Dworzec kolejowy Rzeszów Główny, jeden z najważniejszych punktów komunikacyjnych na Podkarpaciu, został oficjalnie oddany po modernizacji. Odnowiony obiekt nie tylko odzyskał historyczny charakter, ale też zyskał nowoczesne udogodnienia i rozwiązania ekologiczne. Inwestycja o wartości 44 mln zł została współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021–2027.
Historia i odnowione dziedzictwo
Pierwotny dworzec w Rzeszowie powstał w 1858 roku, a jego burzliwe losy szczególnie naznaczyła II wojna światowa, podczas której budynek uległ poważnym zniszczeniom. Pierwsza powojenna przebudowa miała miejsce w latach 50. XX w. Teraz, po ponad 70 latach, dworzec znów odzyskał dawny blask. Renowacji poddano zabytkowe mozaiki, a na elewacji ponownie uruchomiono charakterystyczny zegar, będący rozpoznawalnym symbolem obiektu.
Wnętrze zostało całkowicie zmodernizowane. Powstała przestronna poczekalnia z elektronicznymi tablicami informacyjnymi i nowymi ławkami. Dzięki temu pasażerowie mogą korzystać z infrastruktury, która spełnia współczesne standardy obsługi.
Dostępność i ekologia
Jednym z kluczowych elementów modernizacji było pełne dostosowanie obiektu do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Wprowadzono ścieżki prowadzące, oznaczenia w alfabecie Braille’a, a także rozwiązania ułatwiające korzystanie z kas i wejść.
Rzeszów Główny to teraz również obiekt bardziej ekologiczny – wyposażono go w energooszczędne instalacje, oświetlenie LED i system zarządzania zużyciem energii. Z kolei bezpieczeństwo pasażerów wzmacnia nowoczesny system monitoringu.
Integracja z komunikacją miejską
Dworzec stanowi część większego przedsięwzięcia – Rzeszowskiego Centrum Komunikacyjnego (RCK). Dzięki temu podróżni mogą bezpośrednio przesiąść się do miejskich autobusów, skorzystać z parkingu podziemnego czy lokali usługowych na poziomie „-1”. Centrum powstało ze wsparciem programu Polska Wschodnia 2014–2020, a jego głównym celem jest integracja różnych środków transportu i poprawa mobilności mieszkańców oraz gości miasta.
Znaczenie dla regionu i Ukrainy
Modernizacja dworca ma znaczenie nie tylko dla mieszkańców Rzeszowa. W obliczu wzmożonego ruchu kolejowego w kierunku Ukrainy, nowoczesny obiekt staje się istotnym punktem komunikacyjnym na mapie regionu. Lepsza infrastruktura pozwala obsłużyć większą liczbę podróżnych i sprawniej zarządzać połączeniami transgranicznymi.
Rzeszów Główny to pierwsza zrealizowana inwestycja kolejowa w ramach programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW) 2021–2027. Program obejmuje sześć województw: warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie oraz część mazowieckiego (bez Warszawy i dziewięciu okolicznych powiatów).
Z budżetem wynoszącym 2,65 mld euro FEPW finansuje projekty infrastrukturalne, gospodarcze i społeczne. W obszarze transportu szczególny nacisk kładzie się na przebudowę i modernizację linii kolejowych, zwiększenie dostępności komunikacyjnej i poprawę bezpieczeństwa podróży. Program wspiera też działania ekologiczne – od adaptacji miast do zmian klimatu po rozwój zeroemisyjnej mobilności.
Kolej w służbie rozwoju
Program przewiduje również dostosowanie infrastruktury kolejowej do przewozu ciężkich ładunków i sprzętu na potrzeby wojska, służb porządkowych i organizacji humanitarnych. Wschodni korytarz transportowy zyskuje tym samym dodatkową funkcję obronną i logistyczną, co ma znaczenie w kontekście sytuacji geopolitycznej.
Obecnie trwa nabór projektów kolejowych w ramach FEPW – wnioski można składać do 18 grudnia 2025 r.. Łączny budżet na ten cel to 690 mln euro.
Źródło: MI