31 projektów uzgodnionych, pięcioma zajmą się zespoły robocze a jeden otrzymał opinię negatywną – to bilans ostatniego posiedzenia plenarnego Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Spotkanie odbyło się 28 listopada br. w siedzibie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie.

Obradom współprzewodniczyli: Paweł Szefernaker, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji oraz Edmund Kaczmarek, członek zarządu Związku Powiatów Polskich.

Ponadto Związek Powiatów Polskich reprezentowali: Zbigniew Deptuła, członek Zarządu ZPP, starosta makowski oraz Rudolf Borusiewicz, dyrektor biura ZPP.

Wokół pieniędzy na edukację

Pierwszym z poruszonych tematów było finansowanie oświaty. Marzena Machałek, wiceminister edukacji poinformowała, że ogólna wysokość subwencji oświatowej na 2019 r. ma wynieść prawie 46 mld zł. – To jest o 6,6 proc więcej w stosunku do poprzedniego roku.– komentowała minister. To jak mówiła ogromne środki i czas, aby podjąć rozmowy na temat ich mądrego podziału. - Żeby nie tylko liczba uczniów, ale i oddziały i godziny z ramówek były brane pod uwagę. – tłumaczyła. – To, co wprowadzamy już bardziej zdecydowanie w tym roku, to zwiększone finansowanie, ale w sposób zróżnicowany, dla powiatów. Jeśli chodzi o kształcenie branżowe, zawodowe to bierzemy pod uwagę kosztochłonność i prognozowanie na zapotrzebowanie w danych zawodach. – dodawała Marzena Machałek. Następnie Jerzy Jakubczuk, dyrektor Departamentu Współpracy z Samorządem Terytorialnym przedstawił prezentację na temat finansowania zadań oświatowych. - W kwocie subwencji na 2019 r. uwzględniliśmy w szczególności skutki 5 – cio procentowej podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli od 1 stycznia 2019 r. Uwzględniliśmy również oszczędności związane z dokształcaniem i doskonaleniem nauczycieli, które wynikają z obniżenia wskaźnika z 1 do 0,8 na dokształcanie nauczycieli. – mówił. Dla powiatów kwota subwencji ma wzrosnąć o 10,5 proc. przy wzroście liczby uczniów o ponad 4 proc.

Jak informował dyrektor, z danych Systemu Informacji Oświatowej wynika, że wzrosła liczba wszystkich etatów nauczycielskich a także liczba nauczycieli. Więcej na ten temat piszemy w osobnym artykule: Więcej etatów w szkołach. MEN prezentuje dane z SIO. Przedstawiciel MEN odniósł się także do dochodów JST, które wzrosły – w zakresie dochodów własnych jest do wzrost o ponad 6 proc.

Resort przeanalizował dane dotyczące wydatków bieżących JST w dziale 801 i 854 (z wyłączeniem przedszkoli i dowożenia uczniów ) do wydatków ogółem. – Wskaźnik ten w 2017 roku wyniósł 23,9 proc. i był niższy niż w poprzednim roku o 1,9 p. procentowych. Najwyższa dynamika wskaźnika wystąpiła w gminach – spadek o 2,6 p. proc. (23,3 proc. w 2017 r.). W pozostałych rodzajach samorządu w 2017 r. wskaźnik wynosił:

• miasta na prawach powiatu – 24,3 proc. (- 1,1 p. proc.),
• powiaty ziemskie – 34,7 proc. (- 1,8 p. proc.),
• województwa – 6,2 p. proc. (+ 0,1 p. proc.).

Oznacza to, że bieżące wydatki oświatowe stanowią coraz mniejszą część w budżetach samorządów. – podawał Jerzy Jakubczuk. Dyrektor zaprezentował ponadto zestawienie danych o wynagrodzeniach nauczycieli na podstawie sprawozdań z osiągania wysokości średnich wynagrodzeń w latach 2013 – 2017 (dane z RIO). – Samorządy, w ostatnich latach, wydatkowały na wynagrodzenia nauczycieli środki w kwocie wyższej niż poziom minimalny, ustalony w Karcie Nauczyciela. Nie mówię tego jako zarzut.

Odnosząc się do prezentacji MEN w zakresie wzrostu łącznych dochodów JST i próby stworzenia wrażenia, że na oświatę JST wydają coraz mniej, ponieważ udział wydatków w budżetach spada, sekretarz strony samorządowej i jednocześnie dyrektor biura Związku Miast Polskich Andrzej Porawski wyjaśnił, że jest to stwierdzenie skandaliczne, ponieważ baza dochodów jest nieporównywalna i należałoby zrobić zastrzeżenie o co i dlaczego wzrosty dochody JST w 2017 r. i albo porównywać to bez „500 plus”. Bowiem te dotacje, jak podkreślał Andrzej Porawski spowodowały radykalny wzrost dochodów samorządów JST. Jednakże zdaniem sekretarza strony samorządowej trudno jest stwierdzić, że w związku z tym spada zainteresowanie JST wydatkami na oświatę. Dyrektor dodał też, że w roku 2017 samorządy musiały w części, której dotyczy subwencjonowanie, dopłacić o 5 p. procentowych więcej niż w 2016 r. – Być może z powodu trochę wyższych płac, które staramy się nauczycielom dać. – komentował.

Reagując na wystąpienie Andrzeja Porawskiego, minister Machałek podkreślała, że wydatki na oświatę są inwestycją i że resort nie stawia samorządom żadnych zarzutów w tym zakresie.

Strona samorządowa negatywnie zaopiniowała projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2019. Jak tłumaczył Marek Olszewski, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP przypomniał, że do tej pory samorządy zwykle pozytywnie opiniowały rozporządzenia w ww. zakresie, zastrzegając przy tym, że generalnie brakuje pieniędzy. Tym razem strona samorządowa jest za tym, żeby dać silniejszy sygnał, że tych pieniędzy rzeczywiście brakuje.

- Jestem zaskoczona. Tym bardziej, że jest więcej pieniędzy w systemie, jeśli chodzi o subwencję – skonkludowała Marzena Machałek. Samorządowcy nie zmienili jednak zdania.

- Gdzie jest 588 mln. 170 tys. zł, które samorządy powinny dostać w związku ze zmianami wag? – pytał Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich. - W jaki sposób można ocenić pozytywnie ocenić ten wtedy, kiedy wzrost wysokości standardu A naszym zdaniem zupełnie nie oddaje skutków wzrostu wynagrodzeń nauczycieli? – Powinniśmy patrzeć na zmianę kwoty subwencji generalnie, a nie na zmianę wysokości standardu A. – odpowiadał Jerzy Jakubczuk. - Wzrost standardu jest niższy od wzrostu od subwencji, bo uczniów w systemie mamy mniej.

- Decyzja strony samorządowej o negatywnej opinii wynika z tego, że wójtowie, burmistrzowie, prezydenci i marszałkowie oczekują od nas, że wreszcie dofinansowanie oświaty będzie na takim poziomie, że będzie zabezpieczać wydatki. – odpowiadał Edmund Kaczmarek, przewodniczący strony samorządowej, członek zarządu Związku Powiatów Polskich.

– Jest mi przykro, ale przyjmuję decyzję do wiadomości. – powiedziała Marzena Machałek.

Wzrost cen energii

Uczestnicy posiedzenia Komisji rozmawiali także na temat wzrostu cen energii elektrycznej i jego wpływu na funkcjonowanie samorządów oraz życie mieszkańców. O problemie pisaliśmy w poprzedniej relacji z posiedzenia plenarnego KWRiST (www.wartowiedziec.pl).

Wiceminister energii Tadeusz Skobel podał przyczyny wzrostu cen energii. To m.in. giełdowy wzrost ceny paliwa i ceny uprawnień do emisji dwutlenku węgla. - Te ostatnie ceny od początku tego roku drastycznie wzrosły. W 2017 r. cena ta kształtowała się na poziomie 5 euro za tonę. A we wrześniu tego roku cena doszła do 25 euro za tonę. To znaczy, że nastąpił wzrost o 500 proc.

Jeśli chodzi o ceny paliw, to rosną ceny węgla – zarówno w Polsce, jak i w Europie. Przy czym, w ocenie ministra ceny polskiego węgla są niższe niż węgla importowanego. Co oznacza, że wysiłki włożone przez Polskę w restrukturyzację tego sektora oceniać należy pozytywnie. Także ceny gazu ziemnego wzrastają dynamicznie, jednak nasza elektroenergetyka nie opiera się o to paliwo.

- Wzrost cen jest faktem. Dlatego minister energii podjął szereg działań. Do takich należało zwiększenie obliga na giełdzie. Ta decyzja zapadła na przełomie lipca i sierpnia bieżącego roku. – podawał Tadeusz Skobel. Resort interweniuje ponadto w Komisji Europejskiej w sprawie skokowego wzrostu cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Ministerstwo pracuje również nad programem rekompensat dla określonych grup odbiorców. Na ten moment jest jeszcze za wcześnie, aby mówić o beneficjentach i konkretnych kwotach. Tadeusz Skobel zachęcał też samorządowców, którzy nie zakończyli jeszcze przetargów na dostawę energii do renegocjacji cen energii elektrycznej z dostawcami należącymi do spółek skarbu państwa, nadzorowanymi przez ministra energii. Minister obiecał, że zwróci się z apelem do tych spółek, aby weryfikowali ceny.

Strona samorządowa zwracała uwagę na dużą niestabilność cen za dostawę energii dla JST. – Ci, którzy przeprowadzili przetargi w pierwszej połowie ubiegłego roku, „uzyskali” podwyżkę cen energii na poziomie 20- 30 proc. A ci, którzy mieli okazję przeprowadzić te przetargi we wrześniu czy październiku „uzyskali” podwyżkę wynoszącą 70 proc. – mówił Andrzej Porawski. Dyrektor pozytywnie odniósł się do propozycji ministra Skobla dotyczącej renegocjacji cen. Zapowiedział ponadto, że JST zwrócą się gremialnie do prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, żeby uzyskać konkretne informacje na temat kształtowania cen. Jego rolą jest bowiem zapewnienie równowagi między potrzebami wytwórców a odbiorców energii. Dyrektor Porawski podkreślił, że samorządy pobierają energię głównie do świadczenia usług publicznych dla mieszkańców, a są traktowane jak przedsiębiorstwa komercyjne. Ich budżety się załamują.

Temat cen energii ma wrócić na posiedzenie plenarne KWRiST w grudniu br. Ma na nie zostać zaproszony szef URE. Spotkanie zaplanowano na 19 grudnia.

 Opinię pozytywną otrzymały:

1. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków, form i trybu realizacji modułu 3 wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” dotyczącego wspierania w latach 2019-2023 organów prowadzących publiczne szkoły podstawowe w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki przez organizację stołówek i miejsc spożywania posiłków.
2. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych.
3. Projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych.
4. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania dodatkowego wynagrodzenia osób wchodzących w skład komisji lekarskich oraz pracowników średniego personelu medycznego wyznaczonych do powiatowych komisji lekarskich orzekających o stopniu zdolności do czynnej służby wojskowej osób stawiających się do kwalifikacji wojskowej.
5. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia i Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie badań na zawartość alkoholu w organizmie.
6. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ewidencji oraz sposobu oznakowania kąpielisk i miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli.
7. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu okazjonalnie wykorzystywanym do kąpieli.
8. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie stosowania przymusu bezpośredniego wobec osoby z zaburzeniami psychicznymi.
9. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie postępowania w sprawach przyjęcia oraz wypisania ze szpitala psychiatrycznego.
10. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać zakłady i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego.
11. Projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku Praw Pacjenta.
12. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie programu pilotażowego opieki nad świadczeniobiorcą w ramach sieci onkologicznej.
13. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Scalanie gruntów” w ramach poddziałania „Wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020.
14. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy technicznej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020.
15. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie kwalifikacji osób prowadzących czynności kontrolne przestrzegania wymagań integrowanej produkcji roślin oraz wzoru certyfikatu poświadczającego stosowanie zintegrowanej produkcji roślin.
16. Projekt rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej w sprawie dopuszczalnych ilości substancji zanieczyszczających, które mogą być odprowadzane w ściekach przemysłowych – wysłano 25.10.18 r.
17. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw.
18. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami.
19. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie sposobu podziału środków Funduszu Dróg Samorządowych na dofinansowanie budowy, przebudowy lub remontu dróg powiatowych i dróg gminnych na poszczególne województwa.
20. Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie określenia wzoru informacji w sprawie opłaty emisyjnej.
21. Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska sprawie wzoru formularza sprawozdania o produktach w opakowaniach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami opakowaniowymi.
22. Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie zasad i organizacji wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska oraz ich delegatur.
23. Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie ustanowienia planu ochrony dla Babiogórskiego Parku Narodowego.
24. Projekt rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju w sprawie wzoru wniosku o dopłaty do czynszu oraz wzorów oświadczeń i zobowiązania dołączanych do wniosku o dopłaty do czynszu.
25. Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zmieniające rozporządzenie w sprawie typów szkół artystycznych publicznych i niepublicznych.
26. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzoru deklaracji na podatek od środków transportowych (Nr. MF 781).
27. Projekt ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich  oraz nadzorze publicznym.
28. Projekt ustawy  o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej oraz ustawy – Ordynacja podatkowa.
29. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy Ordynacja podatkowa.
30. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących.
31. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych przychodów (dochodów) otrzymanych na łagodzenie zagrożenia bezpieczeństwa publicznego, w tym zagrożenia pożarowego w zdewastowanych lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa.

Na zespoły robocze trafią:

1. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków, form i trybu realizacji modułu 3 wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” dotyczącego wspierania w latach 2019-2023 organów prowadzących publiczne szkoły podstawowe w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki przez organizację stołówek i miejsc spożywania posiłków.
2. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii.
3. Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie zakresu zadań objętych mecenatem państwa, udzielania dotacji celowej na zadania nim objęte oraz udzielania dofinansowań podmiotom prowadzącym działalność w dziedzinie kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
4. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie w sprawie określenia wzorów wniosków o udostępnienie danych z rejestru mieszkańców oraz  rejestru PESEL, a także trybu uzyskiwania zgody na udostepnienie danych po wykazaniu interesu faktycznego.
5. Projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie trybu rejestracji danych w rejestrze PESEL oraz w rejestrach mieszkańców.

Opinię negatywną otrzymał:

Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2019.