22 lutego 2022 r., w formie wideokonferencji, odbyło się robocze spotkanie Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska. Kontynuowano na nim dyskusje na temat możliwości ubiegania się o dofinansowanie ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych dla projektów realizowanych przez porozumienia komunalne oraz konieczności zapewnienia finansowania inwestycji przez wykonawcę lub wykonawców – w części niepokrytej udziałem własnym wnioskodawcy. Z postulatem tym wystąpił Związek Powiatów Polskich.
Celem Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych jest, zwiększenie skali inwestycji publicznych przez ich bezzwrotne dofinansowanie poprzez promesy inwestycyjne udzielone przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Program kierowany jest do jednostek samorządu terytorialnego oraz ich związków.
Na początku dyskusji dyrektor zarządzający ds. programów inwestycyjnych i mieszkaniowych Banku Gospodarstwa Krajowego Michał Baj stwierdził, że w związku z tym, że porozumienia komunalne nie mają osobowości prawnej, to nie mogą składać wniosków o udział w Programie Inwestycji Strategicznych. Dodatkowo zgodnie z obowiązującymi przepisami BGK może wystawiać promesy inwestycyjne jednostkom samorządu terytorialnego lub im związkom. Chcąc dopuścić do udziału w Programie porozumienie komunalne należałoby zmienić uchwałę KRPM w tym przedmiocie.
Mec. Bernadeta Skóbel ze Związków Powiatów Polskich zwróciła uwagę, że zgodnie z obowiązującymi przepisami nie jest istotne , gdyż w świetle samorządowych ustaw ustrojowych lider porozumienia komunalnego przejmuje prawa i obowiązki uczestników porozumienia, który osobowość prawną zawsze posiada. Stroną umowy byłby zatem lider. Związek Powiatów Polskich stoi na stanowisku, że zawieranie porozumień jest znacznie tańsze i prostsze niż zakładanie związków do realizacji zadań publicznych. Zatem należałby wykorzystywać rozwiązania, na które pozwalają obecnie obowiązujące przepisy.
Dalszą część spotkania poświecono kwestii konieczności zapewnienia finansowania inwestycji przez wykonawcę lub wykonawców – w części niepokrytej udziałem własnym wnioskodawcy. Po pierwsze powoduje to zmniejszenie konkurencji (wiele firm nie chce podjęć ryzyka kredytowania inwestycji), po drugie wpływa na wzrost kosztów inwestycji po stronie samorządów. Prezydent Sosnowca Arkadiusz Chęciński stwierdził, że porównując swoje doświadczenia, zauważył, że taka konstrukcja rodzi ryzyko, że inwestycje samorządowe nie będą realizowane. Przedstawiciel BGK podkreślił, że jako operator programu nie jest władny do podejmowania decyzji o zmianie tej konstrukcji. Ponadto zwrócił uwagę, że została ona przewidziana również po to żeby wykorzystać nadpodaż środków w instytucjach finansowych do tego aby zaczęły pracować na wzrost PKB.
Debata nad podniesionymi problemami będzie kontynuowana na kolejnym posiedzeniu Zespołu. Ustalono, że przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego i ich związków wystąpią do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z propozycją spotkania. Ponadto zwrócono się do przedstawicieli Banki Gospodarstwa Krajowego z prośbą o pisemne wyjaśnienia w przedmiocie możliwość kredytu prewencyjnego, płatności częściowych oraz możliwe objęcia programem także sektora zdrowia.
