Konieczność opisania sposobu dostosowania procesu kształcenia do potrzeb edukacyjnych osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, którzy pobierali naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw spowodowała, że resort edukacji przygotował projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, którzy pobierali naukę w szkołach funkcjonujących w systemie oświaty innych państw.

W stosunku do obowiązującego stanu prawnego projektowane rozporządzenie wprowadza następujące zmiany:

1)      Rozszerzenie kryteriów, na podstawie których dyrektor szkoły publicznej może zakwalifikować ucznia przybywającego z zagranicy do odpowiedniej klasy lub na odpowiedni semestr.

Projekt rozporządzenia zakłada, że dyrektor publicznej szkoły lub publicznej placówki przy kwalifikowaniu ucznia będzie mógł wziąć pod uwagę również jego wiek lub opinię rodziców lub pełnoletniego ucznia. Zastosowanie większej liczby kryteriów ułatwi dyrektorowi szkoły lub placówki podjęcie decyzji w sprawie zakwalifikowania ucznia do odpowiedniej klasy lub na odpowiedni semestr poprzez wykorzystanie szerszego spectrum czynników, pozwalających na uwzględnienie indywidualnych przypadków, a także rzeczywistych potrzeb edukacyjnych czy możliwości psychofizycznych ucznia.

2)      Umożliwienie organom prowadzącym szkoły publiczne tworzenia oddziałów przygotowawczych dla osób przybywających z zagranicy.

Dotychczasowe rozwiązania, takie jak możliwość korzystania w szkole z dodatkowych zajęć z języka polskiego, czy zajęć wyrównawczych z danych przedmiotów nauczania, są w obecnej sytuacji niewystarczające. Celem zmian wprowadzanych projektem rozporządzenia jest umożliwienie szybkiego i efektywnego włączenia tych osób do systemu oświaty.

Projekt rozporządzenia przewiduje wprowadzenie – obok istniejących już rozwiązań – możliwość tworzenia w publicznej szkole oddziału przygotowawczego dla osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, podlegających obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, które nie znają języka polskiego albo znają go na niewystarczającym poziomie do korzystania z nauki, a także wymagających dostosowania procesu kształcenia do ich potrzeb edukacyjnych oraz formy organizacyjnej wspomagającej efektywność tego kształcenia.

Projekt rozporządzenia zakłada, że oddział przygotowawczy może być utworzony przez organ prowadzący publiczną szkołę również w trakcie roku szkolnego. Projekt rozporządzenia określa także organizację pracy oddziału przygotowawczego, w szczególności maksymalną liczbę uczniów, co pozwoli na zapewnienie indywidualnego podejścia do każdego ucznia. W projekcie rozporządzenia ustala się także podział wiekowy dla uczniów zakwalifikowanych do jednego oddziału przygotowawczego, co umożliwi stosowanie odpowiednich metod nauczania, oraz liczbę godzin przewidzianą na realizację obowiązkowych zajęć edukacyjnych, prowadzonych według obowiązujących w danej szkole programów nauczania, które będą dostosowywane do indywidualnych potrzeb rozwojowych  i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów.

Przewiduje się, że na realizację zadań związanych ze specyfiką funkcjonowania oddziału przygotowawczego dla uczniów przybywających z zagranicy i nieznających lub słabo znających język polski wprowadzona zostanie od 2017 r. dodatkowa waga na ucznia w wysokości 0,3. Ponadto organ prowadzący szkoły będzie otrzymywał – tak jak dotychczas – zwiększone środki przeznaczone na dodatkowe zajęcia z języka polskiego w wymiarze min. 2 godzin tygodniowo.

3)      Pozostałe regulacje

Projekt rozporządzenia w zakresie dotyczącym dodatkowych zajęć z języka polskiego, dodatkowych zajęć wyrównawczych, oraz nauki języka i kultury kraju pochodzenia, a także w zakresie przyznawania i zawieszania stypendium ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania nie wprowadza żadnych zmian.

Jednakże w projekcie zrezygnowano z możliwości odwołania się od odmownej decyzji dyrektora dotyczącej przyjęcia ucznia przybywającego z zagranicy do danej publicznej placówki.

Projekt rozporządzenia będzie przedmiotem obrad sierpniowego posiedzenia Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu KWRiST.