20 marca br. odbyło się drugie w tym miesiącu posiedzenie Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Zespół pozytywnie zaopiniował następujące projekty:

• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowych warunków, form i trybu wspierania przedsięwzięć w  zakresie edukacji patriotycznej i obywatelskiej dzieci i młodzieży, realizowanych w 2018 r. w ramach Priorytetu 1B.2 programu wieloletniego „Niepodległa”
• Projekt kwestionariusza Komisji Europejskiej nt. współpracy europejskiej w dziedzinie kształcenia ET 2020
• Projekt rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki zmieniającego rozporządzenie w sprawie nadania statutu Polskiej Organizacji Turystycznej
• Projekt rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki w sprawie zakresu kwartalnej informacji o stanie i wykorzystaniu środków Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego, składanej przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ministrowi właściwemu do spraw turystyki oraz ministrowi właściwemu do spraw instytucji finansowych
• Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w publicznych szkołach artystycznych
• Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w publicznych szkołach artystycznych
• Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i placówek artystycznych
• Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli szkół artystycznych, placówek kształcenia artystycznego i placówek doskonalenia nauczycieli.

Z porządku zdjęto Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach natomiast jedynie wstępnie omówiono Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, co do którego ustalono, że MEN wystąpi do KWRiST o upoważnienie Zespołu do wydania opinii wiążącej na kwietniowym posiedzeniu.

Ponadto Zespół nie opiniował projektu ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz projektu ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce ze względu na przyjęcie projektu przez Radę Ministrów oraz przekazanie nieaktualnej wersji projektu (z 26 lutego zamiast 16 marca).

W sprawach rożnych omówiono następujące zagadnienia:

1. Kwestia podwyżek dla nauczycieli oraz kwestie projektu podziału części oświatowej subwencji ogólnej  i ewentualnych skutków jego wprowadzenia w roku 2019 (kontynuacja z ostatniego posiedzenia).
   Zdaniem Strony Samorządowej zaplanowana kwota na podwyżki jest niższa od niezbędnego minimum dla wypełnienia podstawowego standardu. Na początku marca członkowie Zespołu zapoznali się z prezentacją (której mimo próśb nie otrzymali). Przedstawiciel ZMP stwierdził, iż sprawa wygląda tak, jakby MEN ustalił kwotę podwyżki i do niej dostosował kwotę subwencji  – jeżeli bowiem wyliczono kwotę podwyżek dodaną do subwencji, to po co teraz MEN potrzebuje dodatkowego czasu na wyliczanie. ZMP przeprowadził własne analizy na przykładowych miastach różnych wielkości– od miasta 40-tysięcznego, które dołoży 700 tys. zł, do 700-tysięcznego, które dopłaci 12 mln zł. Nie zgadza się liczba nauczycieli, JST mają „zarobić” na urlopach zdrowotnych, a z danych wynika, że więcej ich przebywa na tych urlopach. Oczekiwania nauczycieli są duże.
   Wiceminister Machałek zapewniła, że MEN poważnie podchodzi do uwag samorządowych; dyskusja z pogłębionymi danymi odbędzie się w najbliższym czasie, MEN chce się do niej jak najlepiej przygotować.
   Ustalono, że odbędzie się spotkanie ekspertów – Strona Samorządowa zaproponuje 4-5 ekspertów, tylu samo będzie po stronie MEN (w tym przedstawiciel MF). Spotkanie wstępnie ustalono na 27.03 br. o godz. 14.00.
2. Kwestia charakteru prawnego opłat z tytułu wychowania przedszkolnego i wyżywienia w przedszkolach (Unia Metropolii Polskich).
   Do tej pory żaden przepis nie zobowiązywał do zawierania z rodzicami umów cywilno-płatnych; umowy zawierane z rodzicami winny dotyczyć usług, a nie opłat, bo opłaty są zawarte w ustawie i uchwale rady gminy.  Zgodnie z art. 102 ustawy Prawo oświatowe – opłaty winien regulować statut przedszkola. W tej chwili zmienił się tryb dochodzenia należności; do tej pory, jeśli rodzice nie płacili, to zostawał tryb sądowy; w tej chwili tryb administracyjno-egzekucyjny (nakładane sankcje). Nowe rozwiązanie nie ma wpływu na ważność uchwał rady gminy, dotyczących opłat, bo wprowadzono bezterminowy przepis przejściowy, że stare uchwały zachowują moc do czasu uchwalenia nowej uchwały. Stosowny komunikat zamieszczono na stronie internetowej MEN.
3. Wniosek przedstawiciela UMP o udostępnienie wystawy „Ojcowie Niepodległości” gminom; logo programu Niepodległa winno być w gestii również wojewodów/kuratorów – ustalono, że MEN sprawdzi tę kwestię i prześle odpowiedź na piśmie;
4. Przedstawiciel UMP poruszył kwestię zmiany podziału subwencji oświatowej – według nowej propozycji ok. 500 gmin straci na nowym podziale – dla niektórych gmin to być albo nie być; wszelkie tego typu zmiany winny uwzględniać nadwyżkę operacyjną netto gmin (często nie uwzględnia konieczności spłat wynikających z WPF) – w takiej sytuacji byłoby nie 10 a ponad 300 gmin.
   Dyrektor Grzegorz Pochopień odpowiedział, że jest sporo czasu na wypracowanie zmian, prawdopodobnie rok 2021 jest najlepszym na wprowadzenie zmian w subwencji. Mają one być przedyskutowane ze stroną samorządową – na wypracowanie ogólnego zarysu zmian jest około roku, potem trzeba już ubrać go w konkretne zapisy. Trzeba oddzielić kwestię zbyt małych środków w systemie od sposobu podziału środków. 
   Współprzewodniczący ze Strony Samorządowej zauważył, że aby wprowadzić tak radykalną zmianę systemu, trzeba by dołożyć środków subwencji ogólnej tak, aby kwotowo nikt nie stracił, by nie było buntu przeciw zmianie.
5. Przedstawiciel ZMP zaproponował, by na kwietniowym posiedzeniu Zespołu MEN przedstawił sprawozdanie z realizacji rezerwy subwencji za 2017 r. oraz propozycję podziału rezerwy na 2018 r.