Prawne uregulowanie kwestii stwierdzania zgonów i wsparcie gmin uzdrowiskowych z funduszu covidowego to główne tematy posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, która odbyła się 27 września br.

Posiedzeniu przewodniczył Paweł Szefernaker, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Posiedzenie rozpoczęło się od uroczystego pożegnania i podziękowania dla Andrzeja Porawskiego, który po niemal 22 latach zrezygnował z pełnienia funkcji sekretarza strony samorządowej KWRiST. Jego następcą na tym stanowisku został Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich.

Koroner i kolumbaria

Wojciech Labuda z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów poinformował, że od 2015 roku trwały prace rządowe nad nową ustawą o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Równocześnie toczyły się prace nad prawnym uregulowaniem kwestii stwierdzania i rejestracji zgonów. Prace te nie zakończyły się podczas ubiegłej kadencji Sejmu. Ze względu na niewątpliwą archaiczność istniejących przepisów, zdecydowano się od lutego br. wrócić do tej kwestii i podjąć ją podczas prac międzyresortowego zespołu. Efektem ma być kompleksowa reforma. Nowa ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych ma regulować wszystkie sprawy – od momentu śmierci aż po pochówek. Wojciech Labuda odniósł się też do wielokrotnych pytań strony samorządowej o kwestię koronera – to zagadnienie znalazło się w projekcie, który został skierowany do konsultacji pod koniec 2019 roku. Założenia wówczas sformułowane zostały przeniesione do projektu nowej ustawy bez radykalnych zmian – koroner miałby działać jako wyjątkowa instytucja do stwierdzania zgonu w sytuacjach zgonów gwałtownych, poza szpitalem i poza domem. Określone zostały też wymagania dotyczące koronerów. Istotne zmiany dotyczą kwestii cyfryzacji – zakładana jest całkowita cyfryzacja procesu, od momentu stwierdzenia zgonu aż po pochówek. Karty zgonów funkcjonowałyby tylko elektronicznie a dane byłyby przekazywane drogą elektroniczną do Urzędów Stanu Cywilnego. W swojej wypowiedzi Wojciech Labuda odniósł się też do wymogów określających odległość zabudowań od cmentarzy. Powołał się tu na normy sanitarne. Obowiązującą propozycją jest, by w odniesieniu do terenów zwodociągowanych było to 35m, trwają jednak ciągle prace i ekspertyzy nad tym, czy odległość ta będzie mogła być zmniejszona. Projekty nowych przepisów uzyskały już wpis do wykazu prac legislacyjnych. Przewidziano 21 dni na konsultacje.

Strona samorządowa, mając obawy przed kolejnym przedłużaniem sprawy, zaproponowała oddzielenie kwestii kolumbariów od reszty przepisów. Eugeniusz Gołembiewski zwrócił też uwagę, że wymóg zachowania 35 metrów odległości to bardzo dużo. Wojciech Labuda zgodził się co do uwag odnośnie odległości, jednak zaznaczył, że trzeba opierać się na pewnych przesłankach. Dlatego Główny Inspektorat Sanitarny zlecił ekspertyzę w tej sprawie. Według planów ustawa ma wejść w życie 1 czerwca 2022 roku.

Wsparcie gmin uzdrowiskowych z funduszu covidowego

W okresie szczytu pandemii padały zapewnienia, że gminy uzdrowiskowe otrzymają szczególne wsparcie. Z oczywistych powodów nie można było realizować lecznictwa uzdrowiskowego na takim poziomie jak wcześniej, a gminy wciąż miały obowiązki dotyczące utrzymania infrastruktury uzdrowiskowej na tym samym poziomie. Stąd prośba o to, by rozważyć możliwość sfinansowania pewnych przedsięwzięć w tychże gminach z funduszu covidowego. Przedstawiciele gmin uzdrowiskowych podzielili się trudnościami, z którymi musieli się mierzyć. Był to brak możliwości pobierania opłat uzdrowiskowych. Wszystko wskazuje też na to, że przyszły rok będzie również pomniejszony o dotację uzdrowiskową. Z tytułu opłaty uzdrowiskowej gminy straciły 25 mln zł. Gminy proponują, by wsparcie z funduszu covidowego wynosiło tyle, ile wynosiły wpływy z opłaty uzdrowiskowej w 2019 roku. Włodarze gmin zwrócili też uwagę na niesprawiedliwość w podejściu do wsparcia udzielanego gminom położonym na terenach górskich i innych. Zwrócono również uwagę na fakt, że na terenach gmin uzdrowiskowych funkcjonują firmy i spółki, które świadczą usługi na rzecz kuracjuszy i turystów podmiotów sanatoryjnych. Firmy te notują bardzo poważne straty, a gminy są zobowiązane do ich wsparcia. To kolejne obciążenie dla gmin.

Przewodniczący KWRiST poprosił gminy uzdrowiskowe o przygotowanie pisemnej informacji na temat ponoszonych strat. Paweł Szefernaker zobowiązał się do przedłożenia dokumentu w odpowiednich ministerstwach w celu zaopiniowania.

Zmiany w prawie budowlanym

Strona samorządowa odniosła się też do zmian w prawie budowalnym. Przesłała bowiem wiele uwag w tym zakresie, jednak projekt znalazł się w parlamencie. Samorządy nie kwestionują samego przepisu, ale konieczne jest zachowanie kwestii bezpieczeństwa, zachowanie przepisów planowania przestrzennego, a także gwarancji bezpieczeństwa osób, które będą budowały budynki do 70m.

Przedstawiciele strony samorządowej zawnioskowali też o zebranie się Zespołu do spraw międzynarodowych. Ważne są bowiem do omówienia trzy kwestie – ustawa o repatriacji, sytuacja w Afganistanie oraz relacje polsko-białoruskie i stan wyjątkowy na granicy.

Kolejne posiedzenie Komisji Wspólnej odbędzie się 27 października.

Projekty z opinią pozytywną:

1. Projekt aktualizacji Strategii rozwoju województwa mazowieckiego 2030+ Innowacyjne Mazowsze (Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego)
2. Projekt Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Zachodniopomorskiego 2030 (Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego)
3. Wniosek Ministerstwa Infrastruktury o zaopiniowanie wpisu zawodu technik elektroautomatyk okrętowy do klasyfikacji zawodów szkolnictwa
4. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (MI 145)
5. Projekt uchwały Rady Ministrów dotyczącej programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki na lata 2021-2027 (Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej)
6. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii zmieniającego rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania
7. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie stanowisk oraz wymagań kwalifikacyjnych, jakie powinni spełniać pracownicy zatrudnieni na poszczególnych stanowiskach w  Służbach Parków Krajobrazowych
8. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie Sektorowej Ramy Kwalifikacji w sektorze Handel
9. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych
10. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniający rozporządzenie w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2021 (Główny Urząd Statystyczny)
11. Projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2022 (Ministerstwo Finansów)
12. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie norm szacunkowych dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej
13. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniającego rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących mających postać oprogramowania

Do dalszych prac skierowano:

1. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (UC48) (Ministerstwo Infrastruktury)
2. Projekt programu Interreg Południowy Bałtyk 2021-2027 (Min. Funduszy i Polityki Regionalnej)
3. Projekt ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 (UC95) (Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej)
4. Projekt Programu Fundusze Europejskie na Klimat, Infrastrukturę i Środowisko na lata 2021-2027 (Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej)
5. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie przygotowawcze” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
6. Projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Ministerstwo Finansów)