół roku – do końca czerwca 2022 roku. Minister przyznał jednak wprost, że zmiany w ustawie o działalności leczniczej (umożliwienie pokrywania straty SP ZOZ-ów przez podmioty tworzące) jest rozwiązaniem przejściowym. Docelowe rozwiązanie wykonujące wyrok TK, ale przede wszystkim wynikające z chęci poszukiwania efektywności będzie przedstawione w ustawie o reformie szpitali, nad którą Sejm ma pracować w IV kwartale tego roku – podkreślał Minister.
Posłowie punktowali Ministerstwo w oparciu o opinię ZPP
W toku dyskusji posłowie bardzo szeroko przywoływali opinię ZPP do projektu – wskazując m.in. na to, że projekt nie był przekazany do konsultacji i uzgodnień (w tym do zaopiniowania przez KWRiST), nie przewiduje odejścia od wyliczania wydatków w odniesieniu do PKB sprzed dwóch lat czy to, że projekt de facto nie wykonuje wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Posłowie dopytywali o dokładny kształt mechanizmu pokrywania straty, wskazywali też na to, że 7% PKB – w świetle rekomendacji WHO na poziomie 8-9% – wcale nie jest stanem ostatecznym. Zauważali też, że mówimy o 7% dopiero w roku 2027. Parlamentarzyści chcieli też poznać aktualny poziom zadłużenia szpitali.
Bartłomiej Zydel ze Związku Powiatów Polskich raz jeszcze podkreślił, że projekt powinien być zaopiniowany przez Komisję Wspólną – to jest jasne i oczywiste w świetle ustawy o KWRiST. Nawet w dniu posiedzenia Komisji Zdrowia odbyło się posiedzenie Zespołu ds. Ochrony Zdrowia KWRiST – także nie jest np. tak, że Komisja Wspólna latem nie pracuje albo pracuje wolniej. Wskazywał też, że wyrok TK mówi o, kolokwialnie rzecz ujmując, „stracie niezawinionej” – i projekt tego problemu nie rozwiązuje. Ironicznie odnotował, że dobrze, iż padło to już na sali (ze strony Ministra Gadomskiego).
Co do roku, z którego PKB interesuje nas w kontekście obliczania spełnienia poziomu minimalnych wydatków, w obronę obecne rozwiązania wziął przewodniczący Komisji, poseł Tomasz Latos. Wskazał, że „nie wiemy, co nas czeka jesienią”, „rok bazowy PKB nie jest jakąś tajemnicą – wszystko jest jasne i pewne”, a „w trakcie pandemii odnoszenie się do PKB projektowanego byłoby ryzykowne”. Natomiast Minister Gadomski przekazał, że według Ministerstwa Zdrowia długi szpitali na koniec roku wyniosły 18,8 mld zł – ogółem, w tym wymagalne – to od dłuższego okresu – ok. 2 mld zł.
Ochrona pracowników punktów szczepień
Wiceprzewodniczący Komisji poseł Bolesław Piecha zgłosił poprawkę dodającą art. 49a do ustawy o zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźnych. Nowy przepis ma stanowić o tym, że kto narusza nietykalność cielesną osoby przeprowadzającej badanie kwalifikacyjne lub szczepienie ochronne przeciwko COVID-19 lub osoby pomagającej w przeprowadzeniu badania lub szczepienia, której nie przysługuje ochrona prawna należna funkcjonariuszowi publicznemu, podczas lub w związku z przeprowadzanym badaniem lub szczepieniem – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.