Nie ma zgodnej oceny co do programu „Wyjście z klasą” – Ministerstwo Edukacji Narodowej chwali się statystykami, a strona samorządowa wskazuje, że sukces jest tylko pozorny.

We wtorek, 18 listopada, odbyło się posiedzenie Zespołu do Spraw Edukacji, Kultury i Sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Spotkanie zdominowała dyskusja na temat przedsięwzięcia „Wyjście z klasą”, którego celem jest dofinansowanie jednodniowych wyjść uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych do instytucji kultury i nauki.

Jeden program, dwie opinie

Temat pojawił się na posiedzeniu z inicjatywy Związku Powiatów Polskich. Choć sama idea programu spotkała się z aprobatą samorządów, jego realizacja wywołała fale krytyki. Główny zarzut opiera się na tym, że o środki mogą starać się, obok miast na prawach powiatu, wyłącznie powiaty – nie tylko w odniesieniu do prowadzonych przez siebie szkół ponadpodstawowych, ale również wszystkich szkół podstawowych na swoim terenie, prowadzonych przez gminy, co ma powodować biurokratyczny chaos. Strona samorządowa nie rozumie także, dlaczego MEN nie skonsultował z nią przedsięwzięcia przed jego uruchomieniem. (Stanowisko ZPP dostępne w załączniku.)

Na spotkaniu przedstawiciel MEN-u zapewnił, że obawy ZPP co do realizacji programu – choć zrozumiałe – okazały się nieuzasadnione, gdyż program spotkał się z bardzo pozytywnym odzewem ze strony powiatów. Większość z nich przystąpiła do programu, zgłaszając łącznie ponad pół miliona uczniów, a liczba ta ma ulec zwiększeniu.

– Do tej pory w naszym przedsięwzięciu weźmie udział 4805 szkół i – uwaga – większość szkół, które zgłosiły powiaty to szkoły podstawowe – wymieniał przedstawiciel resortu. – Mamy ich w przedsięwzięciu 3317 (…). Średnia kwota dofinansowania, która jest już zakontraktowana, to 221 tys. zł na każdy powiat. (…) Umowy są podpisywane sukcesywnie. Pierwsze środki zostały wypłacone w ubiegłym tygodniu. Powiaty, z rozmów, które prowadzimy, bardzo ciepło, przyjęły ten projekt i już pytają, czy będzie planowana kolejna edycja. Jeszcze te decyzje nie zapadły, ale widzimy tę potrzebę zaangażowania się powiatów i tę pozytywną współpracę pomiędzy gminami a powiatami (…). Oczywiście są takie powiaty, które zgłosiły tylko i wyłącznie szkoły ponadpodstawowe, ale tych jest akurat mniejszość. (…) Myślę, że w przyszłym tygodniu wszystkie powiaty otrzymają środki finansowe na swoje konto. (…) nie widzimy zagrożenia w realizacji zadania. (…) jeśli podejmiemy decyzję, że będziemy kontynuować program w przyszłym roku, na pewno wsłuchując się w opinie samorządów, dokonamy niezbędnych zmian.

W odpowiedzi przedstawiciele Związku Powiatów Polskich wskazali, że ta „trawa” nie jest tak zielona, jak próbuje przedstawiać to Ministerstwo.

– Państwo chwalicie się statystykami, a my odbieramy w Związku Powiatów Polskich telefony od powiatów, które się zgłosiły na szybko wraz ze szkołami podstawowymi, z hasłem pt. pomóżcie nam, bo zgłosiliśmy się i nie wiemy teraz, w jaki sposób przeprowadzić to zgodnie z prawem – mówił Zastępca Dyrektora Biura Grzegorz Kubalski, nazywając stanowisko resortu „propagandą sukcesu”.

Krytyczne stanowisko wyraziła także mec. Bernadeta Skóbel z ZPP, zarzucając pracownikom resortu brak stosownej wiedzy.

– Przeprowadziłam rozmowy z pracownikami Ministerstwa w tym zakresie. Czytaliśmy też odpowiedzi, komunikaty czy informacje, jakie były wysłane z Ministerstwa do wszystkich powiatów i z każdym kolejnym pismem byłam zdumiona, a w zasadzie zaszokowana, brakiem wiedzy osób, które przygotowały te komunikaty na temat tego, na jakich zasadach funkcjonują jednostki samorządu terytorialnego, jak działa ustawa o finansach publicznych, pewnie także jak działa prawo zamówień publicznych. Państwo w tej informacji, już wysłanej w trakcie realizacji programu, np. wskazaliście – zresztą też to wynika z projektu umowy, którą przekazaliście – że wszystkie dokumenty finansowe mają być wystawione na powiat. Więc moje pytanie: dlaczego na powiat, a nie np. na poszczególne szkoły prowadzone przez jednostkę samorządu terytorialnego? To by znacznie ułatwiło realizację zadania. Tam jest masa rzeczy, związanych z realizacją programu, które państwo narzuciliście jednostkom samorządu terytorialnego, a które utrudniają realizację tego programu w tym krótkim czasie, jaki mamy. Natomiast, jak słucham wypowiedzi pana dyrektora, to mam wrażenie, że państwo nie mają żadnej refleksji.

Przedstawiciele strony samorządowej wskazywali także, że wszystkim zależy na tym, by przedsięwzięcie zostało z sukcesem zrealizowane, a środki publiczne wydane jak najefektywniej. W związku z czym konsultacje z samorządami nie powinny być postrzegane przez stronę rządową jako „natrętny obowiązek”, ale szansa na to, by tak się stało.

Zdaniem przedstawiciela strony rządowej nie ma jednak podstaw prawnych do tego, by „Wyjście z Klasą” miało być konsultowane w ramach KWRiST. Z takim stanowiskiem nie zgodził się Grzegorz Kubalski, przywołując zapis ustawy o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej.

Temat „Wyjścia z klasą” będzie kontynuowany na kolejnym posiedzeniu Zespołu. Wcześniej Ministerstwo Edukacji Narodowej przekaże stronie samorządowej dodatkowe informacje, o które zaapelował Związek Powiatów Polskich.

Pozytywne rekomendacje

Zespół zarekomendował pozytywne opinie co do:

• wniosku Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o opinię ws. wprowadzenia nowego zawodu asystent ogrodniczy w branży ogrodniczej;
• wniosku Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o opinię ws. wprowadzenia nowego zawodu agroogrodnik w branży ogrodniczej;
• wniosku Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o opinię ws. wprowadzenia nowego zawodu technik architektury krajobrazu i arborystyki w branży ogrodniczej;
• wniosku Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o opinię ws. wprowadzenia nowego zawodu technik agroogrodnictwa w branży ogrodniczej;
• wniosku Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o opinię ws. wprowadzenia nowego zawodu ogrodnik terenów zieleni w branży ogrodniczej;
• projektu rozporządzenia Ministra Edukacji w sprawie Kapituły do Spraw Profesorów Oświaty;
• projekt uchwały Rady Ministrów zmieniającej uchwałę w sprawie Krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami na lata 2023-2026 – opinia pozytywna z uwagami

Wniosek współprzewodniczącej strony samorządowej o informację Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na temat kontynuowania Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa: NPRCz edycja 3.0 na lata 2026-2030 został przekierowany na kolejne posiedzenie Zespołu, które odbędzie się 10 grudnia.

Załączniki:

087_ZPP_MEN.pdf

275 kB