Sejmowa Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży na posiedzeniu, które odbyło się 8 czerwca br. wysłuchała informacji Ministra Edukacji i Nauki na temat przeciwdziałania i eliminowania agresji oraz przemocy rówieśniczej w szkole.

Informację przedstawiła sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki – Marzena Machałek. Jak wskazała Pani Minister działania Ministerstwa Edukacji i Nauki w celu przeciwdziałania i eliminowania agresji oraz przemocy rówieśniczej w szkole koncentrują się głównie na rozwiązaniach systemowych – dotyczących przepisów prawa oświatowego oraz wspierających – w zakresie wychowania i profilaktyki w tym bezpieczeństwa uczniów.

Zadaniem szkoły jest zapewnienie bezpiecznych warunków oraz przyjaznej atmosfery do nauki, uwzględniając indywidualne możliwości i potrzeby edukacyjne ucznia. Szkoły i placówki systemu oświaty wspierają wychowawczą rolę rodziny, a działalność wychowawcza szkoły należy do podstawowych celów polityki oświatowej państwa. Podstawa programowa mocno akcentuje kwestie dotyczące bezpieczeństwa i rozwoju. Już od samego początku edukacji dzieci uczą się rozpoznawania i nazywania emocji i radzenia sobie z ich przeżywaniem. Przedszkola i szkoły podstawowe wspierają rozwój kompetencji społecznych i obywatelskich, radzenia sobie z emocjami i rozpoznawania ich.

Jak wskazała Minister Marzena Machałek od roku szkolnego 2017/2018 istnieje w szkołach obowiązek realizacji programu wychowawczo-profilaktycznego, który ustalany jest w porozumieniu rady rodziców wraz z radą pedagogiczną. Od 2019 roku szkoły mają obowiązek przeprowadzania corocznej diagnozy potrzeb rozwojowych uczniów. Profilaktyka uniwersalna skierowana jest do wszystkich uczestników życia szkolnego – uczniów, nauczycieli oraz rodziców. Działania te powinny mieć charakter długofalowy, ponieważ tworzą podstawy całego szkolnego systemu przeciwdziałania agresji i przemocy. Minister zauważyła także, że do zadań szkoły należy dobieranie takich metod pracy, aby zapobiegać zachowaniom agresywnym oraz ich eskalacji i przeradzania się w proces przemocy. Przepisy oświatowe precyzyjnie regulują zadania organu prowadzącego szkołę oraz dyrektora szkoły w zakresie bezpieczeństwa, jak i kompetencje kontrolne.

Dodatkowo Ministerstwo Edukacji i Nauki przygotowało dokument „Bezpieczna szkoła. Zagrożenia i zalecane działania profilaktyczne w zakresie bezpieczeństwa fizycznego i cyfrowego uczniów”. Jest to poradnik przygotowany zarówno dla uczniów, nauczycieli, rodziców oraz dyrektorów.

Po wysłuchaniu informacji przedstawionej przez Minister Machałek, posłowie zwrócili uwagę na problemy dotyczące:

• konieczności przygotowania nauczycieli do realnego radzenia sobie z przejawami agresji w szkole,
• możliwości włączenia działalności organizacji pozarządowych (Związek Harcerstwa Polskiego) w prace nad kierunkami rozwoju, które pomogą wyeliminować zachowania agresywne,
• wpływu pandemii na zwiększenie zachowań agresywnych wśród dzieci i młodzieży,
• realnej możliwości przeciwdziałania eskalacji konfliktu, pomocy placówkom dydaktycznym, nauczycielom, pedagogom oraz dyrektorom i wsparcie ich w profilaktyce i przeciwdziałaniu agresji.