Przeprowadzone w 2010 roku badania opinii publicznej wskazały, że 46% społeczeństwa źle ocenia poczynania Rządu w zakresie zwalczania korupcji. Być może ze względu na ten wynik Rada Ministrów postanowiła pokazać determinację w tym zakresie i opracowała projekt Rządowego Programu Przeciwdziałania Korupcji na lata 2013-2018. Jak wskazują autorzy Programu jego podstawowym celem ma być zmniejszenie poziomu korupcji w Polsce poprzez wzmocnienie prewencji i edukacji zarówno w społeczeństwie, jak i w administracji publicznej oraz skuteczne zwalczanie przestępczości korupcyjnej.
Warto w tym miejscu dodać, że poprzedni formalny dokument dotyczący polityki antykorupcyjnej zakończył swoje istnienie w roku 2009.
Program przewiduje podjęcie następujących działań:
- w celu realizacji wzmocnienia działań prewencyjnych i opiekuńczych:
- w ramach zadań legislacyjnych:
- wypracowanie i wdrożenie mechanizmów oceny projektów aktów prawnych i okresowej oceny efektywności oraz jakości przepisów obowiązujących pod względem antykorupcyjnym,
- przegląd regulacji i implementacji przepisów dotyczących podejmowania dodatkowych zajęć w trakcie oraz po zakończeniu służby publicznej, składania i analizy oświadczeń o stanie majątkowym, lobbingu oraz zwiększenia przejrzystości stanowienia prawa, immunitetów, finansowania partii politycznych oraz funkcjonowania Funduszy Wsparcia w służbach resortu spraw wewnętrznych,
- przegląd rozwiązań prawnych w zakresie ochrony sygnalistów, tj. osób zgłaszających w dobrej wierze właściwym organom uzasadnione podejrzenie dotyczące korupcji,
- wzmocnienie przejrzystości, konkurencyjności i obiektywności procesu udzielania zamówień publicznych, gospodarowania mieniem i środkami publicznymi oraz prywatyzacji,
- wzmocnienie rozwiązań prawnych ograniczających możliwość korupcji w sektorze prywatnym,
- przegląd i wzmocnienie standardów etycznego postępowania funkcjonariuszy publicznych;
- w zakresie zadań zarządczych:
- opracowanie mechanizmów reagowania na zagrożenia korupcyjne w kontaktach urzędnik-klient,
- wzmocnienie działania wewnętrznych komórek kontrolnych i audytu wewnętrznego,
- monitorowanie przebiegu najważniejszych prywatyzacji majątku Skarbu Państwa i znaczących przetargów publicznych oraz informowanie organów władzy i administracji państwowej o dostrzeżonych nieprawidłowościach i zagrożeniach dla tych procesów,
- wypracowanie przejrzystych standardów w zakresie praktycznej realizacji prawa dostępu do informacji publicznej,
- wzmacnianie współpracy z sektorem prywatnym w zakresie przeciwdziałania korupcji,
- przegląd zobowiązań międzynarodowych i wzmacnianie współpracy międzynarodowej w zakresie przeciwdziałania korupcji,
- przegląd struktur organizacyjnych przeciwdziałania korupcji funkcjonujących w administracji publicznej,
- wzmocnienie przeciwdziałania korupcji w sporcie;
- w zakresie zadań edukacyjnych:
- wdrożenie edukacji antykorupcyjnej do programów kształcenia i doskonalenia funkcjonariuszy publicznych i osób pełniących funkcje publiczne, w tym w zakresie etyki zawodowej oraz zapobiegania konfliktowi interesów,
- tworzenie i realizacja społecznych programów i kampanii edukacyjnych;
- w ramach zadań legislacyjnych:
- w celu realizacji wzmocnienia zwalczania korupcji:
- monitorowanie zagrożeń korupcyjnych i udoskonalenie przepisów prawnych usprawniających ściganie przestępstw korupcyjnych, w tym określających warunki, zakres i tryb współdziałania oraz koordynacji organów ścigana oraz w zakresie penalizacji pojawiających się nowych form korupcji,
- opracowanie systemowych rozwiązań w zakresie wymiany wiedzy i doświadczeń dotyczących zwalczania korupcji pomiędzy organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości,
- wzmacnianie współpracy międzynarodowej w zakresie zwalczania korupcji.
Realizacja programu ma sprawić, że do 2018 roku wskaźnik Indeksu Percepcji Korupcji poprawi się o 10% osiągając poziom 64 punktów. W roku 2012 wskaźnik ten wynosił 58 punktów.