W świetle przepisów obecnie obowiązujących świadczenie pieniężne z tytułu wychowywania dziecka – w formie zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego – przysługuje jedynie określonym grupom rodziców. Co do zasady są to rodzice, którzy pracują i są ubezpieczeni z tytułu choroby i macierzyństwa. Realizując politykę prorodzinną rząd postanowił przyznać to uprawnienie wszystkim – wprowadzając nowe świadczenie rodzicielskie.
Świadczenie rodzicielskie będzie przysługiwało:
1) osobie, która urodziła dziecko, a w przypadku śmierci matki, porzucenia przez nią dziecka lub skrócenia okresu pobierania przez nią świadczenia na jej wniosek – ojcu dziecka;
2) opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7 roku życia;
3) rodzinie zastępczej z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7 roku życia;
4) osobie, która przysposobiła dziecko w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7 roku życia,
przy czym otrzymywanie zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego wyklucza możliwość otrzymania świadczenia rodzicielskiego.
W przypadku dziecka wobec którego podjęto decyzję o odrodzeniu obowiązku szkolnego próg wiekowy zostaje przesunięty na moment ukończenia 10 roku życia.
Świadczenie rodzicielskie będzie przysługiwało przez okres uzależniony od liczby urodzonych w danym porodzie dzieci (odpowiednio: liczby dzieci jednocześnie przysposobionych lub objętych opieką) – od 52 tygodni (jedno dziecko) do 71 tygodni (pięcioro lub więcej dzieci).
Wysokość świadczenia została ustalona na kwotę 1.000 zł miesięcznie. Aby uniknąć sytuacji, w której osoba ubezpieczona mogłaby otrzymać zasiłek macierzyński w kwocie niższej niż nowe świadczenie rodzicielskie proponuje się wprowadzenie minimalnej wysokości netto wypłaty zasiłku macierzyńskiego oraz świadczeń z tytułu urodzenia dziecka w innych systemach niż powszechny system ubezpieczeniowy i określenie jej w kwocie odpowiadającej świadczeniu rodzicielskiemu, tj. 1.000 zł.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw został skierowany do zaopiniowania przez Zespół ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej.
