Jak pisaliśmy tutaj, ostatnia nowelizacja specustawy koronawirusowej, czyli ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych rozszerzyła brzmienie art. 12, który wyłączał stosowanie ustaw „inwestycyjnych” w odniesieniu do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych, w tym zmiany sposobu użytkowania, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Teraz przyszedł czas na rozszerzenie wskazanego zakresu przedmiotowego.

Co się zmieni?

W ustawie z dnia 9 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (druk sejmowy nr 330, Sejm IX kadencji; druk senacki nr 101, Senat X kadencji) w art. 72 pkt 16 przewidziano uzupełnienie specustawy koronawirusowej o art. 12b (niestety miejsce na art. 12a zostało już skonsumowane poprzednią nowelizacją). Według dodawanego do specustawy art. 12b do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych dotyczących utrzymania ciągłości działania istotnych usług, w szczególności w zakresie telekomunikacji, łączności publicznej, transportu, świadczeń zdrowotnych, energii, handlu, gospodarki wodnej lub kanalizacyjnej, oczyszczania ścieków, porządku publicznego, obronności art. 12 stosuje się odpowiednio.

O odpowiednim stosowaniu

Ustawodawca nieco asekuracyjnie użył zwrotu „stosuje się odpowiednio”. Przypomnijmy, że w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 2006 r. (III CZP 56/06) odpowiednie stosowanie przepisu może oznaczać, iż:

1. Przepis stosuje się wprost bez żadnych zmian do zakresu innego zagadnienia.
2. Przepis stosuje się z pewnymi zmianami do zakresu innego zagadnienia.
3. Przepis nie może być w ogóle stosowany do zakresu innego zagadnienia ze względu na bezprzedmiotowość lub sprzeczność z przepisami ustanowionymi dla tego innego zagadnienia.

Wydaje się jednak, że nie widać podstaw do odmiennego stosowania przepisów aniżeli w odniesieniu do przypadków wskazanych w „bazowym” art. 12. Jedyna różnica polega na tym, że art. 12b nie przewiduje zastosowania specjalnego trybu z art. 12 specustawy dla zmiany sposobu użytkowania – stąd też inwestor działając w oparciu o art. 12b nie będzie mógł skorzystać z części przepisów art. 12 mówiących właśnie o zmianie sposobu użytkowania.

Otwarty zakres art. 12b specustawy

Przepis jest o tyle niebezpieczny, że ustawodawca stanowi w nim następująco: „do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych dotyczących utrzymania ciągłości działania istotnych usług, w szczególności […].”. Tym samym we wszystkich przypadkach, w których będziemy mieli do czynienia z „utrzymaniem ciągłości działania istotnych usług” – niekoniecznie tych wskazanych w katalogu – będzie znajdował zastosowanie art. 12 specustawy.

Ponadto w świetle brzmienia art. 12 specustawy i tego, że organ administracji architektoniczno-budowlanej wkracza do akcji w przypadku takiej inwestycji dopiero w momencie prowadzenia robót budowlanych, tak naprawdę to inwestor będzie decydował o skorzystaniu z uprawnień, jakie przyznaje mu nowy art. 12b specustawy. Inna rzecz, że jak już wspominałem w artykule przywołanym na samym początku, nie jest znany los prac wykonanych w oparciu o art. 12 specustawy. Wydaje się więc, że jeżeli w szczególności prace zostaną wykonane przy przekroczeniu art. 12b specustawy, to można spodziewać się tego, iż taki stan faktyczny nie będzie mógł pozostać „na wieki wieków”.

Art. 12b specustawy koronawirusowej wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia ustawy z dnia 9 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2.