Do rozpatrzenia na najbliższym posiedzeniu Zespołu ds. Systemu Finansów Publicznych skierowany został projekt założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Projekt ten ma charakter wręcz przełomowy – jest on bowiem wyrażeniem innej filozofii funkcjonowania państwa. Jak bowiem (wreszcie) dostrzegli projektodawcy obowiązujący obecnie stan prawny cechuje się w szczególności:- koniecznością wielokrotnego podawania w kontaktach z administracją tych samych danych ewidencyjnych (identyfikacyjnych) przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej;
- brakiem uregulowania elektronicznej wymiany danych między rejestrami publicznymi;
- skomplikowaną procedurą nadawania NIP w drodze decyzji w postępowaniu prowadzonym w oparciu o przepisy Ordynacji podatkowej;
- obowiązkiem ewidencyjnym skutkującym koniecznością dokonywania zgłoszeń identyfikacyjnych i aktualizacyjnych (mimo że podawane w zgłoszeniach dane są znane administracji skądinąd).
Stan taki nie powinien występować w nowoczesnej administracji. Przedłożony projekt ma zatem pozwolić osiągnąć cele takie jak:
- usprawnienie i uproszczenie systemu ewidencji i identyfikacji podatników i płatników;
- ograniczenie liczby identyfikatorów, którymi muszą posługiwać się osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej lub niebędące podatnikami podatniku VAT, a objęte rejestrem PESEL;
- usprawnienie działania administracji poprzez odstąpienie od kilkukrotnego wprowadzania tych samych danych w różnych rejestrach (zwiększy to jednocześnie efektywność przetwarzania danych i zapewni poprawę ich jakości). Od strony obywatela będzie to oznaczała odciążenie go od wielokrotnego podawania danych znajdujących się już w zasobach informacyjnych administracji.
Cele te mają być osiągnięte poprzez:
- przyjęcie numeru PESEL za identyfikator podatkowy dla objętych rejestrem PESEL (z wyłączeniem podatników VAT i prowadzących działalność gospodarczą). Oznacza to, że osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej nie będzie w strukturze administracji identyfikowana za pomocą dwóch unikalnych numerów (PESEL i NIP), lecz jedynie za pomocą jednego;
- zmianę trybu nadawania NIP – odstąpienie od wydawania decyzji administracyjnej i wykorzystanie mechanizmów współdziałania administracji publicznej. Rejestracja w systemie informatycznym administracji skarbowej będzie następowała automatycznie w oparciu o dane pobrane z rejestru PESEL;
- oczywistą konsekwencją zmiany opisanej w powyższym punkcie będzie odstąpienie od obowiązku dokonywania zgłoszenia identyfikacyjnego przez osoby wymienione wyżej i zgłoszenia aktualizacyjnego w zakresie danych, które byłyby uzyskiwane z rejestru PESEL;
- uruchomienie centralnej rejestracji i utworzenie Centralnego Rejestru Podmiotów KEP na bazie danych w Krajowej Ewidencji Podatników.
Zaproponowane zmiany w pełni zasługują na poparcie. Pokazują jednocześnie, że elementy nowoczesnej organizacji administracji przenikają do polskiej administracji rządowej.
