W środowisku samorządowym Ministerstwo Edukacji Narodowej postrzegane jest przede wszystkim jako to, które ogranicza samodzielność jednostek samorządu terytorialnego – poprzez niechęć do zaproponowania zmian w Karcie Nauczyciela, podstawowym akcie prawnym uniemożliwiającym optymalizację zarządzania edukacją publiczną. Okazuje się, że taka ocena jest niesłuszna. Z otrzymanej za pośrednictwem Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego korespondencji rysuje się zupełnie inny obraz
Na styczniowym posiedzeniu Komisji Wspólnej przedstawiciel Związku Powiatów Polskich podniósł problem zaistniały na gruncie ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta nakłada na organy prowadzące dotychczasowe zasadnicze szkoły zawodowe o okresie nauczania krótszym niż 3 lata obowiązek przekształcenia je w trzyletnie zasadnicze szkoły zawodowe w terminie do 1 września 2012 roku. Choć obowiązek ten wynika z przepisów prawa i organy prowadzące nie mają możliwości dokonania innego przekształcenia, Ministerstwo Edukacji Narodowej stoi na stanowisku, iż przekształcenie musi być przeprowadzone przy zachowaniu art. 59 ust. 6 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, który to przepis nakazuje stosować przy przekształceniach odpowiednio przepisy dotyczące likwidacji szkół.
W praktyce oznacza to zatem konieczność zawiadomienia – co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji – rodziców wszystkich uczniów oraz właściwego kuratora oświaty. Ten ostatni musi wyrazić opinię o przekształceniu. Sytuacja taka wymusza zatem podejmowanie zbędnych czynności i ponoszenie bezzasadnych kosztów. Co więcej - uchybienie któremukolwiek z obowiązków (np. niezawiadomienie rodzica jednego z dzieci) może prowadzić do uchylenia uchwały w sprawie przekształcenia – z trudnymi do przewidzenia konsekwencjami. W konsekwencji Związek Powiatów Polskich zaproponował dokonanie zmiany legislacyjnej pozostawiającej decyzję o przekształceniu w gestii organu stanowiącego zwalniając go jednocześnie z obowiązku zasięgania opinii i informowania rodziców o planowanej zmianie.
Ministerstwo Edukacji Narodowej sprzeciwiło się takiej zmianie. W piśmie z dnia 22 lutego 2012 roku stwierdziło iż wprowadzenie w tym zakresie doraźnych rozwiązań, w szczególności wyłączających stosowanie art. 59 ust. 6 ustawy o systemie oświaty przy przekształcaniu 2-letniej zasadniczej szkoły zawodowej w zasadniczą szkołę zawodową o 3-letnik okresie nauczania, gdyż… nosiłoby znamiona niedopuszczalnej ingerencji w prawnie chronioną samodzielność jednostek samorządu terytorialnego. Pismo zostało podpisane przez Sekretarza Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Tadeusza Sławeckiego.
Liczymy, że również i w innych obszarach MEN będzie stało na straży prawnie chronionej samodzielności jednostek samorządu terytorialnego.
