Wycena świadczeń, zapłata za nadwykonanie ryczałtu w szpitalach oraz zmiana przepisów w obszarze rynku pracy – o tym głównie rozmawiano na listopadowym posiedzeniu Zespołu ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Co z rekomendacjami Agencji Oceny Technologii Medycznych?
Pierwszym punktem w porządku obrad był wniosek Związku Powiatów Polskich dotyczący metodologii ustalania cen jednostkowych przyjętych w Rekomendacji nr 65/2022 z dnia 13 lipca 2022 r. Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w sprawie zmiany sposobu lub poziomu finansowania świadczeń opieki zdrowotnej.
Sprawa dotyczy wniosku jaki skierowało Stowarzyszenie Szpitali Małopolskich do Agencji o udzielenie informacji publicznych o sposobie wyliczenia wartości lipcowych podwyżek cen świadczeń, a w zasadzie składowych tej podwyżki. Z odpowiedzi Agencji – przesłanej zresztą dopiero po 2 miesiącach wynikało, że Agencja nie jest w stanie udzielić tej informacji, chociaż wcześniej na spotkaniach roboczych, w których uczestniczyli i przedstawiciele ZPP i prezes Stowarzyszenia Szpitali Małopolskich Prezes Agencji twierdził, że na podstawie Rekomendacji każdy zainteresowany może sobie to obliczyć. Prezes Agencji na posiedzeniu Zespołu oświadczył, że Agencja nie posiada danych w formie, w której żądało tego stowarzyszenie a metodologia wyliczenia podwyżek była inna. ZPP wniosło zatem o przedstawienie przez Agencję wzoru, którego użyto do wyliczenia podwyżek. Minister Maciej Miłkowski zaproponował, żeby Agencja przygotowała taką informację. Ma zostać ona udzielona w ciągu kilku dni.
Nadwykonania tylko dla wybranych
Kolejnym tematem omawianym na zespole była kwestia projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej na okres rozliczeniowy obejmujący okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. Rozporządzenie de facto pozwoli na przekazanie dodatkowych środków do szpitali z tytułu nadwykonań w ryczałcie, jednak pod warunkiem, że przekroczą one co najmniej 8%.
Sama konstrukcja przepisu przewiduje, że cyt. „Zmiana zakresu działalności leczniczej, o której mowa w art. 136c ust. 4 ustawy, może dotyczyć wzrostu liczby świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych w trakcie obowiązywania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego, prowadzącego do przekroczenia liczby jednostek sprawozdawczych uwzględnionych przy ustaleniu wysokości ryczałtu, przypadających proporcjonalnie na okres realizacji umowy w danym okresie rozliczeniowym, o co najmniej 8%.”.
Zastrzeżenia strony samorządowej budził po pierwsze przyjęty limit, z powodu którego wiele szpitali, które również mają nadwykonania, z tego mechanizmu nie skorzysta. Pytano również o zasady jakie będą obowiązywać oraz wysokość środków jakich mogą spodziewać się szpitale. Prezes NFZ poinformował, że mechanizm ma charakter fakultatywny (tj. NFZ może nie dokonać zmiany), ponadto nie planuje się płatności w wysokości 100%. Wstępnie płatnik szacował, że będzie to w granicach 60%. Odnośnie progu 8% wskazał, że każdy próg odcięcia mógłby być kwestionowany i na ten moment taki próg przyjęto, na podstawie analiz poziomu wykonania ryczałtu u poszczególnych świadczeniodawców za pierwsze III kwartały.
Niesławna nowelizacja ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty
Na wniosek MZ, krótko omówiono również ustawę o zmianie ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw. Warto przypomnieć, że projekt w wersji przekazanej do Sejmu w listopadzie br. dotyczył przede wszystkim przejęcia finansowania z budżetu państwa niektórych zadań przez NFZ i był procedowany z pominięciem Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Związek Powiatów Polskich przekazał opinię do tego projektu do Sejmu (dostępna jest tutaj).
Przedstawiciele resortu omówili zmiany wprowadzone na etapie prac sejmowych, a dotyczące regulacji dostępu do zawodu lekarza i lekarza dentysty. Przedstawicielka Związku Powiatów Polskich zwróciła uwagę na konieczność zmiany art. 18 ustawy. W projekcie przewidziano możliwość przyznania podmiotom leczniczym, dla których podmiotem tworzącym jest jednostka samorządu terytorialnego, dotacji na niektóre inwestycje. Przepis w obecnym kształcie wyklucza szpitale samorządowe prowadzone w formie spółki prawa handlowego. Minister Miłkowski przyznał, że rzeczywiście na posiedzeniu sejmowej Komisji Zdrowia taka poprawka była zgłaszana ale z uwagi na dynamikę prac nie została przez resort poparta. Ponieważ projekt będzie procedowany w Senacie, Ministerstwo zastanowi się jeszcze nad zmianą. ZPP zapytało również o to czy z możliwości otrzymania dotacji nie będą przypadkiem wyłączone szpitale miejskie i powiatowe. W ocenie skutków regulacji do projektu użyto sformułowania, że chodzi o podmioty regionalne. MZ wskazało, że nie taka była intencja i był to tylko skrót myślowy.
Egzekucja należności od rodziców biologicznych dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej
Kolejnym tematem zgłoszonym przez ZPP była egzekucja należności od rodziców biologicznych za dzieci, które przebywają w pieczy zastępczej w sytuacji, gdy rodzice tych dzieci mieszkają i pracują poza Polską. Kwestie dotyczące współpracy międzynarodowej przy dochodzeniu należności publicznoprawnych reguluje ustawa o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych oraz ustawa o wzajemnej pomocy stanowiąca transpozycję dyrektywy Rady 2010/24/UE z dnia 16 marca 2010 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków, ceł i innych obciążeń. Art. 2 tej ustawy zawiera katalog należności pieniężnych do dochodzenia, do których ma ona zastosowanie. Ustalona w drodze decyzji wydawanej na podstawie art. 194 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U z 2022 r. poz. 447 t. j.) opłata za pobyt dziecka w pieczy zastępczej nie jest objęta katalogiem określonym w art. 2 ustawy o wzajemnej pomocy. Z pełnym wystąpieniem ZPP można zapoznać się tutaj
W tym punkcie udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Sprawiedliwości, którzy w zasadzie zgodzili się, że problem jest ale sama Polska ma ograniczone możliwości jego rozwiązania. Konieczna byłaby albo zmiana prawa unijnego albo zawieranie umów dwustronnych z poszczególnymi państwami. Problem jest znacznie szerszy niż zasygnalizowano to w wystąpieniu ZPP. Podobna sytuacja ma miejsce np. wobec zaległości wobec Funduszu Alimentacyjnego. W zasadzie punkt ten zakończył się bez jakieś jednoznacznej konkluzji. MRiPS wskazało, że prowadzi analizy w tym obszarze i zasugerowało, że organizacje samorządowe, które mają swoje przedstawicielstwo w strukturach unijnych również mogą lobbować na rzecz zmiany dyrektywy.
Standardy w placówkach dla osób w kryzysie bezdomności
Temat zgłosiła Unia Metropolii Polskich. Termin na dostosowanie standardów do wymogów rozporządzenia mija 31 grudnia 2022 r. Przedstawiciel MRiPS wskazał, że problem był znany, a stosowne zmiany już są procedowane.
Projekty aktów prawnych w opiniowaniu Zespołu
Pozytywnie z uwagą dotyczącą niewystarczającej wysokości środków na finansowanie zadań Zespół zaopiniował projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na rok 2023. ZPP, na przykładzie ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy, wskazał że program musi mieć odpowiednie zabezpieczenie finansowe. Prowadzenie ośrodków jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej realizowane przez powiaty i miasta na prawach powiatu. Wzrost środków w porównaniu do środków planowanych na rok 2022 ma wynosić 6,5% przy inflacji rzędu 18%.
Wstępnie omówiono projekt ustawy o aktywności zawodowej oraz projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców. Ministerstwo jest w trakcie opracowania projektu w wersji po zakończeniu konsultacji publicznych i uzgodnień międzyresortowych. Do projektu spłynęło bardzo dużo uwag, często zawierających rozbieżne propozycje. Na początku listopada resort przeprowadził szerokie konsultacje m.in. z powiatowymi urzędami pracy, gdzie szczegółowo omawiano poszczególne przepisy. Projekty w nowej wersji wrócą na posiedzenie Zespołu w grudniu.