Informacja Ministra Infrastruktury na temat możliwości zmian wysokości opłat administracyjnych z tytułu rejestracji pojazdów, wydawania uprawnień do kierowania pojazdami oraz wydawania licencji była przedmiotem obrad sejmowej Komisji Infrastruktury w dniu 24 lipca 2024 r.
W czym tkwi problem?
Tytułem (ponownego) przypomnienia – od kilku miesięcy Związek Powiatów Polskich sygnalizuje Ministerstwu Infrastruktury konieczność urealnienia wysokości opłat za usługi świadczone przez wydziały komunikacji starostw powiatowych. Od marca br. ZPP regularnie zwraca resortowi uwagę, że w wielu przypadkach opłaty te nie były zmieniane od 20 lat mimo znaczącego wzrostu kosztów świadczenia usług, w tym kosztów ponoszonych na rzecz Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych.
Problem ten jest o tyle istotny, że w lutym br. PWPW poinformowała starostów oraz prezydentów miast na prawach powiatu o dokonaniu waloryzacji cen dokumentów komunikacyjnych o średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem za 2023 r. W praktyce oznacza to wzrost cen o 11,4% i zmusza starostów do zakupu blankietów dokumentów po regularnie podwyższanych cenach.
Czego się dowiedzieliśmy?
-Żadne decyzje o żadnych podwyżkach na tę chwilę nie zapadły – te słowa Renaty Rychter (Dyrektor Departamentu Transportu Drogowego w MI), która reprezentowała resort, najlepiej podsumowują przeprowadzoną dyskusję. Należy z przykrością odnotować, że nikt ze ścisłego kierownictwa resortu nie pojawił się na obradach komisji, mimo że tytułowy temat był w ostatnim czasie kilkakrotnie poruszany (w obecności wiceministrów) na Zespole ds. Infrastruktury, Urbanistyki i Transportu KWRiST.
Wracając do tematu, Dyrektor Rychter przekazała, że w MI nie trwają żadne prace legislacyjne, aby podnieść stawkę ustawową za wydawanie określonych dokumentów komunikacyjnych. Trwają natomiast prace nad stworzeniem rozporządzenia, które określi kwestie związane z realizacją delegacji z ustawy o kierujących pojazdami.
W ministerstwie prowadzono analizy dotyczące zasadności podwyższenia tych opłat. Resort zebrał informacje od organów wydających uprawnienia komunikacyjne dotyczące realnych kosztów zakupu blankietów określonych dokumentów. Z danych tych wynika, że po pierwsze PWPW ma prawo do waloryzacji cen zakupu (wynika to z umów zawieranych ze starostami), a także że opłata za wydanie międzynarodowego prawa jazdy, czy pozwolenia na tramwaj w coraz mniejszym stopniu jest w stanie pokryć koszty starostów związane z realizacją zadań nałożonych w ustawach – szczególnie mając na uwadze koszty utrzymania pracowników, urządzeń, opłaty za media itp.
Usłyszeliśmy również, że jeżeli MI podejmie decyzję o waloryzacji opłat, to w kontekście wydawania dokumentu krajowego prawa jazdy, rozpatrywana jest podwyżka o wskaźnik wzrostu inflacyjnego, tj. 47-50%. Proporcjonalna podwyżka dotyczyłaby dokumentu międzynarodowego prawa jazdy. Jednakże, resort nie podjął żadnych decyzji w tej kwestii.
Dyrektor Rychter poinformowała również, że w zakresie dokumentów wydawanych na mocy ustawy o transporcie drogowym, to w kontekście sytuacji branży postulaty podniesienia wysokości opłat byłyby negatywnie odebrane przez przewoźników drogowych.
Odnośnie opłaty za wydanie dowodu rejestracyjnego, pozwolenia czasowego i tablic rejestracyjnych MI przeprowadziło analizę. Opłaty te stanowią dochód powiatu. Koszt wyprodukowania tablic w 2010 r. wynosił ok. 10 zł brutto. Obecnie jest to ponad 40 zł. Według Renaty Rychter znaczący wzrost różnych kosztów, w tym płacy minimalnej stanowią racjonalne argumenty, by myśleć poważnie o zmianie wysokości opłat. Jednakże, na tę chwilę brak jest informacji, czy resort będzie prowadził prace legislacyjne w zakresie, jaki jest wnioskowany przez stronę samorządową.
Jak PWPW podwyższała ceny
W celu zobrazowania, na osobny akapit zasługuje przekazana przez Dyrektor Rychter informacja na temat tego, jak zmieniały się ceny zakupu dokumentów komunikacyjnych od Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Opłaty te w latach 2017-2023 wzrastały o wskaźnik inflacji w następujący sposób:
- w 2017 r. podwyżka o 2%
- w 2018 r. podwyżka o 1,6%
- w 2019 r. podwyżka o 2,3%
- w 2020 r. podwyżka o 3,4%
- w 2021 r. podwyżka o 5,1%
- w 2022 r. podwyżka o 14,4%
- w 2023 r. podwyżka o 11,4%.
Głos Związku Powiatów Polskich
W tytułowym temacie głos zabrał również Grzegorz Kubalski (Zastępca Dyrektora Biura ZPP), który stwierdził, że pobierane przez starostów opłaty mają pokryć koszty świadczonych usług komunikacyjnych. Jako przykład podał, że opłata za wydanie dowodu rejestracyjnego (52 zł) nie była podnoszona od 20 lat. Przez te 20 lat w tej kwocie muszą zmieścić się wszystkie koszty ponoszone przez samorząd. Co więcej, PWPW będąca spółką skarbu państwa, dzięki umowie adhezyjnej zawieranej ze starostami, zabezpieczyła sobie umowną waloryzację cen za produkowane dokumenty.
Dyrektor Kubalski zwrócił również uwagę, że koszty zakupu dokumentów od PWPW zaczynają być zbliżone do opłat, które pobierają starostwa za ich wydanie. Przykładowo: za wydanie naklejki legalizacyjnej na tablice rejestracyjne starosta pobiera od obywatela opłatę w wysokości 12,50 zł. Natomiast koszt zakupu tej naklejki od PWPW wynosi 11,50 zł. Za wykonanie tego zadania publicznego staroście pozostaje „symboliczna złotówka”.
-Jeśli te zmiany nie zostaną wprowadzone, to z podatków nas wszystkich będziemy dopłacać do PWPW za realizację usługi na rzecz konkretnej osoby, która kupiła sobie samochód lub handluje pojazdami i chce uzyskać dokument prawa jazdy lub dowodu rejestracyjnego – podsumował G. Kubalski.
Z retransmisją posiedzenia komisji można zapoznać się TUTAJ.