Krajowa Rada Lekarsko-Weterynaryjna negatywnie ocenia rządowy projekt ustawy o Państwowej Inspekcji Żywności. Proponowana przez resort rolnictwa reforma niesie za sobą zagrożenia dla zdrowia publicznego oraz polskiej gospodarki.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało projekt ustawy o Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności oraz projekt ustawy przepisy wprowadzające ustawę o Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności. Można się z nimi zapoznać tutaj:
- https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12287605/12366673/12366674/dokument232106.pdf
- https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12287608/12366782/12366783/dokument232126.pdf
Autorzy pomysłu tłumaczą, że podstawowym celem proponowanych zmian jest stworzenie w Polsce nowego jednolitego zintegrowanego systemu kontroli bezpieczeństwa i jakości żywności na wszystkich etapach produkcji poprzez skonsolidowanie wszystkich procesów kontrolnych i monitorujących w całym łańcuchu żywnościowym oraz powołanie Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności, jako części administracji niezespolonej, podległej Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W ich ocenie wprowadzenie takiego systemu zwiększy efektywność działań realizowanych obecnie obejmując w jednej jednostce organizacyjnej całokształt zagadnień związanych z szeroko rozumianym bezpieczeństwem żywności. Jak wynika z dotychczasowych doświadczeń i analiz, takie rozwiązanie wydaje się najbardziej optymalne w polskich realiach, jako jedyne które pozwoli zarówno na poprawę obecnie funkcjonującego w Polsce modelu nadzoru nad uczestnikami łańcucha żywnościowego celem zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów, jak również zmniejszenie obciążeń administracyjnych przedsiębiorców, przy znacznie wydajniejszym wykorzystaniu środków budżetowych przeznaczonych na pracę działających obecnie inspekcji.
Propozycji nie popiera samorząd lekarsko-weterynaryjny. Dowodem jest stanowisko Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej z 9 sierpnia br.
Krajowa Rada zarzuca projektowanym aktom brak poszanowania obowiązujących zasad techniki prawodawczej.
Rozwiązania ujęte w projektach kwestionują umowy międzynarodowe i traktaty zawarte przez Polskę, w tym Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, umowy z OIE (Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt), WTO (Światowa Organizacja Handlu), FAO (Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa) oraz WHO (Światowa Organizacja Zdrowia).
- Oczywistym jest, że rozwiązania ujęte w projektach nie wskazujące, iż do spraw weterynaryjnych właściwym jest organ weterynaryjny, którym może być wyłącznie osoba posiadająca prawo do wykonywania zawodu lekarza weterynarii są niezgodne z prawem międzynarodowym i wspólnotowym, a co za tym idzie są realnym zagrożeniem dla polskiej gospodarki i racji stanu –wynika ze stanowiska. Przez to projekty resortu rolnictwa w zaproponowanym kształcie nie mogą być procedowane i jako takie powinny być w całości odrzucone.
Krajowa Rada zarzuca ponadto projektom brak rzetelnej oceny skutków regulacji, w tym oceny skutków społecznych, gospodarczych, organizacyjnych, prawnych i finansowych.
- Projektodawca nie poddał analizie zakresu koniecznych przekształceń własnościowych w zakresie gospodarki nieruchomościami, które będą docelowo siedzibą nowopowstającej instytucji w każdym powiecie w Polsce – czytamy w stanowisku. – Należy wyrazić wątpliwości, czy infrastruktura będąca w posiadaniu obecnych inspekcji będzie wystarczająca do zapewnienia potrzeb lokalowych nowej służby. Nie jest bowiem wiadomym w ilu powiatach i w jakiej kwocie niezbędnym będzie zaangażowanie środków budżetowych na zakup/wynajem siedziby dla nowej inspekcji. W sposób równie niewystarczający została przeprowadzona analiza skutków społecznych w odniesieniu do osób, które w wyniku połączenia służb stracą pracę. Brak jest bowiem analizy, jakie z tego tytułu zobowiązania finansowe będą realnie udziałem skarbu państwa, zaważywszy na okresy ochronne, prawa nabyte, osoby na zwolnieniach lekarskich i inne kwestie związane ze zwalnianymi pracownikami – dowiadujemy się dalej.
W ocenie samorządu lekarsko-weterynaryjnego optymalnym rozwiązaniem w obszarze bezpieczeństwa żywności będzie realizowanie tego zadania na bazie istniejącej Inspekcji Weterynaryjnej. Przemawia za tym zminimalizowanie ryzyka utraty rynków zbytu dla polskiej żywności, która dzięki działaniom Inspekcji Weterynaryjnej została uznana za bezpieczną i zdobyła rynki światowe. Ponadto nienaruszony pozostałby cały dorobek organizacyjny i prawny w zakresie reagowania w sytuacjach kryzysowych, w szczególności w zakresie zwalczania chorób zakaźnych zwierząt określony i zawarty w planach gotowości zwalczania chorób zakaźnych zwierząt przyjętych przez Komisję Europejską jako dokumenty wiążące dla Inspekcji Weterynaryjnej. Wreszcie, Inspekcja Weterynaryjna posiada struktury organów decyzyjnych we wszystkich powiatach.
Proponowanej przez resort rolnictwa reformy nie popiera także Polska Federacja Producentów Żywności Związek Pracodawców. W stanowisku z 11 sierpnia br. podaje, że zmiany, które w jakikolwiek sposób mogłyby rozszczelnić system urzędowej kontroli żywności w Polsce są niedopuszczalne a zaproponowane w projektach zmiany niosą za sobą takie ryzyko.
