Gdyby częstotliwość spotkań zespołu ds. międzynardowych Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego miała świadczyć o skali zaangażowania polskich gmin, powiatów i województw w kontakty zagraniczne, należałoby stwierdzić, że na tym polu panuje istna posucha. Byłby to jednak fałszywy wniosek. Współpraca polskich samorządów z zagranicznymi partnerami (nie tylko w Europie) jest bowiem intensywna. Resort spraw zagranicznych podkreśla znaczenie samorządowego wymiaru polskiej polityki zagranicznej.
Znaczenie mają nie tylko największe miasta
Porządek ostatniego posiedzenia zespołu, które odbyło się 17 października w ministerstwie spraw zagranicznych, przygotowany przez współprzewodniczącego ze strony samorządowej, radnego pomorskiego sejmiku, Jacka Bendykowskiego, był bogaty. Omówione zostały narzędzia stosowane przez MSZ do przepływu informacji o działaniach międzynarodowych pomiędzy resortem a samorządami: regionalne ośrodki debaty międzynarodowej, stałe konferencje i cykliczne spotkania zespołów. Jednym z narzędzi jest również finansowanie przez MSZ projektów tzw. wymiaru samorządowego i obywatelskiego polskiej polityki zagranicznej, realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego i organizacje społeczne. Dyskutowano również o polityce wschodniej.
Regionalne ośrodki debaty międzynarodowej
Funkcją ich działalności jest przybliżanie obywatelom polityki zagranicznej państwa oraz wzmocnienie kanałów współpracy pomiędzy MSZ a samorządem terytorialnym i organizacjami społecznymi. Ośrodki są odpowiedzialne za inicjowanie w regionie spotkań, debat i innych wydarzeń z udziałem przedstawicieli najważniejszych instytucji i ośrodków analityczno-badawczych. Spotkania te mają być okazją do dyskusji na temat funkcjonowania polskiej polityki zagranicznej. Uczestnikom mają umożliwić wyrażenie opinii i wniosków o wsparcie przez MSZ działań o charakterze międzynarodowym. Powierzenie funkcji regionalnego ośrodka debaty międzynarodowej odbywa się poprzez konkurs. Koordynacją pracy sieci punktów zajmuje się wydział ds. wymiaru samorządowego i obywatelskiego departamentu dyplomacji publicznej i kulturalnej MSZ. Uczestniczący w posiedzeniu zespołu po raz pierwszy w roli współprzewodniczącego, wiceminister Jan Dziedziczak podkreślał, iż działalność ośrodków powinna obejmować cały region, nie ogranicząc się wyłącznie do obszaru miasta wojewódzkiego.
Konferencje i zespoły
Ministerstwo planuje zorganizowanie na przełomie listopada i grudnia br. konferencji na temat współpracy MSZ z samorządami terytorialnymi oraz promocji Polski zagranicą. Udział w wydarzeniu mają wziąć przedstawiciele stu największych miast. Jak podkreślił minister Dziedziczak, zależy mu na zangażowaniu byłych miast wojewódzkich. Przedstawiciele strony samorządowej zwrócili uwagę, iż termin konferencji może pokrywać się z kolejną edycją stałej, ogólnopolskiej konferencji współpracy międzynarodowej samorządów. Konferencja ta organizowana jest od kilku lat przez środowisko samorządowe. Strona rządowa i samorządowa mają porozumieć się, by terminy obu imprez nie nakładały się oraz ustalić możliwe formy finansowania konferencji samorządowej z budżetu MSZ.
Oprócz konferencji obie strony mogą wymieniać się informacjami na posiedzeniach zespołu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz na spotkaniach utworzonego niedawno międzyresortowego zespołu zadaniowego ds. promocji Polski. Do uczestniczenia w posiedzeniach tego ostatniego zespołu zaproszeni zostali reprezentanci korporacji samorządowych. Celem tego grona jest wypracowanie założeń strategicznego dokumentu dotyczągo budowania wizerunku Polski za granicą.
Konkursy
Zebrani dyskutowali również o zasadach konkursu MSZ na dofinansowanie projektów tzw. wymiaru samorządowego i obywatelskiego polskiej polityki zagranicznej. Tegoroczna edycja konkursu rozstrzygnięta została w lipcu. Przedstawiciele strony samorządowej zwracali uwagę na bardzo niską liczbę dofinansowanych przedsięwzięć, których organizatorami są jednostki samorządu terytorialnego, w porównaniu z liczbą dofinansowanych projektów organizacji społecznych. Na łączną liczbę 32 dofinansowanych przedsięwzięć tylko sześć pochodzi z gmin, miast czy województw. Samorządowcy zaproponowali wydzielenie z ogólnego budżetu przeznaczonego na dofinansowanie puli dedykowanej wyłącznie finansowaniu przedsięwzięć samorządowych.
Polityka wschodnia
Powyższe sprawy nie były jedynymi poruszanymi na posiedzeniu zespołu. Osobny pakiet dotyczył polityki wschodniej. Samorządowcy poruszyli m.in. problem wstrzymania ruchu granicznego z Obwodem Kaliningradzkim. Wiceminister Dziedziczak podkreślił, że w tej sprawie partnerem do rozmowy jest wyłącznie resort spraw wewnętrznych. Ustalono, iż poruszony zostanie na najbliższym posiedzeniu plenarnym komisji. Zebrani dowiedzieli się również, iż opracowany zostanie nowy projekt ustawy repatriacyjnej. Dyskutowano o intensywnych kontaktach z miastami ukraińskimi i gruzińskimi. Priorytetami polskiej polityki zagranicznej w roku przyszłym będzie stulecie niepodległości państwa polskiego.
